การขยายตัวของชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทยลื้อขนาดใหญ่ ทำให้เกิดการแยกตัวออกมาสร้างชุมชนใหม่ และการรักษาวิถีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์
ชุมชนบ้านกล้วยกลางเป็นชุมชนที่แยกตัวออกมาจากชุมชนเดิมที่มีประชากรหนาแน่น โดยชุมชนใหม่ตั้งอยู่บริเวณศูนย์กลางของตำบลกล้วยแพะ จึงตั้งชื่อชุมชนใหม่ว่า "บ้านกล้วยกลาง"
การขยายตัวของชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทยลื้อขนาดใหญ่ ทำให้เกิดการแยกตัวออกมาสร้างชุมชนใหม่ และการรักษาวิถีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์
ชุมชนบ้านกล้วยกลาง เป็นหมู่บ้านของชาวกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อที่แยกตัวออกมาจากหมู่บ้านกล้วยม่วง หมู่ที่ 3 เนื่องจากในหมู่บ้านกล้วยม่วงมีครัวเรือน และประชากรหนาแน่น ชาวบ้านจึงได้แยกย้ายออกมาตั้งถิ่นฐานใหม่ โดยได้เลือกพื้นที่จุดศูนย์กลางของตำบลกล้วยแพะเป็นที่ตั้งของหมู่บ้าน และใช้ชื่อว่า “หมู่บ้านกล้วยกลาง” ได้ก่อตั้งชุมชน เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม 2546
ชุมชนบ้านกล้วยกลาง หมู่ที่ 5 ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง ตั้งอยู่ห่างจากอำเภอเมืองลำปาง ไปทางทิศเหนือ 11.7 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดลำปาง ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ 15.3 กิโลเมตรชุมชนบ้านกล้วยกลางมีพื้นที่ 3.72 ตารางกิโลเมตร สภาพทั่วไปพื้นที่ราบสลับเนิน เป็นป่าแพะ ป่าละเมาะ ต้นไม้ขนาดเล็ก มีพื้นที่ราบลุ่ม เป็นพื้นที่ทางการเกษตรสำหรับทำนา ทำสวนอยู่ในเขตชลประทาน โดยชุมชนมีสภาพพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ ติดต่อกับชุมชนข้างเคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านกล้วยหลวง หมู่ที่ 1 ตำบลกล้วยแพะ
- ทิศใต้ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านกล้วยม่วง หมู่ที่ 3 ตำบลกล้วยแพะ และอำเภอแม่ทะจังหวัดลำปาง
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านกล้วยหลวง หมู่ที่ 1 ตำบลกล้วยแพะ และชุมชนบ้านประสบสุข หมู่ที่ 2 ตำบลกล้วยแพะ
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านกล้วยม่วง หมู่ที่ 3 ตำบลกล้วยแพะ และอำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง
ชุมชนบ้านกล้วยกลาง หมู่ที่ 5 ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง มีจำนวนครัวเรือนทั้งสิ้นจำนวน 397 ครัวเรือน แบ่งเป็น ชาย 566 คน หญิง 594 คน มีประชากรรวมทั้งสิ้น 1,160 คน
ไทลื้อชุมชนบ้านกล้วยกลาง ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง เป็นชุมชนขนาดใหญ่จึงมีการประกอบอาชีพที่หลากหลายและแตกต่างกันออกไป ดังนี้
- อาชีพเกษตรกร จำนวน 59 ครัวเรือน
- อาชีพค้าขาย จำนวน 4 ครัวเรือน
- อาชีพทำเครื่องเซรามิค จำนวน 1 ครัวเรือน
- อาชีพรับจ้างทั่วไป จำนวน 319 ครัวเรือน
- อาชีพอื่นๆ จำนวน 14 ครัวเรือน
และนอกจากนี้ยังมีการรวมตัวกันเป็นกลุ่มสังคมเพื่อทำกิจกรรมร่วมกันของสมาชิกในสังคม เช่น
