บ้านแม่ตีน๊ะ หมู่ที่ 2 ตำบลป่าไร่ อำเภอลแม่ลาน จังหวัดปัตตานี เป็นหมู่บ้านหนึ่งของอำเภอแม่ลาน ซึ่งแยกจากอำเภอโคกโพธิ์ เมื่อวันที่ 1 เมยายน 2532 มีความเป็นมาที่เล่าต่อกันว่า หมู่บ้านนี้แต่ก่อนมีวังน้ำหรือหนองน้ำอยู่กลางทุ่งนากว้าง ฤดูแล้งน้ำก็ไม่แห้ง มีเด็กแอบหนีแม่ไปเล่นน้ำที่วังน้ำนั้น แม่จึงสั่งห้ามว่า "ถ้าลูกไปเล่นน้ำ แม่ตีน๊ะ"

บ้านแม่ตีน๊ะ ตั้งอยู่หมู่ที่ 2 ของตำบลป่าไร่ อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี ระยะทางห่างจากที่ว่าการอำเภอแม่ลานประมาณ 4 กิโลเมตร ระยะทางห่างจากจังหวัดปัตตานี ประมาณ 38 กิโลเมตร สภาพพื้นที่บ้านแม่ตีนะมีลักษณะเป็นพื้นที่ราบลุ่มเหมาะแก่การเพาะปลูก มีพื้นที่เพื่อการเกษตรประมาณ 500 ไร่ พื้นที่ดินอุดมสมบูรณ์ และมีน้ำอุดมสมบูรณ์ ฤดูฝนจะประสบกับปัญหาน้ำท่วมพื้นที่ทางการเกษตรเสียหายบางส่วน โดยบ้านแม่ตีนะมีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ บ้านต้นโตนดหมู่ที่ 1 ตำบลป่าไร่ อำเภอแม่ลาน
• ทิศใต้ ติดต่อกับ บ้านใหม่ หมู่ที่ 1 ตำบลแม่ลาน อำเภอแม่ลาน
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ บ้านนาหมอเทพ หมู่ที่ 4 ตำบลป่าไร่ อำเภอแม่ลาน
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ บ้านต้นโตนด หมู่ที่ 1 ตำบลป่าไร่ อำเภอแม่ลาน

สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร (รายเดือน) สำนักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง รายงานจำนวนประชากรหมู่ที่ 2 บ้านแม่ตีน๊ะ ตำบลป่าไร่ อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี มีจำนวนประชากรทั้งสิ้น 912 คน โดยแยกเป็นประชากรชาย 410 คน ประชากรหญิง 502 คน จำนวนหลังคาเรือนทั้งสิ้น 247 หลังคาเรือน (ข้อมูลเดือนมกราคม 2567)

การประกอบอาชีพ 

เนื่องจากบ้านแม่ตีน๊ะมีลักษณะภูมิประเทศเป็นพื้นที่ราบลุ่ม เหมาะแก่การเพาะปลูกซึ่งมีพื้นที่เพื่อการเกษตรประมาณ 500 ไร่ ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนา ทำสวนยางพารา และสวนไม้ผลผสม มีพื้นที่ทำนาประมาณ 30% ของพื้นที่ทั้งหมด พื้นที่ทำสวนยางพารา 60% ของพื้นที่ทั้งหมด และพื้นที่ทำสวนไม้ผล 10% ของพื้นที่ทั้งหมด นอกจากนี้ยังมีบางส่วนที่ประกอบอาชีพรับจ้าง ค้าขาย หรือบางส่วนก็ออกไปประกอบอาชีพต่างถิ่นด้วย

ทั้งนี้ ปัจจุบันบ้านแม่ตีน๊ะได้รับการผลักดันให้เป็นชุมชนท่องเที่ยวแหล่งใหม่ สร้างจุดแลนด์มาร์กหรือจุดเช็กอินที่เป็นส่วนหนึ่งของเครือข่าย OTOP นวัตวิถี ที่ต้องการผลักดันให้ชาวบ้านในพื้นที่มีรายได้เสริม ด้วยการเปิดแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ท่ามกลางทุ่งนาเขียวขจี สัมผัสวิวเทือกเขาสันกาลาคีรี ยามเย็นนั่งดูพระอาทิตย์ลับขอบฟ้า เห็นรถไฟวิ่งผ่านทุ่งนา โดยให้ชาวบ้านในพื้นที่นำอาหารมาขายให้กับนักท่องเที่ยวในทุก ๆ วัน ซึ่งอาหารที่นำมาขายนั้น ได้แก่ ส้มตำ ลูกชิ้น ไก่กอและ ขนมจาก ข้าวหลาม ขนมพื้นบ้าน หรือของที่ชาวบ้านสามารถนำมาขายให้กับท่องเที่ยวได้อีกด้วย ซึ่งการเปิดแหล่งท่องเที่ยวชุมชนแห่งใหม่นี้สามารถดึงนักท่องเที่ยวได้วันละ 200-300 คนเลยทีเดียว

