การก่อตั้งบ้านดอนชัยสักทองนั้นมีปรากฏหลักฐานมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2485 โดยชาวอ่าข่าและชาวไทยพื้นราบที่อพยพมาจากบ้านปงสนุก อำเภอปง จังหวัดน่าน ในระยะแรกชาวบ้านดำรงชีวิตด้วยการพึ่งพาธรรมชาติ เช่น จับปลา เก็บของป่า และทำเกษตรกรรมเพื่อยังชีพ ต่อมาในปี พ.ศ. 2556 ชุมชนจึงได้รับการจัดตั้งเป็นหมู่บ้านอย่างเป็นทางการ และตั้งชื่อว่า "บ้านดอนชัยสักทอง" ซึ่งแยกออกจากบ้านดอนชัย เมื่อ พ.ศ. 2546 โดยใช้ถนนสายหลักเป็นแนวแบ่งเขตหมู่บ้าน เพื่อให้สะดวกต่อการปกครอง

แม้ว่าจะมีการแบ่งเขตการปกครอง แต่ชาวบ้านยังคงอยู่ร่วมกันอย่างใกล้ชิด มีการทำกิจกรรมร่วมกัน ใช้สถานที่สาธารณประโยชน์ร่วมกัน เช่น วัด โรงเรียน รวมถึงการประกอบพิธีกรรมและจัดงานด้านวัฒนธรรมประเพณีต่าง ๆ ด้วยความสามัคคีเหมือนเดิม

นอกจากนี้ บ้านดอนชัยสักทองยังมีประชากรที่อพยพมาจากบ้านแม่พร้าว ซึ่งเป็นหมู่บ้านของชนเผ่าอ่าข่าที่อพยพมาจากจังหวัดเชียงรายเมื่อปี พ.ศ. 2516 เพื่อเข้ามารับจ้างปลูกป่าทดแทนให้กับบริษัทชาติไพบูลย์ ซึ่งได้รับสัมปทานตัดไม้ในป่าแม่พร้าว ชาวบ้านกลุ่มนี้ได้ตั้งรกรากอยู่ในพื้นที่อย่างถาวร และทางราชการได้รวมบ้านแม่พร้าวเข้ากับบ้านดอนชัยสักทองจนถึงปัจจุบัน

บ้านดอนชัยสักทองตั้งอยู่ในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำยมตอนบน มีการตั้งกลุ่มบ้านเรือนในที่ดอนบนพื้นที่ราบลุ่ม มีลำห้วยสะกื่น แม่น้ำสาขาของแม่น้ำยมไหลผ่าน ถูกล้อมรอบด้วยนาข้าว ไร่ ป่าเต็งรัง และป่าเบญจพรรณ 

บ้านดอนชัยสักทองเป็นชุมชนที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติและมีสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการดำรงชีวิตของประชาชนในท้องถิ่น มีลักษณะภูมิประเทศเป็นพื้นที่ราบลุ่มในแอ่งแพร่ตอนบนซึ่งมีอาณาเขตตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำยมทางตะวันตกและภูเขาป่าเบญจพรรณทางทิศตะวันออก และพื้นที่ป่าเต็งรังที่ถูกเปลี่ยนแปลงเป็นพื้นที่เกษตรกรรมทางทิศเหนือและใต้ ซึ่งจำแนกลักษณะภูมิทัศน์แม่น้ำยมตอนบนได้ 4 ลักษณะ คือ ภูเขา ที่ลาดเชิงเขา พื้นที่ราบลุ่ม และแม่น้ำ นอกจากนี้ยังมีป่าสักทอง ซึ่งเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญของประเทศ พื้นที่ดังกล่าวมีแม่น้ำยมไหลผ่าน ทำให้เกิดความอุดมสมบูรณ์และเอื้อต่อการทำการเกษตรและการดำรงชีวิตของชาวบ้าน

