ก่อน พ.ศ. 2490 กลุ่มชาติพันธ์ุกะเหรี่ยงเริ่มอพยพจากชายแดนพม่า เข้ามาตั้งถิ่นฐานบริเวณที่ราบสูงใกล้ลำน้ำเมย

พ.ศ. 2499 มีการจัดตั้งโรงเรียนบ้านหมื่นฤาชัย (เดิมชื่อโรงเรียนเริงณรงค์วิทยา) เพื่อให้บริการด้านการศึกษาแก่เยาวชนในหมู่บ้าน

พ.ศ. 2515 - 2525 รัฐบาลเริ่มส่งเสริมการตั้งถิ่นฐานถาวรของกลุ่มชาติพันธุ์ในพื้นที่อำเภอพบพระ 

พ.ศ. 2530 - 2540 เริ่มมีโครงการพัฒนาหมู่บ้านตามแนวนโยบาย "พัฒนาเพื่อความมั่นคงชายแดน" ส่งเสริมการเกษตรพอเพียง และผ้าทอพื้นเมือง

สภาพพื้นที่เป็นที่ราบสูง สลับกับภูเขาสูง อยู่เหนือระดับน้ำทะเล 260 - 1,700 เมตร ใกล้กับอ่าวเบงกอลประมาณ 130 กิโลเมตร เป็นเขตรับลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และอยู่ใกล้ศูนย์สูตร ทำให้มีฝนตกสม่ำเสมอ

ลักษณะภูมิอากาศ แบ่งออกเป็ย 3 ฤดู คือ

• ฤดูร้อน เริ่มประมาณกลางเดือนกุมภาพันธ์ - กลางเดือนพฤษภาคม อุณหภูมิสูงสุด 41 องศาเซลเซียส บนความสูง 600 เมตร
• ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคม - กลางเดือนตุลาคม อุณหภูมิเฉลี่ย 25.75 องศาเซลเซียส
• ฤดูหนาว เริ่มประมาณกลางเดือนตุลาคม - กลางเดือนกุมภาพันธ์ อุณหภูมิเฉลี่ย 21 องศาเซลเซียส ต่ำสุดที่เคยวัดได้ 6.7 องศาเซลเซียส

อาณาเขตติดต่อ

• ทิศเหนือ ติดต่อกับหมู่ที่ 4 บ้านห้วยน้ำนัก 
• ทิศใต้ ติดต่อกับตำบลวาเลย์ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับหมู่ที่ 2 บ้านพบพระกลาง และหมู่ที่ 3 บ้านพบพระใต้
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับประเทศพม่า 

บ้านหมื่นฤาชัยมีการอยู่ร่วมกันของหลายกลุ่มชาติพันธุ์ โดยมีชาวกะเหรี่ยง ปกาเกอะญอ เป็นกลุ่มชาติพันธุ์หลักในชุมชน สืบเชื้อสายมาจากชาวกะเหรี่ยงที่อพยพมาจากฝั่งพม่า เข้ามาช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 มีประชากรทั้งหมด 3,867 คน เป็นชาย 1,938 คน และหญิง 1,929 คน

ปราชนชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยคิดเป็นร้อยละ 85 แยกประเภท ได้แก่ ทำไร่ เช่น ไร่ข้าวโพด มันฝรั่ง ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ทำสวน เช่น มะม่วง ชมพู่ ส้ม มะนาว ปลูกผัก เช่น กะหล่ำปลี ผักกาดขาว มะเขือเทศ พริก คะน้า ผักชี ถั่วฝักยาว การปศุสัตว์  คิดเป็นร้อยละ 5 ซึ่งการปศุสัตว์ในท้องถิ่นส่วนใหญ่เลี้ยงไว้ใช้งานและเพื่อการบริโภค สัตว์ที่นิยมเลี้ยงมาก ได้แก่ ไก่ สุกร กระบือ โค ฯลฯ อาชีพรับจ้างและงานอื่น ๆ คิดเป็นร้อยละ 10 มีการรวมกลุ่มอาชีพและจัดโครงการเพื่อสืบสานวัฒนธรรมภูมิปัญญาดั้งเดิมของชุมชน เช่น โครงการทอผ้ากะเหรี่ยงด้วยกี่มือ แก่นักเรียนโรงเรียนบ้านหมื่นฤาชัย ตำบลพบพระ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก

