
"วิถีที่ใช้ สุขใจธรรมชาติ" บ้านทุ่งกระโปรง เป็นชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีอีกแห่งของจังหวัดนครนายก ภายในชุมชนแสดงถึงวิถีชีวิตของชาวบ้าน การทำสวนผลไม้ตามฤดูกาล กิจกรรมการแปรรูปจากผลผลิตทางการเกษตรภายในชุมชน และมีผลไม้สด ๆ จากสวนให้ได้ลองลิ้มรส
บ้านทุ่งกระโปรงเป็นชุมชนเก่าที่มีเรื่องเล่าและอ้างอิงจากประวัติศาสตร์ว่าเดิมผู้คนส่วนใหญ่เรียกบ้านนี้ว่า "บ้านทุ่งปง" หรือ "ทุ่งกะปง" เพราะว่าทุก ๆ บ้านจะมีกะปง (ไม้ไผ่เจาะรูตรงกลางใช้เคาะหรือตีให้เกิดเสียง ดังแขวนอยู่หน้าบ้านเพื่อใช้ตีส่งสัญญาณกัน ใช้เตือนภัยจากโขลงช้างที่ลงมาจากเขาใหญ่ไปยังคอกช้างบ้านนาซึ่งอยู่ในพื้นที่หมู่บ้านถัดไป ต่อมามีการเพี้ยนเสียงมาเป็น ''ทุ่งกระโปรง'' ในปัจจุบัน
"วิถีที่ใช้ สุขใจธรรมชาติ" บ้านทุ่งกระโปรง เป็นชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีอีกแห่งของจังหวัดนครนายก ภายในชุมชนแสดงถึงวิถีชีวิตของชาวบ้าน การทำสวนผลไม้ตามฤดูกาล กิจกรรมการแปรรูปจากผลผลิตทางการเกษตรภายในชุมชน และมีผลไม้สด ๆ จากสวนให้ได้ลองลิ้มรส
ประมาณ พ.ศ. 2400 ชุมชนถือกำเนินในสภาพเป็นพื้นที่ป่ารกร้าง เป็นทางเดินของโขลงช้างป่า ชาวบ้านจะใช้ "กะโปง" (ไม้เจาะรู เคาะให้เกิดเสียง) เพื่อเตือนภัยเมื่อช้างผ่าน จึงเรียกว่า บ้านทุ่งกระโปรง
พ.ศ. 2552 ชุมชนบ้านทุ่งกระโปรงได้รับรางวัล หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง "อยู่เย็น เป็นสุข" ดีเด่นระดับจังหวัด แล้วต่อมาได้รับรางวัลระดับประเทศรองอันดับหนึ่งในหมู่บ้านรักษาศีล 5 ต้นแบบ
พ.ศ. 2565–2566 มีงานวิจัยวิเคราะห์การขับเคลื่อน โครงการไทยนิยมยั่งยืน ชุมชนบ้านทุ่งกระโปรง ผลสรุปว่าชุมชนมีความสามารถในการปรับตัว บรรลุเป้าหมาย และบูรณาการได้ในระดับสูง (เฉลี่ยคะแนน 4.04–4.29)
พ.ศ. 2568–2568 ชุมชนได้ถูกยอมรับเป็น ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี ตามมาตรการของสำนักงานพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย วันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2568 ได้พัฒนาเป็น ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงระดับอำเภอ เชื่อมโยงกิจกรรมการท่องเที่ยว การเรียนรู้การเกษตรแบบอินทรีย์ และวิถีชีวิตอัตลักษณ์ท้องถิ่น
ลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบ ดินเป็นดินร่วน แหล่งน้ำที่มีตามธรรมชาติไม่สามารถกักเก็บน้ำไว้ใช้ตลอดทั้งปี พื้นที่ส่วนใหญ่จึงใช้น้ำฝนเป็นหลักในการทำการเกษตร
อาณาเขตติดต่อ
- ทิศเหนือ ติดต่อกับหมู่ที่ 8 บ้านคลองห้วยถ่าน
- ทิศใต้ ติดต่อกับหมู่ที่ 6 บ้าน
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับตำบลศรีกะอาง อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับหมู่ที่ 7
ประชากรบ้านทุ่งกระโปรง หมู่ที่ 12 ตำบลป่าขะ อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก มีประชากรชาย 212 คน หญิง 230 คน รวม 442 คน โดยส่วนใหญ่เป็นชาวไทยเชื้อสายมอญ และบางส่วนเป็นแรงงานที่เข้ามาอาศัยและทำงานอยู่ในพื้นที่ เช่น ชาวพม่า และชาวกัมพูชา