ป่าสักทอง เป็นป่าที่มีต้นสักขนาดใหญ่จำนวนมาก ถือเป็นแหล่งทรัพยากรที่มีคุณค่าและมีความสำคัญต่อระบบนิเวศ โดยชุมชนได้มีส่วนร่วมในการดูแลรักษาป่าไม้เพื่อให้สามารถคงอยู่ได้อย่างยั่งยืน 

สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร (รายเดือน) สำนักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง รายงานจำนวนประชากรหมู่ที่ 9 บ้านดอนชัยสักทอง ตำบลสะเอียบ อำเภอสอง จังหวัดแพร่ มีจำนวนประชากรทั้งสิ้น 963 คน โดยแยกเป็นประชากรชาย 468 คน ประชากรหญิง 495 คน จำนวนหลังคาเรือนทั้งสิ้น 492 หลังคาเรือน (ข้อมูลเดือนธันวาคม 2567)

ประชากรบ้านดอนชัยสักทองประกอบไปด้วยคน 2 กลุ่ม คือ ชาวไทยพื้นเมือง และชาวอ่าข่า อย่างไรก็ตาม ประชาชนในหมู่บ้านก็ยังมีความสัมพันธ์ที่ดีและอยู่ร่วมกันอย่างสันติ แม้จะมีความแตกต่างทางชาติพันธุ์และวัฒนธรรม แต่ทั้งสองกลุ่มยังคงรักษาประเพณีและวิถีชีวิตของตนเองไว้ และมีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกันอย่างเปิดเผย ชุมชนนี้จึงเป็นตัวอย่างที่ดีของการอยู่ร่วมกันในความหลากหลายทางชาติพันธุ์อย่างมีความสุขและมีความสามัคคี

กลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ในชุมชน: อ่าข่า

บ้านดอนชัยสักทองเป็นชุมชนที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ซึ่งอุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ทั้งป่าไม้ แหล่งน้ำ และพื้นที่เพาะปลูก ส่งผลให้วิถีชีวิตของชาวบ้านผูกพันอย่างใกล้ชิดกับธรรมชาติ โดยมีอาชีพหลัก คือ การเกษตรกรรมและการปศุสัตว์ ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญในการดำรงชีวิตของคนในชุมชน

เนื่องจากหมู่บ้านตั้งอยู่ในเขตที่มีแม่น้ำยมไหลผ่าน ทำให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การเพาะปลูก โดยเฉพาะการปลูกข้าวซึ่งเป็นพืชหลักของชุมชน นอกจากนี้ยังมีการปลูกพืชไร่อื่น ๆ เช่น ข้าวโพด ถั่วเหลือง และผลไม้ตามฤดูกาล ส่วนหนึ่งของประชากรยังประกอบอาชีพด้านปศุสัตว์ ได้แก่ การเลี้ยงโค กระบือ และสัตว์ปีก ซึ่งช่วยเพิ่มความมั่นคงด้านอาหารและสร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัว

อีกหนึ่งทรัพยากรสำคัญของหมู่บ้านคือ "ป่าสักทองธรรมชาติ" ซึ่งเป็นแหล่งอาหารและวัตถุดิบที่ชาวบ้านนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน โดยมีการเก็บเห็ด หน่อไม้ และสมุนไพรพื้นบ้านเพื่อนำมาบริโภคและจำหน่าย นอกจากนี้ ยังมีการนำไม้สักมาใช้ในงานหัตถกรรม โดยมีการจัดการและใช้ทรัพยากรอย่างระมัดระวัง เพื่อให้ป่ายังคงสมบูรณ์และยั่งยืนสำหรับคนรุ่นต่อไป เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับทรัพยากรท้องถิ่นและส่งเสริมเศรษฐกิจของชุมชน บ้านดอนชัยสักทองได้มีการจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนหลายประเภท หนึ่งในนั้นคือ "วิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมไม้สัก" ซึ่งนำไม้ท้องถิ่นมาแปรรูปเป็นเฟอร์นิเจอร์ เครื่องเรือน และของใช้ในครัวเรือนที่มีคุณภาพและมูลค่าเพิ่ม นอกจากนี้ยังมี "วิสาหกิจชุมชนจักสานและงานฝีมือ" ที่ผลิตกระติบข้าว ตะกร้า และผลิตภัณฑ์จากไม้ไผ่ ซึ่งสามารถจำหน่ายได้ในตลาดท้องถิ่นและแหล่งท่องเที่ยวใกล้เคียง

