พ.ศ. 2386 พระยานครลำปางน้อยอินทร์กับพระยาอุปราชมหาวงศ์ เมืองเชียงใหม่ ลงไปเฝ้าทูลเกล้าพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ขอตั้งเมืองเชียงรายเป็นเมืองขึ้นของเชียงใหม่ และตั้งเมืองงาว เมืองพะเยาเป็นเมืองขึ้นของนครลำปาง (พระธรรมวิมลโมลี, 2531)

พ.ศ. 2437 (ร.ศ. 113) สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โปรดให้ปฏิรูปการปกครองแบบเดิมเป็น มณฑลเทศาภิบาล เมืองพะเยา เมืองเชียงราย จึงถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของมณฑลพายัพ (มณฑลพายัพ)

พ.ศ. 2448 (ร.ศ. 124) ยกเลิกกองบริเวณพะเยา คงมีแต่แขวงพะเยา แขวงดอกคำใต้ แขวงแม่ใจ รวม 3 แขวง ขึ้นตรงต่อบริเวณพายัพเหนือ 22 พฤศจิกายน ร.ศ. 124

พ.ศ. 2450 ด้วยมีพระบรมราชโองการดำรัสเหนือเกล้าฯ สั่งว่าวิธีการปกครองให้จัดลงเป็นแบบเดียวกันทั่วราชอาณาจักร แต่ชื่อตำแหน่งยังเรียกผิดกันในบางมณฑล การที่ใช้คำเรียกผิดกันนั้นเป็นที่ลำบากแก่กฎหมายและหนังสือราชการ เพราะต้องแยกตามท้องที่ ๆ ใช้คำต่างกัน ควรเรียกชื่อตำแหน่งให้เหมือนกัน คือมณฑลพายัพ ตำแหน่งนายอำเภอซึ่งเรียกนายแขวงนั้นต่อไปให้เรียกว่า "นายอำเภอ" และแขวงต่อไปให้เรียกว่า "อำเภอ" ตำแหน่งกำนันซึ่งเรียกว่า "นายแคว้น" ต่อไปให้เรียกว่า "กำนัน" แคว้นให้เรียกว่า "ตำบล" ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านซึ่งเรียกว่า "แก่บ้าน" ต่อไปให้เรียกว่า "ผู้ใหญ่บ้าน" ได้เปลี่ยนฐานะการปกครองกิ่งอำเภอโดยมีปลัดอำเภอ เป็นปลัดกิ่งอำเภอมาประจำเรียกว่า "กิ่งอำเภอเมืองพาน" ต่อได้โอนกิ่งอำเภอเมืองพานเข้าไปอยู่กับอำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย  บ้านแม่เย็นอยู่ในเขตกิ่งอำเภอเมืองพาน จังหวัดเชียงราย

พ.ศ. 2451 ยุบกิ่งอำเภอเมืองพานได้ขึ้นตรงต่ออำเภอแม่ใจ จังหวัดเชียงราย อำเภอพาน

พ.ศ. 2453 ยกเมืองเชียงรายเป็นเมืองจัตวา รวมอยู่ในมณฑลพายัพ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 มีพระบรมราชโองการดำรัสเหนือเกล้าฯ ให้ประกาศทราบทั่วกันว่า แต่เดิมเมืองเชียงแสน เมืองเชียงราย เมืองฝาง เวียงป่าเป้า เมืองพะเยา อำเภอแม่ใจ อำเภอดอกคำใต้ อำเภอแม่สวย เมืองเชียงคำ เมืองเชียงของ ได้จัดรวมเข้าเป็นจังหวัดเรียกว่าจังหวัดพายัพเหนือ ต่อมาเมืองเหล่านี้มีความเจริญยิ่งขึ้นจนเป็นเหตุให้เห็นว่า การที่จัดให้เป็นเพียงจังหวัดไม่พอแก่ราชการและความเจริญ สมควรจะเลื่อนชั้นการปกครองขึ้นให้สมกับราชการและความเจริญในท้องที่ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้รวมเมืองเชียงแสน เมืองเชียงราย เมืองฝาง เวียงป่าเป้า เมืองพะเยา อำเภอแม่ใจ อำเภอดอกคำใต้ อำเภอแม่สวย เมืองเชียงคำ เมืองเชียงของ ตั้งขึ้นเป็นเมืองจัตวา เรียกว่าเมืองเชียงราย อยู่ในมณฑลพายัพ ให้พระภักดีณรงค์ ซึ่งเป็นข้าหลวงประจำจังหวัดพายัพเหนือ เป็นผู้ว่าราชการเมืองเชียงราย (แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยกเมืองเชียงรายเป็นเมืองจัตวา รวมอยู่ในมณฑลพายัพ. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 : 427. 12 มิถุนายน ร.ศ. 129) อำเภอแม่ใจขึ้นกับเมืองเชียงราย และอยู่ในมณฑลพายัพ