กลุ่มอาชีพในชุมชน

1. กลุ่มตัดเย็บเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายมุสลิม ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2547 โดยมีนางยาแลคอ แขวงบู เป็นประธานกลุ่ม ปัจจุบันมีสมาชิก 24 คน เงินทุนหมุนเวียน 45,800 บาท สมาชิกมีรายได้ต่อเดือนคนละประมาณ 2,000-4,000 บาท
2. กลุ่มกลึงไม้เฟอร์นิเจอร์ ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2542 โดยมีนายมะยูโซ๊ะ อูมา เป็นประธานกลุ่ม ปัจจุบันมีสมาชิก 15 คน เงินทุนหมุนเวียน 35,400 บาท ซึ่งสมาชิกจะเป็นกลุ่มเยาวชนที่ว่างงานในหมู่บ้าน
3. กลุ่มมุสลีมะฮ์ทำขนม ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2552 โดยมีนางสาวคอรีเยาะ เจ๊ะมูเก็ง เป็นประธานกลุ่ม ปัจจุบันมีสมาชิก 23 คน เงินทุนหมุนเวียน 4,800 บาท สมาชิกมีรายได้ต่อเดือน 700-1,000 บาท
4. กลุ่มผู้เลี้ยงแพะบ้านแม่ตีน๊ะ ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2547 โดยมีนายมานะ สะมะแอ เป็นประธานกลุ่ม ปัจจุบันมีสมาชิกกลุ่ม 15 คน มีวัตถุประสงค์การรวมกลุ่มเพื่อเพิ่มรายได้ ลดรายจ่ายสร้างรายได้เสริมแก่สมาชิก พร้อมทั้งเปิดโอกาสให้เยาวชนได้ทำกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ ไม่ไปยุ่งเกี่ยวยาเสพติด และขยายเครือข่ายสมาชิกหมู่บ้านใกล้เคียงให้มีการเลี้ยงแพะทุกครัวเรีอน มีเงินทุนหมุนเวียนจำนวน 7,000 บาท
5. กลุ่มอาชีพเลี้ยงแพะขุน ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2553 โดยมีนายสารี คาเดร์ลอดิง เป็นประธานกลุ่ม ปัจจุบันมีสมาชิก 10 คน เงินทุนหมุนเวียน 20,000 บาท 
6. กลุ่มเลี้ยงไก่พื้นบ้าน เป็นกลุ่มที่รวบรวมสมาชิกที่เลี้ยงไก่พื้นเมือง โดยจะคอยช่วยเหลือให้ข้อมูลความรู้กัน ซึ่งกลุ่มจะไม่เน้นที่รายได้ แต่จะเน้นการอนุรักษ์ไก่พื้นเมืองเป็นหลัก
7. กลุ่มอาชีพเลี้ยงปลา ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2552 โดยมีนางสาวคอรีเยาะ เจ๊ะมูเก็ง เป็นประธานกลุ่ม ปัจจุบันมีสมาชิก 23 คน เงินทุนหมุนเวียน 4,800 บาท สมาชิกมีรายได้ต่อเดือน 700-1,000 บาท
8. กลุ่มผลิตน้ำดื่ม ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2551 โดยมีนายพยอม พรหมแก้ว เป็นประธาน ปัจจุบันมีสมาชิก 30 คน ซึ่งทางกลุ่มให้บริการน้ำดื่มหยอดเหรียญราคาถูกกว่าท้องตลาด
9. ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2553 โดยมีนายมานะ สะมะแอ เป็นประธาน ในศูนย์ฯ จะมีการสาธิตการปลูกผักสวนครัวโดยใช้ปุ๋ยหมักชีวภาพ การสาธิตการทำปุ๋ยหมักชีวภาพ การเพาะเห็ด การเลี้ยงเป็ดพันธุ์ไข่ การเลี้ยงปลา การเลี้ยงไก่พื้นบ้าน ทั้งนี้เพื่อให้ความรู้แก่ประชาชนในหมู่บ้านต่าง ๆ จะมีวิทยากรคอยแนะนำให้ความรู้แก่ผู้ที่มาเยี่ยมชมด้วย