ในด้านการแปรรูปอาหาร ชุมชนยังมีการนำผลผลิตทางการเกษตรมาแปรรูปเป็นสินค้าพร้อมจำหน่าย เช่น กล้วยตาก น้ำพริกสมุนไพร และข้าวแต๋น ซึ่งล้วนเป็นอาหารพื้นบ้านที่ได้รับความนิยม การแปรรูปเหล่านี้ไม่เพียงช่วยเพิ่มมูลค่าของผลผลิต แต่ยังช่วยลดการสูญเสียและยืดอายุการเก็บรักษา

หนึ่งในผลิตภัณฑ์เด่นที่สร้างชื่อเสียงให้กับบ้านดอนชัยสักทองที่จะไม่กล่าวถึงไม่ได้ คือ สุรากลั่นชุมชน ซึ่งเป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านที่มีประวัติความเป็นมายาวนานกว่า 200 ปี โดยสุรากลั่นของบ้านดอนชัยสักทองเป็นสินค้าที่สามารถสร้างรายได้และเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ 

บ้านดอนชัยสักทองไม่เพียงแต่เป็นศูนย์กลางของการผลิตสินค้าพื้นเมือง แต่ยังมีศักยภาพในการเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและธรรมชาติ นักท่องเที่ยวที่เดินทางมายังชุมชนแห่งนี้จะได้สัมผัสกับวิถีชีวิตของชาวบ้าน ทดลองทำกิจกรรมพื้นบ้าน เช่น การกลั่นสุราพื้นเมือง การทำอาหารพื้นเมือง และการทอผ้าของชาวอาข่า นอกจากนี้ ยังสามารถเดินป่าศึกษาธรรมชาติ และเรียนรู้เกี่ยวกับความหลากหลายทางชีวภาพในพื้นที่อุทยานแห่งชาติแม่ยม โดยบ้านดอนชัยสักทองได้พัฒนาระบบโฮมสเตย์ เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวที่ต้องการพักค้างคืนและสัมผัสบรรยากาศของชุมชนอย่างใกล้ชิด การจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมยังเป็นแนวทางหนึ่งที่ช่วยสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านและกระจายผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจไปสู่ทุกภาคส่วนของชุมชน

ชาวบ้านดอนชัยสักทองมีวิถีชีวิตที่สัมพันธ์กับวัฒนธรรมและประเพณีที่สืบทอดมาอย่างยาวนาน โดยเฉพาะการประกอบพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับศาสนาและความเชื่อท้องถิ่น ประเพณีต่าง ๆ ของชุมชนมีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้างความเป็นเอกลักษณ์และการรักษาความสัมพันธ์ระหว่างคนในชุมชนกับธรรมชาติ รวมทั้งการเชื่อมโยงกับศาสนาและความเชื่อดั้งเดิมที่มีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตของชาวบ้าน

ศาสนาและความเชื่อ

ชาวบ้านดอนชัยสักทองนับถือศาสนาพุทธเป็นหลัก โดยมีการนับถือพระพุทธรูปและบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อในการคุ้มครองและการปกปักรักษา ทั้งนี้ในบางช่วงเวลาของปี ชาวบ้านจะประกอบพิธีกรรมทางศาสนา เช่น การทำบุญตามประเพณีของชาวพุทธ การถวายสังฆทาน การบำเพ็ญกุศล และการบูชาพระสงฆ์ในช่วงเทศกาลต่าง ๆ เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตและครอบครัว

นอกจากนี้ ความเชื่อของชาวบ้านยังรวมถึงการบูชาผีเจ้าป่าเจ้าเขาและการไหว้ผีในธรรมชาติ ซึ่งเป็นการแสดงความเคารพและขอพรให้ชีวิตดำเนินไปด้วยความเจริญรุ่งเรือง

