ชุมชนในเขตเมืองทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของตัวเมืองลำปาง อยู่บนเส้นทางการเดินทางหลักเข้าสู่เมืองและยังเป็นสถานที่ทางประวัติศาสตร์ของชาวเมืองลำปาง
ชื่อบ้านศาลาดอน คือเป็นพื้นที่ดอน ตามประวัติความเป็นมานอกจากเป็นที่สันหรือที่ดอน
ชุมชนในเขตเมืองทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของตัวเมืองลำปาง อยู่บนเส้นทางการเดินทางหลักเข้าสู่เมืองและยังเป็นสถานที่ทางประวัติศาสตร์ของชาวเมืองลำปาง
จากที่เล่ากล่าวขานกันมาบ้านศาลาดอน เป็นเส้นทางผ่านของเจ้าผู้ครองนครลำปาง และชาวบ้านมักเดินทางไปนมัสการปูชนียสถานวัดพระธาตุลำปางหลวง อำเภอเกาะคา บริเวณปากทางเข้าสู่หมู่บ้านจะมีศาลาสำหรับที่พักของเจ้าเมืองผู้ครองนครรวมถึงชาวบ้านที่เดินทางสัญจรไป-มา เป็นประจำ จากนั้นได้มีชาวบ้านย้ายถิ่นฐานมาอยู่บริเวณแห่งนี้มากขึ้น จนตั้งเป็นหมู่บ้าน
เดิมบ้านศาลาดอน เป็นที่ดอน สันนิษฐานว่า การเดินทางสมัยนั้น คงจะเป็นการเดินทางเป็นขบวนใหญ่และมีชาวบ้านที่อยู่ตามเส้นทางให้การต้อนรับ ขบวนเจ้าเมือง เป็นการแสดงความจงรักภักดีต่อเจ้าเมือง ดังนั้น จึงเป็นที่มาของชื่อบ้านศาลาดอน คือเป็นพื้นที่ดอน และมีเจ้าเมืองผู้ครองนครลำปาง เดินทางผ่านเส้นนี้ และมีศาลาที่พักของเจ้าเมือง บ้านศาลาดอนนี้ตามประวัติความเป็นมานอกจากเป็นที่สันหรือที่ดอน แล้วยังมีต้นมะตูม อยู่หนาแน่นภาษาพื้นเมืองเรียกมะปิน จึงมีการสร้างวัดขึ้นโดยชาวบ้าน และเจ้าอาวาสได้ตั้งชื่อวัดว่า “วัดสันปินไชย” บ้านศาลาดอนสันปินไชย หมายถึง ที่ดอน–เนิน –โขด–ปิน ส่วนไชยหรือชัยนั้นหมายถึง ชื่อของครูบาชัย ผู้มาสร้างวัดเป็นองค์แรก จากนั้นได้จัดตั้งชุมชนบ้านศาลาดอน เมื่อวันที่ 27 มกราคม 2544
ลักษณะภูมิประเทศ
อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 268.60 เมตร ลักษณะภูมิประเทศ มีสภาพทั่วไปเป็นที่ราบ ชุมชนมีลักษณะเป็นชุมชนเมืองกึ่งชนบท
อาณาเขตติดต่อ
- ทิศเหนือ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านต้า หมู่ที่ 10 ตำบลชมพู ชุมชนบ้านย่าเป้า หมู่ที่ 1 ตำบลชมพู
- ทิศใต้ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านห้วยหล่อ หมู่ที่ 2 ตำบลชมพู และชุมชนบ้านหนองยาง หมู่ที่ 8 ตำบลชมพู
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านหนองยาง หมู่ที่ 8 ตำบลชมพูและ ชุมชนบ้านหนองเจริญ หมู่ที่ 14 ตำบลชมพู
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านต้า หมู่ที่ 10 ตำบลชมพู และชุมชนบ้านห้วยหล่อ หมู่ที่ 2 ตำบลชมพู
ประชากรในพื้นที่บ้านศาลาดอน ตำบลชมพู อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง
- ข้อมูลประชากร รวมทั้งสิ้น 1,031 คน แยกเป็น ชาย 494 คน หญิง 537 คน
- ข้อมูลจำนวนครัวเรือน 321 ครัวเรือน
ข้อมูลกลุ่มองค์กรต่างๆ ในชุมชน มีจำนวน 4 กลุ่ม ดังนี้
- กลุ่มผู้สูงอายุชุมชนบ้านศาลาดอน จำนวนสมาชิก 333 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นายสถิตย์ ขจรไชยเดช
- กลุ่มสตรีชุมชนบ้านศาลาดอน จำนวนสมาชิก 288 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นางศิริพร คำใจ
- กลุ่ม อสม. ชุมชนบ้านศาลาดอน จำนวนสมาชิก 32 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ นางศรัญยา พรมณี
- กลุ่มกองทุนหมู่บ้านฯ ชุมชนบ้านศาลาดอน จำนวนสมาชิก 437 คน โดยมีประธานกลุ่ม คือ ร.ต.ท.ธาดา สุระสะ
ภาษาพูดมักใช้ภาษาล้านนาและภาษาไทยถิ่นเหนือเป็นส่วนใหญ่
- เนื่องจากพื้นที่ของชุมชนเชื่อมต่อกับหลายชุมชนทำให้การดูแลสอดส่องความสงบเรียบร้อยอาจไม่ทั่วถึง
- เงินทุนหมุนเวียนในการประกอบธุรกิจมีไม่เพียงพอ
- ไม่มีความมั่นคงในด้านการเงินและอาชีพของประชาชนภายในชุมชน
- ประชาชนมีรายได้น้อย และไม่มีอาชีพเสริม
- มีการแบ่งพรรคพวกในชุมชน
- เด็กและเยาวชนไม่ให้ความสนใจร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ของชุมชน
- ถนน ไฟฟ้า และระบบประปา ชำรุด
- แหล่งน้ำสำหรับทำการเกษตรในช่วงฤดูแล้งไม่เพียงพอ
- การเผาเศษวัสดุภาคการเกษตรไม่ถูกวิธี
- ปัญหาขยะในชุมชน
เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2566). ชุมชนบ้านศาลาดอน ตำบลชมพู อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง. จาก https://www.kelangnakorn.go.th/kelang/