พ.ศ. 2455 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ข้าหลวงใหญ่มณฑลพายัพแจ้งว่า กิ่งอำเภอ 3 แห่งคือ กิ่งอำเภอเมืองเทิง กิ่งอำเภอเมืองพาน และกิ่งอำเภอเมืองปง มีผู้คนพลเมืองมาก และมีอาณาเขตที่กว้างขวาง เหลือความสามารถของกรมการอำเภอจะตรวจตราให้ตลอดทั่วถึงได้ เจ้าพระยาสุรสีห์วิสิษฐ์ศักดิ์ ขออนุญาตยกกิ่งอำเภอเมืองเทิงขึ้นเป็นอำเภอ เรียกว่า "อำเภอเมืองเทิง" ยกกิ่งอำเภอเมืองพานขึ้นเป็นอำเภอ เรียกว่า "อำเภอเมืองพาน" ขึ้นเมืองเชียงราย รวมกิ่งอำเภอเมืองปง เข้าสมทบกับกิ่งอำเภอเชียงม่วน เรียกว่า "อำเภอเมืองปง" ขึ้นกับเมืองน่าน ตำบลแม่ใจ ตำบลป่าแฝก อยู่ในการปกครองของอำเภอเมืองพาน (แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและรวมกิ่งอำเภออำเภอขึ้นเป็นอำเภอ. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 29 : 2041. 8 ธันวาคม ร.ศ. 131 พ.ศ. 2456 (ร.ศ. 132) โรคฝีดาษ (Smallpox) ระบาด ตามบันทึกของเมอเรย์ (พระธรรมวิมลโมลี, 2531)

พ.ศ. 2456 เรจินาลด์ เลอ เมย์ (Reginald le May) ชาวอังกฤษเดินทางเข้ามาสยาม เพื่อรับทำงานเป็นเจ้าหน้าที่สถานทูตอังกฤษ ประจำกรุงเทพฯ ได้รับมอบหมายให้ไปเป็นรองกงสุลอังกฤษประจำเชียงใหม่ และจะย้ายประจำที่เมืองลำปางในปีเดียวกัน เลอ เมย์ วางแผนออกเดินทางท่องเที่ยวหัวเมืองทางเหนือในฤดูหนาวในปลายปี 2456 นั่นเอง ก่อนคณะเดินทางจะเข้าสู่ตัวเมืองพะเยา ได้แวะที่บ้านแม่ใจ ขณะนั้นเป็นเพียงหมู่บ้านเล็กๆ แต่มีพื้นที่ไร่นาอุดมสมบูรณ์ ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาได้เกิดโรคระบาด คือ โรคฝีดาษหรือไข้ทรพิษ (Smallpox) ที่หมู่บ้านแห่งนี้ ได้คร่าชีวิตผู้คนไปจำนวนไม่น้อย แม้สถานการณ์จะรุนแรง แต่โรคร้ายชนิดนี้ก็ไม่ได้ระบาดไปถึงพะเยาหรือหมู่บ้านใกล้เคียงอื่น ๆ เพราะเนื่องจากทางการสามารถควบคุมการแพร่ระบาดของโรคได้ โดยมีหน่วยงานคณะแพทย์จากสยาม (กรุงเทพฯ) มาช่วยในการรักษาผู้ป่วยและมีการฉีดวัคซีนป้องกันโรคให้กับชาวบ้านแม่ใจและหมู่บ้านใกล้เคียง ไม่นานนักสถานการณ์การแพร่ระบาดโรคก็กลับเข้าสู่ภาวะปกติ (เกรียงศักดิ์ ชัยดรุณ เรียบเรียง An Asian Arcady: Land and People of Northern Siam อ้างอิงจาก "จดหมายเหตุเมืองพะเยา" หอวัฒนธรรมนิทัศน์ วัดศรีโคมคำ, พ.ศ. 2556)

