
บ้านแก่งปันเต๊ามีแก่งหินเล็ก ๆ ในแม่น้ำปิง น้ำไม่ลึกมาก มีศาลานั่งพักตั้งอยู่บริเวณสองฝั่งแม่น้ำ เหมาะสำหรับการมาพักผ่อน และยังมีร้านค้า ร้านอาหารให้บริการ
"แก่งปันเต๊า" มีรากจากคำว่า "แก่ง" แสดงถึงลักษณะทางธรรมชาติของลำน้ำ ส่วน "ปันเต๊า" มีนัยยะว่าบริเวณลำธารนี้ถูกแบ่งปันใช้ร่วมกันในลักษณะชุมชน เช่น พักผ่อน เล่นน้ำ หรือประกอบอาชีพ
บ้านแก่งปันเต๊ามีแก่งหินเล็ก ๆ ในแม่น้ำปิง น้ำไม่ลึกมาก มีศาลานั่งพักตั้งอยู่บริเวณสองฝั่งแม่น้ำ เหมาะสำหรับการมาพักผ่อน และยังมีร้านค้า ร้านอาหารให้บริการ
บ้านแก่งปันเต๊า หมู่ที่ 10 ตำบลแม่นะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ดั้งเดิมหมู่บ้านมีชื่อว่า "แก่งพันเหล้า" ซึ่งสะท้อนถึงความอันตรายของกระแสน้ำขณะนั้น ก่อนที่จะมีการลดความรุนแรงของกระแสน้ำและเปลี่ยนชื่อเป็น “แก่งปันเต๊า”
"แก่งปันเต๊า" ได้แปลความหมายมาจาก "แก่งที่แบ่งน้ำ" เนื่องจากเป็นแก่งหินธรรมชาติในลำน้ำปิง และชาวบ้านสามารถจัดการการไหลของสายน้ำได้และพอที่จะทำเป็นสถานที่ให้เป็นที่ให้คนในชุมชนสามารถเล่นน้ำคลายร้อน พักผ่อน ซึ่งเป็นลักษณะที่โดดเด่นของชุมชน จนชาวบ้านในพื้นที่เรียกชื่อหมู่บ้านนี้ว่า "แก่งปันเต๊า"
บ้านแก่งปันเต๊า มีอาณาเขตติดต่อดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับ บ้านแม่อ้อใน หมู่ที่ 8 หรือบางส่วนของบ้านปางมะโอ หมู่ที่ 9 เนื่องจากลำดับหมู่บ้านเรียงตามที่ตั้ง
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับ บ้านแม่แมะ หมู่ที่ 11 และ บ้านสันป่าเกี๊ยะ หมู่ที่ 12 ซึ่งอยู่ด้านล่างของตำบลแม่นะในเชิงภูเขาและลำห้วย
- ทิศใต้ ติดต่อกับ บ้านสปาคาบ หมู่ที่ 6 และ บ้านสบอ้อ หมู่ที่ 7 ที่อยู่ติดต่อด้านล่าง ไปจนถึงเขตแม่น้ำและเชิงเขา
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับ บ้านแม่ยะ หมู่ที่ 5 หรืออาจมาใกล้กับทางหลวงสาย 107 ที่วิ่งผ่านพื้นที่เชิงเขาในเขตตำบลแม่นะ
สภาพแวดล้อมชุมชน
แก่งปันเต๊าตั้งอยู่ในหุบเขา ทำให้สภาพอากาศเย็นสบาย มีต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงา เหมาะสำหรับการพักผ่อนทั้งฤดูร้อนและหนาว นอกจากนี้ยังมีแม่น้ำปิงที่ไหลผ่าน แก่งมีน้ำใสและตื้นพอให้เด็กและครอบครัวสามารถเล่นน้ำได้ปลอดภัย มีจุดโหนเชือกและล่องชิลล์ ๆ บางพื้นที่
ข้อมูลสถิติประชากรจากกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย บ้านแก่งปันเต๊า มีประชากรจำนวน 201 คน แบ่งเป็นชาย 96 คน หญิง 105 คน
ชุมชนบ้านแก่งปันเต๊า มีผลิตภัณฑ์ OTOP คือ "ส้มโอ บ้านแก่งปันเต๊า" เป็นสินค้าท้องถิ่นที่จำหน่ายผ่านเทศบาลตำบลแม่นะ
ชุมชนส่วนใหญ่จะทำเกษตรกรรมแบบวนเกษตร ได้แก่ ชาเมี่ยง กาแฟ ชาอัสสัม และผักพื้นบ้าน พร้อมทั้งประยุกต์การปลูกพืชเมืองหนาว ผลไม้ และพืชสมุนไพรเพื่อเสริมสร้างรายได้
ช่วงฤดูร้อน (เมษายน-พฤษภาคม)
- เป็นช่วงเวลาที่นักท่องเที่ยวเข้ามาเที่ยวในพื้นที่ของชุมชน
