มีตำนานเล่าขานจากผู้อาวุโสในหมู่บ้านว่า ในอดีตมีชาวบ้านเข้ามาอาศัยอยู่ในหมู่บ้านแห่งนี้ ซึ่งในหมู่บ้านมีหนองน้ำขนาดใหญ่ ชาวบ้านมักจะใช้ประโยชน์ในการดำรงชีพ และประกอบอาชีพเกษตรกรรม ทำนาและเลี้ยงวัว ซึ่งมีวัวแก่ตัวหนึ่งมักจะเดินมาแทะเล็มหญ้าริมหนองน้ำแห่งนี้เป็นประจำ ทำให้คนในหมู่บ้านคุ้นเคยและเมตตาเพราะไม่เคยทำร้ายใคร ต่อมาวัวแก่ตัวนี้ได้ล้มตายลงบริเวณ หนองน้ำแห่งนี้จึงได้ตั้งชื่อหมู่บ้านนี้ว่า “บ้านหนองวัวเฒ่า” และได้จัดตั้งเป็นชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่าเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2545

ลักษณะภูมิประเทศ

พื้นที่บ้านหนองวัวเฒ่าอยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 268.60 เมตร ลักษณะภูมิประเทศ มีสภาพทั่วไปเป็นที่ราบ ชุมชนมีลักษณะเป็นชุมชนเมืองกึ่งชนบท

อาณาเขตติดต่อ 

ชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า ตั้งอยู่ใน ตำบลพระบาท อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง ห่างจากอำเภอเมืองลำปาง ไปทางทิศใต้ ระยะทางประมาณ 6.5 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดลำปาง ไปทางทิศตะวันตก ระยะทางประมาณ 6.7 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านหนองห้าตะวันออก หมู่ที่ 7 ตำบลพระบาท
• ทิศใต้ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านหัวทุ่งสามัคคี หมู่ที่ 8 ตำบลพระบาท
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านโทกหัวช้าง หมู่ที่ 3 ตำบลพระบาท
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านกาดเมฆตะวันออก หมู่ที่ 5 ตำบลชมพู

ข้อมูลสถิติของชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า

• จำนวนประชากร รวมทั้งสิ้น 355 คน แยกเป็น ชาย 178 คน หญิง 177 คน
• จำนวนครัวเรือน 137 ครัวเรือน

ข้อมูลกลุ่มองค์กรต่างๆ ในชุมชน มีจำนวน 5 กลุ่ม ดังนี้

1. กลุ่มผู้สูงอายุชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า จำนวนสมาชิก 61 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นางสมพร เครือฟู
2. กลุ่มสตรีชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า จำนวนสมาชิก 95 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นางปิ่นแก้ว อินคำ
3. กลุ่ม อสม. ชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า จำนวนสมาชิก 10 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นางปิ่นแก้ว อินคำ
4. กลุ่มอาชีพชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า จำนวนสมาชิก 14 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นายสุวรรณ ทาล่าเข็ม
5. กลุ่มตัดเย็บชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า จำนวนสมาชิก 10 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นางสมพร เครือฟู

กองทุนในหมู่บ้าน มีจำนวน 1 กองทุน ดังนี้

1. กลุ่มกองทุนหมู่บ้านฯ ชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า โดยมีประธานกลุ่ม คือ นายนราธิป เตจะวงค์

ประเพณีและวัฒนธรรมส่วนใหญ่ในพื้นที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมล้านนา ศาสนาพุทธเป็นความเชื่อหลักและมีความเชื่อท้องถิ่นปะปนกัน

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

ภาษาล้านนา หรือไทยถิ่นเหนือ มีอักษรใช้ แต่ได้รับความสนใจน้อยลง

ด้านเศรษฐกิจ:

• ประชาชนในชุมชนมีรายได้น้อย
• ไม่มีอาชีพเสริมในชุมชน
• ประชากรในพื้นที่ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้างเป็นส่วนใหญ่รองลงมาก็อาชีพค้าขายและอาชีพอื่น ๆ บางส่วน 

ด้านสังคมและประชากร:

• เด็กและเยาวชนบางคน มีปัญหาการถูกทอดทิ้ง โดยให้ปู่ย่าตายายดูแล จากปัจจัยพ่อแม่หย่าร้างและปัจจัยทางเศรษฐกิจที่พ่อแม่ต้องเข้าไปทำงานยังเมืองใหญ่และเมืองหลวง
• ปัญหายาเสพติด

ด้านระบบสาธารณูปโภค:

ปัญหาระบบสาธารณูปโภคพื้นฐาน

• ปัญหาการอยู่อาศัยในเขตชลประทาน ทำให้การขยายเขตไฟฟ้าส่องสว่างไม่สามารถดำเนินการได้
• ถนนบางเส้นทางไม่สะดวกและปลอดภัย

ข้อได้เปรียบในการเดินทางของชุมชนบัานหนองวัวเฒ่า

• ชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่าตั้งอยู่เส้นทางรถไฟสายเหนือ ทำให้การเดินทางสะดวก

ด้านสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ:

• การเผาขยะเศษใบไม้ ทำให้เกิดมลพิษ หมอกควัน 

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2566). ชุมชนบ้านหนองวัวเฒ่า ตำบลกล้วยแพะ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง. จาก https://www.kelangnakorn.go.th/

สถานีรถไฟหนองวัวเฒ่า. (2560). สถานีรถไฟหนองวัวเฒ่า. จาก https://www.facebook.com/