พ.ศ. 2457 (ร.ศ. 133) เทศาภิบาลมณฑลพายัพ พิจารณาระบอบการปกครองบ้านเมืองฝ่ายเหนือ จึงสั่งให้ยุบเลิกหัวเมืองเล็กหัวเมืองน้อย แล้วให้ไปรวมกับหัวเมืองใหญ่ ทําให้อําเภอเมืองพะเยา เป็น อําเภอพะเยา อยู่ในอํานาจการปกครองของเมืองเชียงราย อำเภอแม่ใจ ถูกยุบให้เหลือฐานะเป็นตำบลหนึ่งขึ้นอยู่ในความปกครองของอำเภอพาน เมืองเชียงราย มณฑลพายัพ

พ.ศ. 2459 ประกาศของกระทรวงมหาดไทย ที่ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ลงวันที่ 28 พฤษภาคม 2459 เปลี่ยนคำว่าเมืองเป็นจังหวัด เปลี่ยนจากมณฑลเป็นภาค เมืองเชียงราย ถูกเรียกเป็นจังหวัดเชียงราย

พ.ศ. 2460 เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ให้ประกาศให้ทราบทั่วกันว่า อำเภอในจังหวัดเชียงรายคือ อำเภอพะเยา อำเภอเมืองพาน อำเภอแม่ใจ อำเภอดอกคำใต้ มีท้องที่ใกล้ชิดติดต่อกัน สมควรจะยุบอำเภอแม่ใจ และอำเภอดอกคำใต้ แบ่งท้องที่รวมเข้ากับอำเภอพะเยา อำเภอเมืองพานได้ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยุบอำเภอแม่ใจ รวมเข้ากับอำเภอเมืองพาน เพื่อประโยชน์แก่การปกครองต่อไป ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ให้ยุบอำเภอแม่ใจและอำเภอดอกคำใต้. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 : 505. 23 ธันวาคม 2460)

พ.ศ. 2461 พื้นที่มีการระบาดของโรคอหิวาตกโรค ซึ่งการรักษาใช้หมอเมืองทั้ง 2 ศาสตร์ คือ ด้านไสยศาสตร์ และด้านแพทย์แผนโบราณโดยการรักษาด้วยสมุนไพร ส่วนบุคคลที่เสียชีวิตจะนำไปฝังที่ป่าช้าท้ายหมู่บ้าน ด้วยการห่อศพแล้วค่อยแบกหามศพออกจากหมู่บ้านเวลากลางคืนเพื่อลดความหวาดกลัวของคนในหมู่บ้าน

พ.ศ. 2481 รวมตำบลแม่ใจเหนือ ตำบลแม่ใจใต้ ตำบลแม่สุก แล้วจัดตั้งเป็น ตำบลแม่ใจ ในท้องที่อำเภอเมืองพาน จังหวัดเชียงราย โดยยุบตำบลป่าแฝก ตำบลแม่สุก  ตำบลแม่ใจใต้ ตำบลแม่ใจเหนือ (ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดเชียงราย. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 : 3449-3457. 21 มกราคม 2481) ในปีเดียวกันได้เปลี่ยนชื่อเรียกอำเภอ โดยที่เห็นสมควรจะเปลี่ยนนามจังหวัดและอำเภอบางแห่ง เสียใหม่ เพื่อประโยชน์และความสะดวกแก่ประชาชนและราชการ กับเพื่อรักษาไว้ซึ่งประวัติศาสตร์แห่งท้องถิ่น อำเภอเมืองพาน เป็นอำเภอพาน พระราชกฤษฎีกา เปลี่ยนนามจังหวัดและอำเภอบางแห่ง พุทธศักราช 2481. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 : 658 -81. 14 พฤศจิกายน 2481)