ช่วงฤดูฝน (มิถุนายน-กันยายน)
- เป็นช่วงอนุรักษ์ผืนป่าและทำฝายชะลอน้ำตามโครงการกรมชลประทาน
ช่วงปลายปี (ตุลาคม-ธันวาคม)
- ชาวบ้านเริ่มเก็บเกี่ยวผลิตผลเกษตร
ทุนธรรมชาติ
- พื้นที่ป่าชุมชนบ้านแก่งปันเต๊ากว่า 2,283 ไร่ ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ชุมชนมีการจัดการร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อสำรวจสภาพป่าชุมชน ตรวจชนิดไม้และความหนาแน่นของเรือนยอด
- แหล่งน้ำธรรมชาติ เช่น แก่งน้ำใสเย็นที่มีระบบนิเวศอุดมสมบูรณ์ เป็นจุดพักผ่อนและแหล่งท่องเที่ยวชุมชน
ทุนเศรษฐกิจ
- ผลิตภัณฑ์ OTOP เช่น "ส้มโอ บ้านแก่งปันเต๊า" เป็นสินค้าท้องถิ่นที่จำหน่ายผ่านเทศบาลตำบลแม่นะ
ชาวบ้านบ้านแก่งปันเต๊า ใช้ภาษาเหนือสื่อสารเป็นหลักและภาษาไทยกลางเพื่อการสื่อสารหรือติดต่องานราชการต่าง ๆ
- ชุมชนพึ่งพาการเก็บสมุนไพร หาของป่า และทำการเกษตรขนาดเล็กเป็นหลัก
- มีการจัดตั้งกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต กลุ่มกองทุนปุ๋ย และกลุ่มแปรรูป ผลิตภัณฑ์แปรรูปสมุนไพรและกาแฟ
- มีการทำสินค้า OTOP ในท้องถิ่นเพื่อทำการจำหน่ายสินค้าผ่านเทศบาลตำบลแม่นะ
ชุมชนจัดกิจกรรม จิตอาสาปลูกป่า เฉลิมพระเกียรติร่วมกับ พม., ศูนย์พัฒนาฯ เทศบาล เฉพาะเส้นทางแก่งปันเต๊า-โรงเรียนบ้านปางห้วยตาด
ตำนานความเชื่อของเจ้าหลวงคำแดงเป็นสิ่งที่ทำให้คนในชุมชนมีความร่วมมือร่วมใจที่จะปกป้องและช่วยกันรักษาทรัพยากรธรรมชาติ เกิดความรัก ความหวงแหนในท้องถิ่นของตนเอง แสดงให้เห็นถึงความทรงพลังของความเชื่อทางวัฒนธรรมดังเดิมในการช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและรักษาความเข้มแข็งของชุมชน
กรมการปกครอง. (2567). ระบบสถิติทางการทะเบียน กรมการปกครอง. สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2568, จาก https://stat.bora.dopa.go.th
กรมป่าไม้. (ม.ป.ป.). ข้อมูลป่าชุมชนบ้านแก่งปันเต๊า. สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2568, จาก https://forestinfo.forest.go.th
Doi Chiang Dao Biosphere. (ม.ป.ป.). แก่งปันเต๊า. โครงการพัฒนาเขตชีวมณฑลดอยเชียงดาว. สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2568, จาก https://www.doichiangdaobiosphere.com
อังศณา แสงสว่าง. (2560). ตำนานและความเชื่อของเจ้าหลวงคำแดงที่ส่งผลต่อคนในพื้นที่อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่. ภาคนิพนธ์. วิทยาลัยโพธิวิชชาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
องค์การบริหารส่วนตำบลแม่นะ. (ม.ป.ป.). ประวัติความเป็นมา. สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2568, จาก https://www.maena.go.th
MGR Online. (26 มีนาคม 2561). “แก่งปันเต๊า” สุดคึกคัก คนแห่เที่ยวเล่นน้ำคลายร้อน. MGR Online. สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2568, จาก https://mgronline.com/local/detail/