ตามคำบอกเล่าของชาวบ้านที่เล่าสืบต่อกันมาเกี่ยวกับความเป็นมาของหมู่บ้าน เดิมเรียกว่า บ้านขุนแม่แวง และได้เปลี่ยนชื่อมาเป็นบ้านป่าพญาดอย โดยพระอธิการบุญศรี อภิปุณโณ เมื่อปี 2529 แต่เดิมพื้นแห่งนี้มีผู้คนอาศัยอยู่มาตั้งแต่อดีต โดยปรากฏร่องรอยหลักฐานทางโบราณวัตถุที่สำคัญ คือ กำแพงที่เป็นอิฐเก่าบริเวณวัดป่าพญาดอย

อีกทั้งจากการศึกษาประวัติการก่อสร้างวัดพระบรมธาตุเจ้าดอยเกิ้ง ปรากฏบริเวณที่ใช้เป็นที่ขุดดินมาทำอิฐก้อนจำนวน 2 จุด ซึ่งอยู่ห่างจากหมู่บ้านไปทางทิศเหนือและทิศใต้ประมาณ 50 เมตร  มีลักษณะเป็นหลุมลึกประมาณ 1 เมตร และมีการขุดพบโครงกระดูกมนุษย์ที่มีรูปร่างขนาดใหญ่กว่าชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง แสดงให้เห็นว่าพื้นที่แห่งนี้มีชาวเขาบ้านเผ่าลั้วมาอาศัยในสมัยพระนางจามเทวี ต่อมาครูบาศรีวิชัยได้เข้ามาบูรณะพระธาตุดอยเกิ้งต่อจากพระนางจามเทวี แต่หลังจากที่ครูบาศรีวิชัยมรณภาพ ทำให้วัดพระธาตุดอยเกิ้งก็ถูกปล่อยทิ้งไว้ 

ใน พ.ศ. 2512 มีการบูรณะวัดพระธาตุดอยเกิ้ง โดยพระอาจารย์ทอง สิริมังคโล เจ้า (คณะอำเภอฮอดปัจจุบัน) ทำให้ชาวปกาเกอะญอในอำเภออมก๋อยได้เข้ามาอาศัยอยู่ไม่กี่ครอบครัว เป็นจุดเริ่มต้นในการตั้งถิ่นฐานของชาวบ้านป่าพญาดอย

จนกระทั่ง พ.ศ. 2529 ครอบครัวนายนุและนางโหล่ง นุจันทร์ ได้อพยพมาจากบ้านปันวา ซึ่งอยู่ห่างไปทางทิศตะวันตกของบ้านป่าพญาดอย ประมาณ 8 กิโลเมตร เนื่องจากประสบปัญหาที่ทำกิน เพื่อประกอบอาชีพทำการเพาะปลูกข้าวและเลี้ยงสัตว์ จึงได้ตั้งรกรากและชักชวนครอบครัวเพื่อนบ้านเข้ามาอาศัยอยู่จนกลายเป็นชุมชนบ้านป่าพญาดอยในปัจจุบัน

  สภาพพื้นที่โดยทั่วไป เป็นที่ราบสูงภูเขาและเนินเขาสูงสลับกันไป มีทรัพยากรป่าไม้สมบูรณ์และ "ป่าไม้สน" เป็นพืชในท้องถิ่น

เป็นชาวปกาเกอะญอจำนวน 54 คน และครัวเรือนจำนวน 19 ครัวเรือน

สถานประกอบการในชุมชน ประกอบด้วย ร้านค้าจำนวน 1 แห่ง และปั้มน้ำมันจำนวน 1 แห่ง

ประเพณีผีเสื้อบ้าน เป็นประเพณีที่ยึดถือปฏิบัติมายาวนานตั้งแต่บรรพบุรุษรุ่นต่อรุ่นจำนวนปีในการเลี้ยงประเพณีปีละ 2 ครั้งวัตถุประสงค์ของกิจกรรมดังกล่าวเพื่อตอบแทนบุญคุณเจ้าป่าเจ้าเขาผีบ้านผีเรือนที่คอยปกป้องรักษาลูกหลานให้มีสุขภาพอนามัยที่ดี และการทำมาหากินดำรงชีพเป็นไปด้วยความราบรื่น

ครูบาบุญศรี อภิปุณโณ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุดอยเกิ้ง ศูนย์รวมจิตใจทางพุทธศาสนาของชาวบ้านป่าพญาดอย

เนื่องจากพื้นที่บ้านป่าพญาดอยมีการก่อตัังชุมชนมาแต่ครั้งโบราณ โดยมีวัด พระบรมธาตุดอยเกิ้ง ตั้งอยู่บนภูเขาติดทะเลสาปแม่น้ำปิงในเขต ต.ท่าเดื่อ อ.ดอยเต่า จ.เชียงใหม่ มีครูบาบุญศรี เป็นเจ้าอาวาสวัด นอกจากจะเป็นแหล่งศูนย์รวมความศรัทธาของชาวบ้านในพื้นที่แล้ว ยังเป็นที่เคารพสักการะจากผู้มีจิตศรัทธารวมถึงนักท่องเที่ยวที่ชื่อชอบทิวทัศน์ที่สวยงาม 

ไปแอ่วกัน Fun Trip. (2562). นมัสการพระบรมธาตุดอยเกิ่ง พระธาตุที่มีอายึเก่าแก่ยาวนานพันกว่าปี. สืบค้นเมื่อ 6 กันยายน 2567. จาก https://th.readme.me/p/22125

ระบบฐานข้อมูลศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา "แม่ฟ้าหลวง". สืบค้นเมื่อ 6 กันยายน 2567. จาก https://www.xn--b3c3da.com/home/pdf/village/1033/