- กลุ่มผู้สูงอายุชุมชนบ้านกล้วยกลาง
- กลุ่มสตรีชุมชนบ้านกล้วยกลาง
- กลุ่ม อสม. ชุมชนบ้านกล้วยกลาง
- กลุ่มอาชีพกลุ่มกระเทียมโทนดองชุมชน
- กลุ่มเกษตรกรชุมชนบ้านกล้วยกลาง
ทุนเศรษฐกิจ
- บ้านกล้วยกลางมีกองทุนในหมู่บ้าน มีจำนวน 1 กองทุน คือ กองทุนหมู่บ้านฯ ชุมชนบ้านกล้วยกลาง มีงบประมาณ 2,000,000 บาท
ทุนวัฒนธรรม
- บ้านกล้วยกลางมีวัดประจำชุมชน 1 วัด คือ วัดพระแท่น
- งานประเพณีสรงน้ำพระธาตุวัดพระเเท่น ชุมชนบ้านกล้วยกลาง ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง เป็นการอนุรักษ์ ส่งเสริม และถ่ายทอดขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีงามของท้องถิ่น สร้างความรัก ความสามัคคีในหมู่คณะ ให้แก่เด็ก เยาวชนและประชาชนได้รับทราบ ตลอดจนเป็นการปลูกฝังให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมในการรักษาวัฒนธรรมอันดีงาม และทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาของท้องถิ่นไว้แบบบูรณาการ
ทุนกายภาพ
- ชุมชนบ้านกล้วยกลางมีแหล่งน้ำธรรมชาติ ได้แก่ ลำห้วย คลอง และสระน้ำสาธารณะ จำนวนอย่างละ 1 แห่ง
จุดแข็ง
- ในชุมชนมีอาชีพหลากหลาย เช่น รับราชการ รัฐวิสาหกิจ รับจ้าง ค้าขาย เป็นต้น
- มีแหล่งเงินทุนชุมชน เช่น กองทุนหมู่บ้านฯ
จุดอ่อน
- ประชาชนไม่มีอาชีพเสริม
- ประชาชนมีหนี้สิน
จุดแข็ง
- ความร่วมมือในงานพัฒนาชุมชน มีความรัก และสามัคคีกันทุกฝ่ายในชุมชน
- มีการการตรวจตราดูแลจากคณะกรรมการชุมชนเป็นอย่างด
- มีวัดเป็นจุดศูนย์กลางยึดเหนี่ยวจิตใจ
- ชุมชนมีประเพณี และวัฒนธรรมเป็นของตนเอง
จุดอ่อน
- เด็ก ถูกกระทำความรุนแรง จากคนในครอบครัว
- เนื่องจากเส้นทางคมนาคมเชื่อมต่อระหว่างชุมชนทำให้การดูแลความสงบเรียบร้อย จึงไม่ทั่วถึง
- เยาวชน ไม่มีส่วนร่วมในกิจกรรมของชุมชน
- ปัญหายาเสพติด
จุดแข็ง
- มีระบบสาธารณูปโภค
- เส้นทางการคมนาคมสะดวกเชื่อมต่อระหว่างชุมชน
จุดอ่อน
- บางซอยไม่มีระบบระบายน้ำ
- การขยายเขตไฟฟ้าไม่ครอบคลุมทั้งชุมชน
ประเพณีวัฒนธรรมดั้งเดิมถูกละเลย
- ไม่มีการสืบสานประเพณีวัฒนธรรมดั้งเดิมทำให้ ไม่เป็นที่รู้จักของคนรุ่นหลัง
- ต้องการจัดงานเพื่อสืบสาน ประเพณีวัฒนธรรม
- โครงการจัดงานประเพณีและวัฒนธรรมของชุมชนบ้านกล้วยกลาง
จุดแข็ง
- มีแหล่งน้ำในการทำการเกษตร
- มีพื้นที่ในการทำการเกษตร
จุดอ่อน
- แหล่งน้ำในการเพาะปลูก และใช้อุปโภค บริโภคมีไม่เพียงพอ
เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2566). ชุมชนบ้านกล้วยกลาง หมู่ที่ 5 ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง. เทศบาลเมืองเขลางค์นคร จังหวัดลำปาง. จาก https://www.kelangnakorn.go.th/
เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2566). ถวายเทียนพรรษา ประจำปี 2566 ณ วัดพระแท่น ตำบลกล้วยแพะ. เทศบาลเมืองเขลางค์นคร จังหวัดลำปาง. จาก https://www.kelangnakorn.go.th/kelang/
เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2566). ร่วมงานประเพณีสรงน้ำพระธาตุวัดพระแท่น ตำบลกล้วยแพะ. เทศบาลเมืองเขลางค์นคร จังหวัดลำปาง. จาก https://www.kelangnakorn.go.th/kelang/