การก่อตั้งชุมชนบ้านกล้วยม่วง ตามคำบอกเล่าของคนในหมู่บ้านกล้วยม่วงเล่าสืบกันมาว่า ในราว ปี พ.ศ. 2408 ได้มีชาวบ้านไทลื้อชื่อ “ตาสุข” มีอาชีพเลี้ยงวัวและปกติจะนำวัวออกไปเลี้ยงนอกหมู่บ้านซึ่งไม่ไกลจากหมู่บ้านมากนัก มีอยู่วันหนึ่งวัวที่ตาสุขเลี้ยงได้วิ่งเตลิดออกจากฝูงมุ่งหน้าเข้าป่าไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของหมู่บ้าน ตาสุขตามหาวัวตัวนั้นแต่หาเท่าไหร่ก็ไม่พบ และได้เหลือบไปเห็น พระพุทธรูปองค์หนึ่งที่ประดิษฐานในป่าแห่งนั้น ตาสุขจึงได้กลับไปบอกคนในหมู่บ้านและได้อัญเชิญขึ้นประทับบนแท่นที่เหมาะสม และช่วยกันแผ้วถางป่าบริเวณนั้นพร้อมทั้งจัดสร้างศาลาขึ้นหนึ่งหลัง เพื่อใช้เป็นสถานที่ประกอบกิจกรรมทางศาสนา และได้ขนานนามพระพุทธรูปองค์นั้นว่า “พระเจ้านั่งแท่น”

จากนั้น จึงมีชาวบ้านบางส่วนได้ย้ายครอบครัวเข้ามา ตั้งถิ่นฐานอยู่ในพื้นที่ดังกล่าวและได้ร่วมกันสร้างวัดขึ้น โดยมีพ่อหลวงมีและพ่อหลวงติ๊บได้นิมนต์ครูบาเจ้าสุพามาอยู่จำพรรษาที่นี่ ซึ่งท่านเป็นผู้ริเริ่มก่อสร้างวัดร่วมกับ ครูบาโนเจ้าอาวาสวัดหลวงแม่ทะจนเสร็จสมบูรณ์ โดยใช้ชื่อว่า “วัดพระเจ้านั่งแท่น” สำหรับชื่อของชุมชน “บ้านกล้วยม่วง” นั้นไม่มีหลักฐานหรือคำบอกเล่าถึงที่มาว่ามาจากที่ใด โดยได้จัดตั้งชุมชนบ้านกล้วยม่วง เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2543 

ชุมชนบ้านกล้วยม่วง ตั้งอยู่ในตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง ชุมชนบ้านกล้วยม่วงมีพื้นที่ 7.25 ตารางกิโลเมตร ห่างจากอำเมืองลำปางไปทางทิศเหนือประมาณ 12.3 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดลำปาง ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือประมาณ 15.8 กิโลเมตร สภาพทั่วไปพื้นที่ราบสลับเนิน เป็นป่าแพะ ป่าละเมาะ ต้นไม้ขนาดเล็ก มีพื้นที่ราบลุ่ม เป็นพื้นที่ทางการเกษตรสำหรับทำนา ทำสวนอยู่ในเขตชลประทาน มีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านห้วยหล่อ หมู่ที่ 2 ตำบลชมพู และชุมชนบ้านกล้วยหลวง หมู่ที่ 1 ตำบลกล้วยแพะ
• ทิศใต้ ติดต่อกับ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านประสบสุข หมู่ที่ 2 ตำบลกล้วยแพะ และชุมชนบ้านกล้วยกลาง หมู่ที่ 5 ตำบลกล้วยแพะ
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านห้วยหล่อ หมู่ที่ 2 ตำบลชมพู และอำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง

ชุมชนบ้านกล้วยม่วง ตั้งอยู่ในตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง มีจำนวนครัวเรือนทั้งหมดจำนวน 449 ครัวเรือน มีจำนวนประชากรแยกเป็น ชาย 590 คน หญิง 701 คน รวมประชากรทั้งสิ้นจำนวน 1,291 คน

กลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ในชุมชน: ไทลื้อ

ชุมชนบ้านกล้วยม่วง ตั้งอยู่ในตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง แต่ละครัวเรือนประกอบอาชัพที่แตกต่างกันไป ดังนี้