มอญอาชีพหลักของชาวบ้านในชุมชนบ้านทุ่งกระโปรง หมู่ที่ 12 คือ เกษตรกร ทำนาและทำสวนผลไม้ตามฤดูกาล เช่น มะยงชิด มะปราง กระท้อน มังคุด เงาะ ทุเรียน เป็นต้น
มีการรวมกลุ่มอาชีพ เช่น กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรป่าขะสามัคคี และมีศูนย์เรียนรู้ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ระดับอำเภอ บ้านทุ่งกระโปรง หมู่ที่ 12 ภายในศูนย์การเรียนรู้มีกิจกรรมและผลผลิตทางการเกษตรที่สะท้อนวิถีชีวิตของคนในชุมชนได้อย่างชัดเจน เช่น แปลงผักกูดปลอดสารพิษ กิจกรรมแปรรูปผลผลิตต่าง ๆ เช่น ข้าวเกรียบผักกูด ไข่เค็มจอมปลวก กิจกรรมดำนา ปลูกต้นไม้ และเก็บผลไม้ตามฤดูกาล
นายสมหมาย เกตุแก้ว : ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 12 บ้านทุ่งกระโปรง และเป็นวิทยากรศูนย์การเรียนรู้ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ บ้านทุ่งกระโปรงหมู่ที่ 12
ชุมชนมีองค์ความรู้เกี่ยวกับการทำการเกษตร มีศูนย์การเรียนรู้และเป็นชุมชนท่องเที่ยวที่มีกิจกรรมด้านการเกษตรและการดำเนินชีวิตของคนในชุมชน มีอุปกรณ์พร้อมสำหรับรองรับนักท่องเที่ยวหรือผู้ที่สนใจทำกิจกรรม รวมไปถึงมีการจัดการระบบน้ำ และดินสำหรับรองรับการทำเกษตรในชุมชน
ใช้ภาษาไทยภาคกลางในการติดต่อราชการและพูดคุยสื่อสาร
พาเที่ยว "บ้านทุ่งกระโปรง หมู่ที่ 12 ตำบลป่าขะ อำเภอบ้านนา" หนึ่งในชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี จังหวัดนครนายก https://fb.watch
กรมการปกครอง. (2567). สถิติจำนวนประชากรทางการทะเบียนราษฎร. สืบค้นจาก https://stat.bora.dopa.go.th
กนกพิชญ์ วิชญวรนันท์ และรุ่งเรือง มุศิริ. (2564). การพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อพัฒนาศักยภาพชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี จังหวัดนครนายก. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ฯ. คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 8(2), 179-195.
กัญจน์ชญา ทัดรอง, อรุณ ไชยนิตย และโสภณ ชุมทองโด. (2565). การขับเคลื่อนโครงการไทยนิยมยั่งยืน กรณีศึกษา: ชุมชนบ้านทุ่งกระโปรง ตำบลป่าขะ อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก . วารสารวิชาการคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช, 1(1), 70–94.
คณิตา รีฮุง. (2567). บทบาทผู้นำในการสร้างภาพลักษณ์ชุมชน กรณีศึกษาบ้านทุ่งกระโปรง อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก. คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
องค์การบริหารส่วนตำบลป่าขะ. (ม.ป.ป.). ข้อมูลสภาพทั่วไป. สืบค้นจาก https://pakha-banna.go.th
OTOP นวัตวิถีนครนายก. (2561). บ้านทุ่งกระโปรง หมู่ที่ 12 ตำบลป่าขะ อำเภอบ้านนา. สืบค้นจาก https://fb.watch
Thai mice connect. (ม.ป.ป.). บ้านทุ่งกระโปรง. สืบค้นจาก https://www.thaimiceconnect