พ.ศ. 2490 ตั้งตำบลป่าแฝกโอนออกจากตำบลแม่เย็น อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย ตั้งเป็นตำบลป่าแฝก จำนวน 5 หมู่บ้าน ดังนี้

• หมู่ที่ 1 โอนจากหมู่ที่ 11 ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน
• หมู่ที่ 2 โอนจากหมู่ที่ 12 ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน
• หมู่ที่ 3 โอนจากหมู่ที่ 13 ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน
• หมู่ที่ 4 โอนจากหมู่ที่ 23 ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน
• หมู่ที่ 5 โอนจากหมู่ที่ 24 ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน

(ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. ตอนที่ 26 เล่ม 64 : 1114- 1430. 10 มิถุนายน 2490)

พ.ศ. 2495 นายบุณยฝาง ทองสวัสดิ์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดเชียงราย ได้ตั้งกระทู้ถาม เรื่องการจัดตั้งอำเภอและกิ่งอำเภอในจังหวัดเชียงราย เกี่ยวกับการที่จะปรับปรุงยกฐานะตำบลต่าง ๆในจังหวัดเชียงรายให้เป็นกิ่งอำเภอ ตำบลแม่ใจ อำเภอพาน หากจังหวัดเสนอขอตั้งเป็นอำเภอหรือกิ่งอำเภอ กระทรวงมหาดไทยก็จะได้พิจารณาที่เห็นสมควรต่อไป แต่ในปี 2495 นี้ยังไม่อาจดำเนินการได้ เพราะการพิจารณางบประมาณได้ผ่านพ้นไปแล้ว (ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง คำตอบกระทู้ถามของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. ตอนที่ 33 เล่ม 69 : 1479-80. 27 พฤษภาคม 2495

การเดินทางโดยใช้รถขายข้าวสาร รถคอกหมู หาบของไปขายโดยเดินทางจากหมู่บ้านไปขึ้นรถที่บ้านแม่สุกไปขายของในเมือง ที่นิยมไปขายคือหน่อไม้

พ.ศ. 2500 มีการเกิดโรคฝีดาษหรือไข้ทรพิษระบาดในขณะนั้น ชาวบ้านเกิดตุ่มพุพองบริเวณผิวหนัง ไม่สามารถนอนบนที่นอนได้ ต้องเอาใบตองมารองนอน รักษาโดยการกินยาต้ม ยาสมุนไพรพื้นบ้าน ชาวบ้านนั่งล้อเกวียนไปฉีดวัคซีนที่ศาลาแม่ใจ

พ.ศ. 2506 เนื่องด้วยปรากฏว่าอำเภอพะเยา อำเภอพาน อำเภอเชียงคำ จังหวัดเชียงราย มีอาณาเขตกว้างขวาง บางตำบลอยู่ห่างไกลอำเภอมาก เจ้าหน้าที่ออกตรวจตราดูแลความทุกข์สุขของราษฎรไม่ทั่วถึง และตำบลที่ห่างไกลอำเภอนั้น ๆ แต่ละอำเภอมีพลเมืองมาก มีตลาดชุมนุมการค้าพอสมควร สภาพท้องที่โดยทั่ว ๆ ไป เชื่อว่าจะเจริญต่อไปในภายหน้า จึงขอแบ่งท้องที่ของอำเภอดังกล่าว ตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ แบ่งท้องที่อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ 1 แห่ง เรียกชื่อว่า "กิ่งอำเภอแม่ใจ" มีเขตการปกครองรวม 4 ตำบล คือ ตำบลแม่ใจ ตำบลป่าแฝก ตำบลศรีถ้อย และตำบลแม่สุก ให้ขึ้นอยู่ในเขตการปกครองของอำเภอพาน จังหวัดเชียงราย (ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 80 ตอนที่ 14: 221- 222. 5 กุมภาพันธ์ 2506

พ.ศ. 2508 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า ให้ประกาศว่าโดยที่เป็นการสมควรตั้งอำเภอเพิ่มขึ้นในท้องที่บางจังหวัด เพื่อประโยชน์ในการปกครองและความสะดวกของราษฎร อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 39 แห่งระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2495 จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ในตราพระราชกฤษฎีกาขึ้นไว้ ให้ตั้งกิ่งอำเภอ คือ กิ่งอำเภอแม่ใจ อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย เป็นอำเภอแม่ใจ จังหวัดเชียงราย (พระราชกฤษฎีกา ตั้งอำเภอศรีสวัสดิ์ อำเภอดอกคำใต้ .อำเภอแม่ใจ อำเภอจุน พุทธศักราช 2508. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 ตอนที่ 59 : 565-569. 14 พฤศจิกายน 2508)