• อาชีพ เกษตรกร จำนวน 218 ครัวเรือน
• อาชีพ รับจ้าง จำนวน 183 ครัวเรือน
• อาชีพ รับราชการ/รัฐวิสาหกิจ จำนวน 22 ครัวเรือน
• อาชีพ ค้าขาย จำนวน 26 ครัวเรือน 

กลุ่มสังคมและกลุ่มอาชีพต่างๆ ภายในชุมชน ได้แก่

• กลุ่มสตรีชุมชนบ้านกล้วยม่วง
• กลุ่มผู้สูงอายุชุมชนบ้านกล้วยม่วง
• กลุ่ม อสม. ชุมชนบ้านกล้วยม่วง
• กลุ่มทำน้ำพริกลาบชุมชนบ้านกล้วยม่วง
• กลุ่มผ้าทอไทลื้อชุมชนบ้านกล้วยม่วง

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

ทุนเศรษฐกิจ

• กองทุนในหมู่บ้าน มีจำนวน 1 กองทุน คือ กองทุนหมู่บ้านฯ ชุมชนบ้านกล้วยม่วง มีงบประมาณ 1,500,000 บาท 

ทุนกายภาพ

• ทรัพยากรแหล่งน้ำธรรมชาติ ลำห้วย และสระน้ำ อย่างละ 1 แห่ง
• แหล่งน้ำที่สรเางขึ้น มีบ่อน้ำบาดาล จำนวน 10 บ่อ

ทุนวัฒนธรรม

• ศูนย์รวมวัฒนธรรมชุมชน วัดพระเจ้านั่งแท่น

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

ด้านเศรษฐกิจ:

จุดแข็ง

• มีการส่งเสริมการออม
• มีการรวมกลุ่มส่งเสริมอาชีพ
• ส่งเสริมพัฒนาบุคลากรทางการเกษตรและการบริหารจัดการ
• มีแหล่งเงินในชุมชน เช่น กองทุนหมู่บ้านฯ

จุดอ่อน

•  ประชาชนเกิดการว่างงานในชุมชน
• ประชาชนไม่มีอาชีพเสริม

ด้านสังคมและประชากร:

จุดแข็ง

• ความเป็นเอกลักษณ์ อัตลักษณ์ ในการรักษาความเป็นไทลื้อของผู้สูงอายุ
• มีความสามัคคีกันภายในชุมชน
• มีวัดเป็นศูนย์กลางที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ 
• การตั้งกฎ/ระเบียบในชุมชน
• มีกองทุนแม่ของแผ่นดินที่ชุมชนร่วมถึงภาครัฐให้การสนับสนุน

จุดอ่อน

• เด็ก เยาวชน ไม่ให้ความสำคัญวัฒนธรรม และประเพณีของท้องถิ่น
• ปัญหายาเสพติด

ด้านระบบสาธารณูปโภค:

จุดแข็ง

• มีระบบสาธารณูปโภค
• มีเส้นทางการคมนาคมที่สะดวก

จุดอ่อน

• ระบบสาธารณูปโภคชำรุด
• ถนนบางเส้นทางเป็นหลุมเป็นบ่อมีน้ำท่วมขัง
• ระบบระบายน้ำบางเส้นทางไม่ครอบคลุม 

ด้านวัฒนธรรม:

• ประชาชนรุ่นใหม่ ลูกหลานไม่สนใจวัฒนธรรมประเพณี 
• ชุมชนต้องการส่งเสริมวัฒนธรรม ประเพณี
• จัดโครงการส่งเสริมวัฒนธรรมไทลื้อชุมชนบ้านกล้วยม่วง 

ด้านสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ:

จุดแข็ง

• สนับสนุนการเพิ่มพื้นที่สีเขียว และสาธารณะในชุมชน
• มีแหล่งน้ำธรรมชาติ 

จุดอ่อน

• การฉีดพ่นสารเคมีในผลผลิตทางการเกษตร 
• การเผาเศษวัสดุทางการเกษตร
• ปัญหาความแห้งแล้งของพื้นที่ทางการเกษตร 

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2566). ชุมชนบ้านกล้วยม่วง หมู่ที่ 3 ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง. เทศบาลเมืองเขลางค์นคร จังหวัดลำปาง. จาก https://www.kelangnakorn.go.th/

เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2566). ร่วมงานประเพณีสรงน้ำพระธาตุวัดพระเจ้านั่งแท่น ตำบลกล้วยแพะ. เทศบาลเมืองเขลางค์นคร จังหวัดลำปาง. จาก https://www.kelangnakorn.go.th/kelang