ประเพณีสำคัญในชุมชน

1.ประเพณีไหว้ผีเจ้าเมือง เป็นหนึ่งในประเพณีสำคัญของหมู่บ้าน ซึ่งเป็นการบูชาและขอพรจากผีเจ้าเมืองหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวบ้านเชื่อว่าเป็นผู้ปกครองดูแลพื้นที่และคุ้มครองชีวิตของคนในชุมชน การไหว้ผีเจ้าเมืองมักจะจัดขึ้นในช่วงเวลาที่สำคัญ เช่น การเริ่มต้นปีใหม่ หรือเมื่อเกิดเหตุการณ์สำคัญในชุมชน ซึ่งการประกอบพิธีจะมีการนำเครื่องเซ่นไหว้ เช่น ข้าวปลาอาหารและของถวายต่าง ๆ มาเพื่อขอพรให้ชุมชนปลอดภัยและมีความเจริญรุ่งเรือง

2.ประเพณีเลี้ยงผีขุนน้ำ ประเพณีนี้เกี่ยวข้องกับการบูชาผีขุนน้ำ หรือผีที่เกี่ยวข้องกับแหล่งน้ำ ซึ่งถือว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คุ้มครองแหล่งน้ำในท้องถิ่น ชาวบ้านจะทำการเลี้ยงผีขุนน้ำเพื่อขอให้แหล่งน้ำมีความอุดมสมบูรณ์ เพียงพอใช้ในการเกษตรและการดำรงชีวิต ซึ่งการประกอบพิธีนี้ไม่เพียงแต่แสดงถึงการเคารพสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในท้องถิ่น แต่ยังเป็นกุศโลบายในการรักษาสมดุลทางธรรมชาติด้วย

3.ประเพณีตานก๋วยสลาก จัดขึ้นในช่วงเทศกาลปีใหม่ โดยเป็นการทำบุญส่งเสริมความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตและครอบครัว การจัดงานจะมีการเตรียมอาหารที่เป็นเครื่องเซ่นไหว้และการตานก๋วยสลาก (การจัดแจกจ่ายข้าวสลากหรือข้าวบูชา) ไปยังบ้านต่าง ๆ โดยมีความเชื่อว่าเป็นการส่งเสริมโชคดีและความเจริญรุ่งเรืองในชีวิต

4.ประเพณีบวชป่าสืบชะตาแม่น้ำ เป็นประเพณีที่มีความสำคัญในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดยเฉพาะแหล่งน้ำ ชาวบ้านมีความเชื่อว่าแม่น้ำและป่ามีวิญญาณและพลังที่สามารถส่งผลกระทบต่อความเป็นอยู่ของคนในชุมชนได้ การบวชป่าสืบชะตานี้เป็นการขอพรจากวิญญาณของธรรมชาติและขอให้แหล่งน้ำมีความสมบูรณ์ เพื่อให้ชุมชนได้รับประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติในระยะยาว

นอกจากนี้ยังมีการทอดผ้าป่าซึ่งถือเป็นงานบุญใหญ่เพื่อสืบสานประเพณียี่เป็ง หงส์เงิน หงส์ทอง ต้นผ้าป่าจาก 7 หมวด แห่มารวมกันที่ท่าน้ำแม่สะกึ๋น ณ หอพญาเจ้าเมือง รวมทั้งต้นผ้าป่าจากโรงงานสุรากลั่นชุมชนมาทอดถวาย ณ วัดดอนชัย ภายในงานยังมีการละเล่นพื้นบ้านทั้งการแข่งขันมวยทะเล การพายเรือถีบ เรือเป็ด เรือหงส์ เซปักตะกร้อ การแข่งขันปั้นแป้งเหล้า การหมักข้าว การต้มเหล้า รำวงย้อนยุค กินหอมตอมม่วน เป็นต้น

