บ้านปงแสนทองเดิมมีชื่อว่า “บ้านปง” ซึ่งในสมัยก่อนหากมีการทำศึกสงครามเจ้าแห่งวังเวียงนางตองจะให้ไพร่พลช่วยกันขนทองจำนวนมากมารวมกันที่วัดบ้านปง จึงเป็นที่มาของชื่อ“หมู่บ้านปงแสนทอง” บ้านปงแสนทองนี้ มีประวัติที่เชื่อมโยงกับหมู่บ้านในบริเวณใกล้เคียงหลายหมู่บ้านนั่นคือ บ้านป่าตันกุมเมือง ซึ่งเป็นหมู่บ้านหน้าด่านเมื่อเวลามีศึกสงครามบ้านป่าตันกุมเมืองจะเป็นด่านแรกที่ข้าศึกจะต้องตีให้ได้ก่อนที่จะเข้าเมืองลำปาง โดยจะมีพระมหาป่าวัดไหล่หินเป็นผู้หายุทธวิธีในการตั้งรับกับข้าศึก และพระมหาป่าได้สร้างวัดพระจมน้ำที่บ้านท่าช้าง โดยบ้านท่าช้างนี้จะเป็นสถานที่สำหรับเลี้ยงช้างเมื่อเวลาเจ้าหลวงเสด็จผ่านบ้านปงแสนทองและในการเสด็จทุกครั้งจะทรงพักที่บ้านปงแสนทองเสมอ และได้จัดตั้งเป็นชุมชนบ้านปงแสนทอง เมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2548

ลักษณะภูมิประเทศ

อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 268.60 เมตร ลักษณะภูมิประเทศ มีสภาพทั่วไปเป็นที่ราบ และที่ราบลุ่มริมฝั่งแม่น้ำ ชุมชนมีลักษณะเป็นชุมชนเมืองกึ่งชนบท

อาณาเขตติดต่อ

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านสบตุ๋ย หมู่ที่ 8 ตำบลปงแสนทอง ชุมชนบ้านไร่สันติสุข หมู่ที่ 11 ตำบลปงแสนทอง และชุมชนบ้านไร่ข่วงเปา หมู่ที่ 1 ตำบลปงแสนทอง
• ทิศใต้ ติดต่อกับ ชุมชนบ้านศรีก้ำ หมู่ที่ 1 ตำบลปงแสนทอง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ชุมชนบ้านไร่นาน้อย หมู่ที่ 5 ตำบลปงแสนทอง ชุมชนบ้านหนองบัว หมู่ที่ 5 ตำบลปงแสนทอง และชุมชนบ้านไร่ข่วงเปา หมู่ที่ 11 ตำบลปงแสนทอง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ แม่น้ำวัง และชุมชนบ้านศรีปงชัย หมู่ที่ 6 ตำบลชมพู และชุมชนศรีปงชัย เทศบาลนครลำปาง

สถานที่สำคัญ

• วัดปงแสนทอง

ประชากรในพื้นบ้านปงแสนทอง ตำบลปงแสนทอง อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง

• จำนวนประชากร รวมทั้งสิ้น 1002 คนแยกเป็น ชาย 463 คน หญิง 539 คน
• จำนวนครัวเรือน 334 ครัวเรือน

ข้อมูลกลุ่มองค์กรต่างๆ ในชุมชน มีจำนวน 5 กลุ่ม ดังนี้

1. กลุ่มผู้สูงอายุชุมชนบ้านปงแสนทอง จำนวนสมาชิก 103 คน โดยมีประธานกลุ่ม : นายโรจน ปุรินทราภิบาล
2. กลุ่มสตรีชุมชนบ้านปงแสนทอง จำนวนสมาชิก 122 คน โดยมีประธานกลุ่ม : นางสุพิน ตั้งรัศมี
3. กลุ่ม อสม. ชุมชนบ้านปงแสนทอง จำนวนสมาชิก 33 คน โดยมีประธานกลุ่ม : นายพงษ์ศักดิ์ อนันต์ธรรมคุณ
4. กลุ่มเกษตรสายใยรักแห่งครอบครัวชุมชนบ้านปงแสนทอง จำนวนสมาชิก 17 คน โดยมีประธานกลุ่ม : นางสมศรี หมูเทศ

กองทุนในหมู่บ้าน มีจำนวน 1 กองทุน

1. กลุ่มกองทุนหมู่บ้านฯ ชุมชนบ้านปงแสนทอง มีงบประมาณ 2,000,000 บาท โดยมีประธานกลุ่ม : นางอินทิรา วังสมบัต

ทำเนียบผู้นำชุมชนบ้านปงแสนทอง

ภาษาไทยถิ่นเหนือหรือภาษาล้านนา

เทศบาลเมืองเขลางค์นคร. (2560). ชุมชนปงแสนทอง หมู่ที่ 1 ตำบลปงแสนทอง อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง. เทศบาลเมืองเขลางค์นคร https://www.kelangnakorn.go.th/