พ.ศ. 2518 เริ่มมีถนนลาดยางสายพหลโยธินผ่านหมู่บ้าน

พ.ศ. 2519 มีการใช้ไฟฟ้าครั้งแรกในหมู่บ้าน

พ.ศ. 2520 อำเภอเมืองพะเยาได้ยกฐานะขึ้นเป็นจังหวัดพะเยา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดช ฯ มีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ ให้ตั้งจังหวัดพะเยา ตามพระราชบัญญัติ เรื่อง ตั้งจังหวัดพะเยา พ.ศ. 2520

ประกอบด้วยอำเภอ 7 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมืองพะเยา อำเภอจุน อำเภอเชียงคำ อำเภอเชียงม่วน อำเภอดอกคำใต้ อำเภอปง และอำเภอแม่ใจ (พระราชบัญญัติ ตั้งจังหวัดพะเยา พ.ศ. 2520. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 94 ฉบับพิเศษ ตอนที่ 69 : 1-4. 28 กรกฎาคม 2520) และมีนายสัญญา ปาลวัฒน์วิไชย เป็นผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยาคนแรก (ในปีเดียวกันได้แยกหมู่บ้านแม่เย็นหมู่ 8 ออกจากบ้านแม่เย็น หมู่ 1 มีผู้ใหญ่บ้านคนแรกชื่อ นายจันทร์ ต๊ะป้อม) (สำนักงานจังหวัดพะเยา)

พ.ศ. 2526 นายสม ราชแก้ว เป็นผู้ใหญ่บ้านคนที่ 2

พ.ศ. 2528 นายป้อม บุญมี เป็นผู้ใหญ่บ้านคนที่ 3

พ.ศ. 2531 ตั้งตำบลเจริญราษฎร์ แยกออกจากตำบลป่าแฝก ในท้องที่อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา โดยโอนจากหมู่บ้านที่ 11, 9, 15, 4, 5, 17, 7, 13 ตำบลป่าแฝก อำเภอเมืองแม่ใจ จังหวัดพะเยา ตั้งเป็นตำบลเจริญราษฎร์ จำนวน 8 หมู่บ้าน ในขณะนั้นบ้านแม่เย็นนอกมี นายดวงแก้ว เทพวงศ์ เป็นผู้ใหญ่บ้านคนที่ 4

พ.ศ. 2538 สร้างสถานีอนามัยบ้านหนองสระ

พ.ศ. 2541 เนื่องด้วยผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยา กำหนดเขตตำบลภายในท้องที่ โดยอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ.2457 ดังต่อไปนี้ อำเภอแม่ใจ กำหนดเขตตำบลป่าแฝก ในท้องที่อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา โดยให้มีเขตการปกครองรวม 9 หมู่บ้าน หมู่ที่ 8 คือบ้านแม่เย็นนอก (ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 115 ตอนพิเศษ 93 ง : 354-372. 12 ตุลาคม 2541

พ.ศ. 2543 นายบูรณ์ แปงคำ เป็นผู้ใหญ่บ้านคนที่ 5

พ.ศ. 2545 ประชาชนในหมู่บ้านเริ่มมีการสร้างรายได้จากการเลี้ยงสัตว์

พ.ศ. 2549 นายหลั่น มีสา เป็นผู้ใหญ่บ้านคนที่ 6

พ.ศ. 2552 ชาวบ้านร่วมกันทำฝายที่ลำห้วยแม่เย็น

พ.ศ. 2553 นายสุเกียรติ พรมมา เป็นผู้ใหญ่บ้านคนที่ 7

พ.ศ. 2554 มีการสร้างอาคารเอนกประสงค์ประจำหมู่บ้านครั้งแรก

พ.ศ. 2555 เกิดภัยพิบัติในหมู่บ้าน น้ำท่วมครั้งใหญ่ ทำให้ชาวบ้านในหมู่บ้านต้องช่วยกันนำกระสอบทรายมากั้นน้ำไว้ที่หน้าบ้าน