การประกอบพิธีกรรมและการรักษาประเพณีต่าง ๆ เหล่านี้ไม่เพียงแต่เป็นการสืบทอดวัฒนธรรมดั้งเดิม แต่ยังสะท้อนถึงวิถีชีวิตที่ชาวบ้านดอนชัยสักทองมีความผูกพันกับธรรมชาติและทรัพยากรที่มีอยู่รอบตัว พิธีกรรมเหล่านี้ถือเป็นเครื่องมือในการเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างมนุษย์และธรรมชาติ การรักษาความสมดุลของธรรมชาติและการเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์จึงเป็นองค์ประกอบสำคัญของชีวิตชุมชน

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

สุรากลั่น บ้านดอนชัยสักทอง

การต้มเหล้า เป็นภูมิปัญญาของคนไทยที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน โดยเฉพาะในระยะหลังมานี้ที่สรรพสามิตได้เปิดโอกาสให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชนสามารถผลิตสุรากลั่นจากพืชผลทางการเกษตรออกมาจำหน่ายได้ บ้านดอนชัยสักทองเป็นหนึ่งชุมชนที่มีการจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนเพื่อผลิตและพัฒนาสุรากลั่น โดยการผลิตสุราของชุมชนแห่งนี้มีความแตกต่างจากสุราทั่วไป เนื่องจากมีการใช้เครื่องเทศและสมุนไพรไทยเป็นส่วนผสมสำคัญเพื่อเพิ่มกลิ่นหอมและรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ กระบวนการผลิตยังคงใช้วิธีการหมักและกลั่นแบบดั้งเดิม ซึ่งช่วยรักษาคุณภาพและรสชาติที่โดดเด่น สุรากลั่นของบ้านดอนชัยสักทองไม่เพียงแต่เป็นผลิตภัณฑ์ที่สะท้อนถึงภูมิปัญญาชาวบ้าน แต่ยังเป็นสินค้าที่สามารถสร้างรายได้และเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ อย่างไรก็ตาม การผลิตสุรากลั่นยังคงต้องอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้สามารถดำเนินการได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย

ปัจจุบันกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในบ้านดอนชัยสักทองได้มีการพัฒนาสุราให้ได้มาตรฐานยิ่งขึ้น มีการปรับปรุงกระบวนการผลิตให้สะอาดและปลอดภัย รวมถึงการพัฒนาบรรจุภัณฑ์เพื่อให้สามารถจำหน่ายในเชิงพาณิชย์ได้มากขึ้น ส่งผลให้สุราพื้นบ้านของชุมชนเป็นเครื่องดื่มที่สะท้อนถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัฒนธรรมที่สืบทอดมายาวนาน ด้วยกระบวนการผลิตที่ใช้วัตถุดิบธรรมชาติและเทคนิคการหมักแบบดั้งเดิม ทำให้สุราที่ผลิตได้มีรสชาติเป็นเอกลักษณ์ นอกจากนี้ การผลิตสุราพื้นบ้านยังเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของชุมชน และเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตและประเพณีที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์และส่งเสริมให้คงอยู่ต่อไป

ภาษาพูด : ภาษาไทยถิ่นเหนือ ภาษาอาข่า ภาษาไทยกลาง

ภาษาเขียน : อักษรไทย

ด้านเศรษฐกิจ:

ในอดีตเศรษฐกิจของชุมชนบ้านดอนชัยสักทองอาศัยภาคเกษตรกรรมเป็นปัจจัยหลักในการดำรงชีวิต โดยชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำไร่ข้าวโพดและปลูกข้าวเพื่อการยังชีพ นอกจากนี้ ยังมีการเลี้ยงสัตว์ เช่น โค กระบือ และสุกร ทั้งเพื่อเป็นอาหารและเป็นแหล่งรายได้เสริมของครัวเรือน อย่างไรก็ตาม เมื่อความต้องการของตลาดมีการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ราคาสินค้าเกษตรมีความผันผวน ประกอบกับต้นทุนการผลิตที่เพิ่มสูงขึ้น ทำให้ประชาชนในชุมชนต้องหาแนวทางในการปรับตัวเพื่อให้สามารถดำรงชีวิตได้อย่างมั่นคง

