ชุมชนที่ตั้งซ้อนทับบนพื้นที่แหล่งถลุงโลหะในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย ปัจจุบันสามารถพบเศษภาชนะเครื่องปั้นดินเผาและตระกรันเหล็กได้โดยรอบชุมชน
ชื่อของชุมชนบ้านโนนตาลนั้น มาจากคำว่า "โนน" ในภาษาถิ่นอีสานหมายถึง พื้นที่สูง คำว่า "ตาล" หมายถึง ต้นตาล อาจจะตีความได้ว่า พื้นที่สูงที่มีต้นตาลขึ้นมาก จึงนำมาตั้งเป็นชื่อบ้านนามเมืองของชุมชนตนเอง
ชุมชนที่ตั้งซ้อนทับบนพื้นที่แหล่งถลุงโลหะในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย ปัจจุบันสามารถพบเศษภาชนะเครื่องปั้นดินเผาและตระกรันเหล็กได้โดยรอบชุมชน
พื้นที่บริเวณชุมชนบ้านโนนตาลเป็นพื้นที่ที่มีคนเคยอาศัยอยู่มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย ราว 2500-3000 ปีที่ผ่าน โดยปรากฏหลักฐานคือเศษภาชนะเครื่องปั้นดินเผา และตระกรันเหล็กที่เป็นหลักฐานแสดงให้เห็นว่าชุมชนในสมัยดังกล่าวนี้คงจะเป็นแหล่งอุตสาหกรรมในการผลิตเหล็กขนาดใหญ่เนื่องด้วยตระกรันเหล็กที่กองเป็นเนินสูง (บริเวณตั้งชุมชนในปัจจุบัน) ภายหลังการเข้ามาตั้งชุมชนของคนรุ่นหลังรางพุทธศตวรรษที่ 22-23 ได้ทำการปรับพื้นที่บริเวณเนินตระกรันเหล็กลงเพื่อใช้ตั้งบ้านเรือน ทำให้เนินเตี้ยลงเล็กน้อย
ชุมชนบ้านโนนตาลอยู่ในพื้นที่ของ ตำบลดงยาง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม ไม่ปรากฏหลักฐานที่แน่ชัดว่าเข้ามาตั้งชุมชนเมื่อใด และใครพามาตั้งชุมชน ชุมชนบ้านโนนตาลเป็นหมู่บ้านที่มีอาชีพหลักคือการทำนาซึ่งหลังจากการทำนาเสร็จ จะไม่มีอาชีพเสริมภายในชุมชนบางครอบครัวมีรายได้พอมีพอใช้กับการทำมาหาเลี้ยงครอบครัว บางครอบครัวไม่มีพอกินพอใช้ก็มีบางครอบครัวที่ขยันทำมาหากิน บางครอบครัวก็มีอาชีพเสริมอยู่กับบ้าน เช่น การเลี้ยงโค กระบือ สุกร เป็ดและไก่ หลังจากหมดฤดูทำนาก็เลี้ยงไหม เนื่องจากในบางฤดูสภาพเศรษฐกิจในชุมชนไม่ดีนัก
อย่างไรก็ตามบ้านโนนตาลยังเป็นชุมชนที่มีความพร้อมในทุก ๆ ด้านเช่น มีโรงเรียน วัด สถานีอนามัยและมีศูนย์เด็กก่อนวัยเรียน มีไฟฟ้าและระบบน้ำประปา ในหมู่บ้านมีการคมนาคมที่สะดวก มีถนนคอนกรีตเสริมเหล็กภายในหมู่บ้าน
สภาพพื้นที่มีลักษณะเป็นที่ราบลุ่มสลับกับมอหรือเนินเป็นบางแห่ง ไม่มีภูเขาไม่มีแม่น้ำ ไหลผ่านสภาพดินทั่วไปเป็นดินปนทราย ซึ่งขาดความอุดมสมบูรณ์ ทำให้ไม่สามารถกักเก็บน้ำได้ ที่ตั้งของหมู่บ้านและอาณาเขตติดต่อ ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดกับ พื้นที่การเกษตรของคนในชุมชนและชุมชนใกล้เคียง
- ทิศตะวันตก ติดกับ พื้นที่การเกษตรของคนในชุมชนและชุมชนใกล้เคียง
- ทิศใต้ ติดกับ อำเภอนาดูน
- ทิศตะวันออก ติดกับ บ้านโปร่ง ตำบลดงยาง อำเภอนาดูน
ประชากรในหมู่บ้านส่วนใหญ่อาศัยอยู่แบบครอบครัวเดี่ยว ประชากรในหมู่บ้านอยู่กันแบบพึ่งพาอาศัยกันและกันช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ผู้นำหมู่บ้านและประชากรในหมู่บ้านมีความซื่อสัตย์สุจริต มีคุณธรรมยุติธรรมและมีความสามัคคีกัน ภายในชุมชนมีจำนวนประชากรประมาณ 200 คน
- การเลี้ยงสัตว์โค กระบือ สุกร เป็ด และไก่
- การปลูกหม่อนเลี้ยงไหมและการทอผ้าไหมมัดหมี่เพื่อจำหน่าย
- กลุ่มเย็บผ้า
- กลุ่มค้าขายต่าง ๆ
ในชุมชนบ้านโนนตาลมีวัดอยู่หนึ่งแห่งชื่อ วัดบ้านดงยางวราราม เป็นพื้นที่ที่ใช้ร่วมกันทั้งสี่หมู่บ้านคือ บ้านโนนตาล บ้านดงยาง บ้านยางดินเหลือง บ้านหนองโปร่ง ตำบลดงยาง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม ผู้คนในชุมชนมีการยึดถือปฏิบัติตามฮีต 12 คลอง 14 หรือประเพณี 12 เดือนของชาวอีสาน และนับถือศาสนาพุทธเป็นส่วนใหญ่
1. นายไพฑูรย์ ปัดตาลาคะ : ปราชญ์ชุมชน
ทุนชุมชนในหมู่บ้านโนนตาลส่วนใหญ่จะเป็นทรัพยากรทางธรรมชาติซึ่งมีดังนี้
- แหล่งน้ำภายในชุมชนสามารถใช้ในการเลี้ยงและทำการเกษตรได้ตลอดทั้งปีและมีดื่มใช้ มีประปาใช้ในชุมชนได้ตลอดทั้งปี
- ทรัพยากรป่าไม้ในชุมชนปัจจุบันป่าไม้ในชุมชนแบ่งออกทั้งหมดเป็น 10 ไร่ในดอนปู่ตา
นอกจากนี้ยังพื้นที่ศึกษาการถลุงโลหะของคนในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย
ภาษาที่ประชาชนชาวบ้านโนนตาลใช้ในการติดต่อสื่อสารภายในหมู่บ้าน คือ ภาษาอีสานซึ่งเป็นภาษาประจำท้องถิ่น และมีการใช้ภาษากลางหรือภาษาไทยเป็นภาษาในการติดต่อราชการ
ณัฏฐานันท์ ยางเครือ. (2545). การจัดทำแผนแม่บทชุมชนบ้านโนนตาล หมู่ 7 ตำบลดงยาง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ณัฏฐานันท์ ยางเครือ. (2545). การศึกษาวิเคราะห์ชุมชนบ้านโนนตาล หมู่ 7 ตำบลดงยาง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
องค์การบริหารส่วนตำบลดงยาง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. (ม.ป.ป.). ผลิตภัณฑ์ชุมชน : ผ้าฝ้ายทอมือ ผ้าคลุมไหล่ลายสร้อยดอกหมาก. ค้นจาก http://www.dongyang.go.th/