• มกราคม : ปีใหม่กะเหรี่ยง ปรับพื้นที่ไร่ใหม่ วันปีใหม่ของชาวปกาเกอะญอ มักจัดในสัปดาห์ที่ 2 ของเดือน - มีการแต่งกายพื้นเมือง, ฟ้อนรำ, เล่นลูกช่วง, ทำพิธีบุญ
• กุมภาพันธ์–มีนาคม : เตรียมแปลงปลูกข้าวไร่ พิธีขอฝน (บางพื้นที่) ตัดต้นไม้ หวดหญ้า ทำแนวกันไฟเพื่อเตรียมปลูกข้าว- ทำพิธีเล็ก ๆ ขอพรจากบรรพบุรุษให้เพาะปลูกดี
• เมษายน : สงกรานต์ (ร่วมกับไทยพื้นราบ) ทำบุญหมู่บ้าน รดน้ำดำหัวผู้อาวุโสแบบกะเหรี่ยง- ทำบุญรวมกันที่ศาลากลางหมู่บ้าน
• พฤษภาคม–มิถุนายน : ปลูกข้าวไร่ เริ่มต้นฤดูกาลเพาะปลูก พิธี “ขอเมล็ดพันธุ์” หรือบูชาผีไร่ผีนา
• กรกฎาคม : พิธีเซ่นผีบรรพบุรุษ เข้าพรรษา มีพิธีกรรมพื้นบ้านตามความเชื่อดั้งเดิม และร่วมกิจกรรมทางพุทธศาสนา
• สิงหาคม–กันยายน : ดูแลต้นข้าว, ป้องกันศัตรูพืช ชาวบ้านจะดูแลไร่ บางปีมีพิธี “ขอข้าวไม่เป็นโรค”
• ตุลาคม : เก็บเกี่ยวพืชผักฤดูฝน เริ่มเก็บผลิตผล เช่น ฟักทอง งา ถั่ว
• พฤศจิกายน : เก็บเกี่ยวข้าวไร่ พิธี “ขอบคุณผีข้าว” หรือ “ขอบคุณธรรมชาติ” หลังเก็บเกี่ยว
• ธันวาคม : ฉลองหลังเก็บเกี่ยว เตรียมงานปีใหม่ จัดกิจกรรมเล่นกีฬา, รำวง, ทำข้าวเหนียวใหม่ ร่วมกันต้อนรับปีใหม่กะเหรี่ยงในเดือนถัดไป

ด้านมนุษย์ : ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวกะเหรี่ยง มีความรู้ด้านการเกษตรภูมิปัญญาพื้นบ้าน การปลูกพืชสมุนไพร การรักษาโรคด้วยสมุนไพร องค์ความรู้เรื่องการจัดการน้ำ การทำไร่หมุนเวียน และพิธีกรรมบูชาธรรมชาติ

ด้านวัฒนธรรม : มีภาษา ขนบธรรมเนียมประเพณีและความเชื่อของชาวปกาเกอะญอ ประเพณีปีใหม่กะเหรี่ยง การบวชต้นไม้ ความเชื่อเรื่องผีข้าว การแต่งกายด้วยผ้าทอมือที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น

ด้านเศรษฐกิจ : มีการรวมกลุ่มทอผ้าชุมชนเพื่อสร้างรายได้เสริม และการรวมกลุ่มผลิตภัณฑ์ชุมชนโดยบางส่วนได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล

• ภาษาไทย : ติดต่อราชการ
• ภาษากะเหรี่ยง : เป็นภาษาที่ใช้ในชีวิตประจำวันในครอบครัว ใช้พูดระหว่างชาวบ้านทั้งในบริบททางสังคม วัฒนธรรม และพิธีกรรมตามความเชื่อต่าง ๆ มีระบบเสียงและสำเนียงเฉพาะ ใช้อักษรกะเหรี่ยง เช่นเธอชื่ออะไร = นาเม่เตอระข้าว = ฮฺโทะสวัสดี = ทาแบลอ

กรมการปกครอง. (2567). ข้อมูลสถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร. สืบค้นจาก https://stat.bora.dopa.go.th

กิติยาณี กรวินทร์. (2557). การจัดการเพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรท้องถิ่น กรณีศึกษาวังปลาเมย บ้านหมื่นฤาชัย ตำบลพบพระ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก. ภาคนิพนธ์. วิทยาลัยโพธิวิชชาลัย. มหาวิทยาลัยโพธิวิชชาลัย.

องค์การบริหารส่วนตำบลพบพระ. (ม.ป.ป.). สภาพทั่วไป. สืบค้นจาก https://www.phopphra.go.th