ประชากรในพื้นที่บ้านแม่ตีน๊ะนับถือศาสนาพุทธ 50% มีวัดใกล้เคียงคือวัดทุ่งพลา หมู่ที่ 1 ตำบลทุ่งพลา อำเภอโคกโพธิ์ และวัดราษฎรบูรณะ (วัดช้างไห้) หมู่ที่ 2 ตำบลควนโนรี อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานี และนับถือศาสนาอิสลาม 50% มีมัสยิดท่าแรดเป็นศูนย์กลางในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนา เช่น 

1.วันเมาลิด เป็นวันรำลึกถึงวันประสูติของท่านนบีมูฮัมหมัด ชุมชนจะมีการร่วมมือร่วมใจในการจัดงานพิธีขึ้นที่มัสยิดประจำหมู่บ้าน เพื่อสรรเสริญและรำลึกคุณของท่านนบีมูฮัมหมัดและสวดขอพร

2.วันอิดิลฟิตรี หรือ วันรายอรายา เป็นการทำบุญรื่นเริงหลังจากที่ชาวมุสลิมได้ถือศีลอดหรือบวชมาแล้วครบ 1 เดือน ในเดือนรอมฎอน ในวันนี้จะมีการบริจาคทาน หรือซากาตฟิตเราะฮ์ให้บุคคลที่ด้อยโอกาสแล้วไปละหมาดที่มัสยิดและเยี่ยมกุโบร์ (สุสาน) หลังจากนั้นมีงานรื่นเริงกินเลี้ยงและพบปะสังสรรค์

3.วันอีดีล หนือ รายออัจญ์ ถือเป็นวันออกบวชใหญ่ นับจากวันอิดิลฟิตรีไป 70 วัน ซึ่งเป็นเวลาเดียวกับชาวมุสลิมทั่วโลกจะไปประกอบพิธีฮัจญ์ที่นครเมกกะ กิจกรรมในวันนี้มีลักษณะคล้าย ๆ กับวันอิดิลฟิตรีแต่จะมีการกินเลี้ยงที่ใหญ่กว่าและมีการเชือดสัตว์แล้วแจกจ่ายให้คนยากจน

4.วันอะสูเราะห์ หรือ อาซูรอ นับเป็นเดือนแรกทางศักราชอิสลาม มีการรำลึกเหตุการณ์เรือของศาสดานุห์ ในวันอะสูเราห์ ชาวมุสลิมนิยมกวนขนมชนิดหนึ่ง ที่มาจากอาหารหลาย ๆ ชนิดนำมากวนให้เป็นเนื้อเดียวกันแล้วแจกจ่ายรับประทานกันในหมู่บ้าน ก่อนจะรับประทานจะมีการเชิญบุคคลที่นับถือขึ้นมากล่าวขอพรจากพระผู้เป็นเจ้าก่อน ซึ่งปฏิบัติกันเป็นประเพณีในทุก ๆ ปี

ภาษาพูด : ภาษาไทยถิ่นใต้, ภาษามลายู, ภาษากลาง

ภาษาเขียน : อักษรไทย

นุรอัฟฟานนีซาร์ รอแม และคณะ. (ม.ป.ป.). จุด Check In แห่งใหม่ ท่ามกลางทุ่งนาเขียวขจี สัมผัสวิวเทือกเขาสันกาลาคีรี ยามเย็นนั่งดูอาทิตย์ลับขอบฟ้า ที่หมู่บ้านท่าแรด - แม่ตีน๊ะ อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี. สืบค้น 25 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.longtaithailand.com/

มานะ สะมะแอ. (2555). โครงการแนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการเลี้ยงแพะให้มีรายได้เสริมของกลุ่มผู้เลี้ยงแพะบ้านแม่ตีนะ ตำบลป่าไร่ อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี: รายงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นฉบับสมบูรณ์. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.

แวรุงไปไหน. (2562). สืบค้น 25 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.facebook.com/Waerungpainai