พ.ศ. 2563 เกิดการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า เทศบาล รพ.สต.และหมู่บ้านจึงมีการรณรงค์ให้สวมหน้ากากอนามัย และมีการเย็บหน้ากากอนามัยแบบผ้าแจกชาวบ้านเนื่องจากช่วงนั้นหน้ากากอนามัยมีราคาแพง

พ.ศ. 2566 ประชาชนเริ่มมีการใช้น้ำประปาในหมู่บ้านครั้งแรก จากการประปาส่วนภูมิภาคสาขาพาน

บ้านแม่เย็นใต้หมู่ที่ 8 ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา มีผู้ใหญ่บ้านทั้งหมด 8 คน คือ

1.นายจันทร์ ต๊ะป้อม	พ.ศ. 2520-2525	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง 5 ปี
2.นายสม ราชแก้ว	พ.ศ. 2525	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง 2 เดือน
3.นายป้อม บุญมี	พ.ศ. 2525-2530	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง 5 ปี
4.นายดวงแก้ว เทพวงศ์	พ.ศ. 2530-2549	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง 13 ปี
5.นายจรัญ พรมมา	พ.ศ. 2549-2551	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง 3 ปี
6.นายบุญ แปงคำ	พ.ศ. 2551-2556	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง 5 ปี
7.นายหลั่น มีสา	พ.ศ. 2556-2561	ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง 5 ปี
8.นายสุเกียรติ พรมมา	พ.ศ. 2561 จนถึงปัจจุบัน

อาณาเขตติดต่อ

• ทิศเหนือ ติดกับ บ้านแม่เย็น อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย
• ทิศใต้ ติดกับ บ้านป่าแฝกกลางเหนือ หมู่ที่ 9 ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จ.พะเยา
• ทิศตะวันออก ติดกับ บ้านแม่เย็นใต้ หมู่ที่ 1 ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จ.พะเยา
• ทิศตะวันตก ติดกับ บ้านใหม่คือ หมู่ที่ 7 ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จ.พะเยา

สภาพพื้นที่ตั้งบ้านแม่เย็นนอกเป็นรอยต่อระหว่างจังหวัดพะเยา-เชียงราย ด้านตะวันออกติดกับอุทยานแห่งชาติแม่ปืม ตำบลบ้านเหล่า อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา และด้านตะวันตกติดกับอุทยานแห่งชาติดอยหลวง อำเภอพาน จังหวัดพะเยา ซึ่งเป็นต้นน้ำของลำน้ำอิงและแหล่งน้ำธรรมชาติต่าง ๆ เช่น ลำห้วยแม่เย็น เนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 1,460 ตารางกิโลเมตร

บริเวณชุมชนบ้านเรือนจะอยู่กันเป็นกลุ่มส่วนใหญ่จะมีความสัมพันธ์ทางเครือญาติ จะตั้งบ้านเรือน ใกล้กันหรืออยู่ภายในคุ้มเดียวกัน ลักษณะบ้านเรือนส่วนใหญ่เป็นบ้านปูนชั้นเดียว สัตว์ที่เลี้ยงไว้ขายและเป็นอาหาร ได้แก่ ไก่ วัว เป็นต้น และสัตว์ที่เลี้ยงไว้เพื่อความเพลิดเพลิน ได้แก่ สุนัข แมว เป็นต้น มีสุสาน 1 แห่ง สำนักสงฆ์ดวงเจริญ 1 แห่ง ร้านขายของชำ 4 ร้าน โรงสี 2 แห่ง โรงงานผลิตผลไม้กระป๋อง บริษัท ไทย เอ.ดี.ฟู้ดส์ 1 แห่ง 