ในปัจจุบันชุมชนบ้านดอนชัยสักทองได้มีการพัฒนาแนวทางการประกอบอาชีพโดยจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเพื่อเป็นช่องทางในการสร้างรายได้เสริมและเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจของชุมชน โดยมีการคิดค้นแนวทางในการสร้างและพัฒนาอาชีพของคนในชุมชน ซึ่งมี 3 ประการหลัก ๆ  ได้แก่

• การจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจสุราพื้นบ้าน ซึ่งดำเนินการผลิตสุราตามกรรมวิธีดั้งเดิมของชุมชน โดยมีการพัฒนาคุณภาพของผลิตภัณฑ์ให้ได้มาตรฐาน และสามารถแข่งขันในตลาดที่กว้างขึ้นได้
• การส่งเสริมการเกษตรอินทรีย์ ซึ่งได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น เนื่องจากประชาชนเริ่มตระหนักถึงผลกระทบจากสารเคมีที่ใช้ในภาคการเกษตร อีกทั้งแนวโน้มของผู้บริโภคในปัจจุบันยังให้ความสำคัญกับสินค้าที่ปลอดภัยและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
• การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและธรรมชาติ ซึ่งเป็นอีกแนวทางหนึ่งที่ช่วยสร้างรายได้ให้แก่ชุมชน โดยเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้เข้ามาสัมผัสวิถีชีวิต วัฒนธรรม และประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน

บ้านดอนชัยสักทองมีการปรับตัวและพัฒนาแนวทางในการสร้างรายได้เพิ่มเติม แต่ก็ยังคงเผชิญกับอุปสรรคหลายประการ อาทิ การแข่งขันที่เพิ่มขึ้นจากตลาดภายนอก ความจำเป็นในการพัฒนาทักษะด้านการตลาดและเทคโนโลยีของชาวบ้าน รวมถึงปัญหาด้านการเข้าถึงแหล่งเงินทุนเพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของชุมชน ซึ่งมีผลกระทบต่อการเติบโตของระบบเศรษฐกิจของชุมชน

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

เจนจิรา ลิมะวิรัชพงษ์. การจำแนกและวิเคราะห์ทัศนียภาพภูมิทัศน์แม่น้ำยมตอนบน กรณีศึกษาหมู่บ้านดอนชัยสักทอง อำเภอสอง จังหวัดแพร่. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

บ้านดอนชัยสักทอง. (4 พฤศจิกายน 2561). ปลายฝน ต้นหนาว ป่าสักทองแก่งเสือเต้น เขียวขจี ชื่นใจ. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://www.facebook.com/

บ้านดอนชัยสักทอง. (20 พฤศจิกายน 2561). พรุ่งนี้ทางหมู่บ้าน ดอนชัยสักทอง ได้ทำการเปิดหมู่บ้าน #นวัตวิถี. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://www.facebook.com/

บ้านดอนชัยสักทอง. (21 พฤศจิกายน 2561). ดอนชัยสักทอง OTOP นวัตวิถี รวมของดี ต.สะเอียบ อ.สอง จ.แพร่. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://www.facebook.com/

บ้านดอนชัยสักทอง. (24 พฤศจิกายน 2561). ผ้าป่าวัดดอนชัย สืบสานประเพณียี่เป็ง. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://www.facebook.com/

รีวิวทัวร์ไทยแลนด์. (9 พฤศจิกายน 2561). บ้านดอนชัยสักทอง. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://www.facebook.com/

สมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต. (ม.ป.ป.). การตั้งถิ่นฐานของจาวสะเอียบ. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://www.livingriversiam.org/

MGR ONLINE. (19 ตุลาคม 2566). ตำนาน 200 ปี สุรากลั่นพื้นบ้าน “สักทองแพร่” จากเหล้าเถื่อน สู่ ผลิตถูกกฎหมายสร้างรายได้ชุมชนยอดขายหลักแสนขวดต่อเดือน. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://mgronline.com/