ห่างจากตัวเมืองจังหวัดพะเยา 38 กิโลเมตร ปัจจุบันการเดินทางสามารถเดินทางได้สะดวก มีถนนลาดยาง สองข้างทางเป็นหมู่บ้าน ไฟข้างทางยังไม่เพียงพอหากเดินทางตอน กลางคืน ในหมู่บ้านเส้นทางที่ไปทำนา ทำสวน เป็นถนนลาดยาง และมีถนนลูกรังเล็กน้อย ประชากรส่วนใหญ่ ใช้รถจักรยานหรือ รถจักรยานยนต์ในการเดินทางไปทำงานไร่นาในสวน หรือภายในหมู่บ้านและหมู่บ้าน ใกล้เคียง หากต้องเข้าในตัวเมืองว่านใหญ่จะใช้รถจักรยานยนต์และรถยนต์ส่วนตัว

ในปี พ.ศ. 2566 มีจำนวนครัวเรือน 155 ครัวเรือน จำนวนประชากร 217 คน แยกเป็นเพศชาย 107 คน เพศหญิง 110 คน

มีบ้านเรือนทั้งหมด 155 หลังคาเรือน ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมและรับจ้างทั่วไป นอกจากนี้บางครัวเรือนยังมีอาชีพเสริม เช่น เลี้ยงไก่ เลี้ยงวัว ประชาชนในหมู่บ้าน นับถือศาสนาพุทธหมดทุกหลังคาเรือน 

การประกอบอาชีพ อาชีพหลักของครัวเรือน ได้แก่ เกษตรกรรม ข้าราชการ รับจ้างทั่วไป ค้าขาย และ ประกอบกิจการ อาชีพเสริมหรืออาชีพรอง ได้แก่ ค้าขาย ทำสวนผัก ทำสวนผลไม้ ร้านขายของชำ จำนวน 4 ร้าน มีฉางข้าว ลานตากข้าว จำนวน 1 แห่ง

ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เนื่องจากหมู่บ้านมีพื้นที่ติดทุ่งนา มีแหล่งน้ำในการทำการเกษตร ส่วนใหญ่จึงมีรายได้จากการทำเกษตรกรรม

โครงสร้างทางสังคมที่เป็นทางการ

นายสุเกียรติ พรมมา เป็นกำนันตำบลป่าแฝก มีผู้ช่วย 3 คน คือ นายชำนาญ ฟูด้วง (ผู้ช่วยฝ่ายรักษาความสงบ) นายชุมพล ปวนทา (ฝ่ายปกครอง) นายสมศักดิ์ (ฝ่ายปกครอง)

กลุ่ม/กองทุนของหมู่บ้านแม่เย็นนอก หมู่ที่ 8 ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา มีจำนวน 7 กลุ่ม/กองทุน ได้แก่

1. กองทุนหมู่บ้าน (กองทุนเงินล้าน) นายสว่าง เทพพายัพ (ประธาน) จำนวนสมาชิก 160 คน
2. กลุ่มฌาปนกิจ สมาชิกทุกหลังคาเรือน
3. กลุ่ม อพปร./ชรบ นายสว่าง เทพพายัพ (ประธานอพปร.) นายดวงจันทร์ ตาคำ (ประธาน ชรบ.) จำนวนสมาชิก 10 คน
4. กลุ่มตำรวจบ้าน จำนวนสมาชิก 10 คน
5. กลุ่มพัฒนาสตรี (แม่บ้าน) นางณลดา จันวันใจ (ประธาน) จำนวนสมาชิก 10 คน
6. กลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) นางอารดา พรมภิบาล (ประธาน) จำนวนสมาชิก 16 คน
7. กลุ่มผู้สูงอายุ นายหลั่น มีสา (ประธาน)

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

1.นายเทา อินจันทร์

เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2501 เป็นคนบ้านแม่เย็นนอกตั้งแต่กำเนิด เป็นบุตรของพ่อเสนา อินจันทร์ เสียชีวิตเมื่อปี 2536 และแม่เมตตา อินจันทร์ เสียชีวิตเมื่อปี 2533 มีพี่น้องร่วมกันทั้งหมด 3 คน ได้แก่ แม่สุก บุญเรือง เป็นพี่สาวคนโต แม่สมพร ศรีสมพงษ์ เป็นพี่สาวคนกลาง ปัจจุบันอาศัยอยู่บ้านแม่เย็น ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน จังหวัดพะเยา และพ่อเทาเป็นลูกชายคนสุดท้อง พ่อเทา มีบุตรทั้งหมด 2 คน ปัจจุบันพ่อเทาเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านมานาน พ่อเทาได้เรียนรู้เกี่ยวกับการจักสานไม้ไผ่มาจากบิดาตั้งแต่ยังเด็ก ๆ ทำให้พ่อเทามีความชำนาญด้านการจักสานมานาน เช่น สุ่มไก่ ตะกร้า เป็นต้น 

ลำห้วยแม่เย็น เป็นลำน้ำมาจากอ่างเก็บน้ำแม่ปืม นอกจากใช้ลำห้วยแม่เย็นเป็นเขตแบ่งระหว่างบ้านแม่เย็นตำบลแม่เย็น อำเภอพาน จังหวัดพะเยา กับบ้านแม่เย็นนอก ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา แล้ว ชาวบ้านส่วนใหญ่ในพื้นที่ยังใช้ลำน้ำแห่งนี้ใช้การใช้ทำเกษตรกรรม เช่น การทำนา การปลูกพืชผักทางการเกษตร

วัดแม่เย็น ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2408 ปัจจุบันอยู่ในเขตพื้นที่ของตำบลแม่เย็น อำเภอพาน จังหวัดพะเยา แต่ชาวบ้านในพื้นที่บ้านแม่เย็นนอก ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา ใช้เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ และใช้เป็นสถานที่ในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนา 

ภาษาพื้นเมืองล้านนา

ด้านการศึกษา:

ปัจจุบันชาวบ้านในพื้นที่บ้านแม่เย็นนอก หมู่ที่ 8 ตำบลป่าแฝก อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา ยังคงประกอบอาชีพเกษตรกรรมตั้งแต่ดั้งเดิม ซึ่งหมู่บ้านแห่งนี้มีผู้สูงอายุอาศัยเป็นส่วนใหญ่ แต่ก่อนเด็ก ๆ ในหมู่บ้านไปศึกษาที่โรงเรียนบ้านแม่เย็นเป็นส่วนใหญ่ ปัจจุบันโรงเรียนแห่งนี้ได้ปิดทำการ จึงทำให้เด็ก ๆ ในหมู่บ้านต้องย้ายไปศึกษาที่โรงเรียนปูแกง ตำบลแม่เย็น อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

พระธรรมวิมลโมลี. (2531). ประวัติศาสตร์เมืองพะเยายุคหลัง. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มติชน

แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยกเมืองเชียงรายเป็นเมืองจัตวา รวมอยู่ในมณฑลพายัพ. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 : 427. 12 มิถุนายน รศ.129

เกรียงศักดิ์ ชัยดรุณ เรียบเรียง An Asian Arcady: Land and People of Northern Siam อ้างอิงจาก “จดหมายเหตุเมืองพะเยา” หอวัฒนธรรมนิทัศน์ วัดศรีโคมคำ, พ.ศ. 2556

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ให้ยุบอำเภอแม่ใจและอำเภอดอกคำใต้. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 : 505. 23 ธันวาคม 2460

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดเชียงราย. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 : 3449-3457. 21 มกราคม 2481

พระราชกฤษฎีกา เปลี่ยนนามจังหวัดและอำเภอบางแห่ง พุทธศักราช 2481. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 : 658 -81. 14 พฤศจิกายน 2481

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. ตอนที่ 26 เล่ม 64 : 1114- 1430. 10 มิถุนายน 2490

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง คำตอบกระทู้ถามของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. ตอนที่ 33 เล่ม 69 : 1479-80. 27 พฤษภาคม 2495

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 80 ตอนที่ 14: 221- 222. 5 กุมภาพันธ์ 2506

พระราชกฤษฎีกา ตั้งอำเภอศรีสวัสดิ์ อำเภอดอกคำใต้.อำเภอแม่ใจ อำเภอจุน พุทธศักราช 2508. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 ตอนที่ 59 : 565-569. 14 พฤศจิกายน 2508

พระราชบัญญัติ ตั้งจังหวัดพะเยา พ.ศ. 2520. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 94 ฉบับพิเศษ ตอนที่ 69  : 1-4. 28 กรกฎาคม 2520

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 115 ตอนพิเศษ 93 ง : 354-372. 12 ตุลาคม 2541