Advance search

วัดดาวลอย ที่เป็นทั้งศาสนสถานและศูนย์รวมจิตใจของชุมชน

หมู่ที่ 5
ปากท่อ
ปากท่อ
ราชบุรี
ทต.ปากท่อ โทร. 0 3228 2499
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
21 ส.ค. 2025
นิศา สุขประเสริฐ
23 ก.ค. 2025
ดาวลอย

เมื่อปี พ.ศ. 2542 ได้มีพระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะสุขาภิบาลเป็นเทศบาลตำบล ทำให้มีการตั้งชุมชนขึ้น โดยที่ประชุมได้เห็นชอบใช้ชื่อว่าชุมชนดาวลอย รูปแบบคณะกรรมการชุมชน ทำหน้าที่รวบรวมปัญหาในด้านต่าง ๆ เช่น ปัญหาสุขภาพ สิ่งแวดล้อม สังคม ประเพณี ภายในชุมชน เสนอต่อนายกเทศมนตรีเพื่อช่วยเหลือในประชาชนในชุมชน พร้อมกับนำแนวทางการพัฒนาจากนายกเทศมนตรี ไปแจ้งให้ประชาชนในชุมชนได้รับทราบ จัดทำประชาคมเพื่อทำแผนชุมชน โดยชื่อชุมชนดาวลอยได้มีอิทธิพลมาจากวัดดาวลอยที่ตั้งอยู่ในชุมชน


วัดดาวลอย ที่เป็นทั้งศาสนสถานและศูนย์รวมจิตใจของชุมชน

หมู่ที่ 5
ปากท่อ
ปากท่อ
ราชบุรี
70140
13.367647133401997
99.84230813090426
เทศบาลตำบลปากท่อ

ชุมชนดาวลอย เดิมเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่ ต่อมามีการแบ่งแยกออกเป็นสองฝั่งถนน โดยแยกหมู่ 5 บางส่วนไปเป็นหมู่ 8 โดยมีถนนสายปากท่อ-ท่าน้ำสมุทรสงคราม มีผู้ใหญ่คนแรกคือ นายสนอง อินทร์พรม และ นายประเสริฐ สัตตารมณ์ เป็นผู้ใหญ่คนปัจจุบัน

ในปี พ.ศ. 2495 มีพระราชบัญญัติสุขาภิบาล โดยอําเภอปากท่อได้จัดตั้งสุขาภิบาลปากท่อขึ้นเมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2499 จากการกำหนดพื้นที่เขตสุขาภิบาลใช้เส้นทางรถไฟเป็นหลักในการกําหนดพื้นที่ จึงทําให้ชุมชนริมคลองต้องแยกการปกครองภายในหมู่บ้านเป็นสองส่วน คือ ส่วนของสุขาภิบาล และส่วนขององค์การบริหารส่วนตำบล โดยชุมชนดาวลอยสมัยก่อนจะเรียกว่า หมู่บ้านหัวถนน (ซอยวัดดาวลอย ถนนเลียบทางรถไฟ)

ชุมชนดาวลอย มีพื้นที่ทั้งหมด 138,580 ตร.ม. ลักษณะพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มใช้สําหรับเป็นที่อยู่อาศัย ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพค้าขาย รับจ้างทํานาและเลี้ยงสัตว์ บริเวณรอบหมู่บ้านมีพื้นที่ติดต่อกับหมู่บ้านอื่นในตําบล ดังนี้

  • ทิศเหนือ ติดต่อกับ หมู่ที่ 8 ตําบลปากท่อ อําเภอปากท่อ จังหวัด ราชบุรี
  • ทิศตะวันออก ติดต่อกับ หมู่ที่ 1 ตําบลปากท่อ อําเภอปากท่อ จังหวัด ราชบุรี
  • ทิศตะวันตก ติดต่อกับ หมู่ที่ 4 ตําบลดอนทราย อําเภอปากท่อ จังหวัด ราชบุรี
  • ทิศใต้ ติดต่อกับ หมู่ 1 ตําบลวังมะนาว อําเภอปากท่อ จังหวัด ราชบุรี

ประชากรอยู่ในพื้นที่จริงมีจำนวน 220 คน อาศัยนอกพื้นที่ 71 คน และมีประชากรแฝง 9 คน

นายประเสริฐ สัตยารมน์ เป็นประธานชุมชน มีรองประธานชุมชน 2 คน เลขานุการ 1 คน เหรัญญิก 1 คน คณะกรรมหมู่บ้านอีก 8 คน และมีกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิอีก 4 คน

กลุ่มกิจกรรม/อาชีพมีจํานวน 5 กลุ่ม ดังนี้

  • กลุ่มอาชีพเลี้ยงวัวจํานวนสมาชิก 4 คน
  • กลุ่มองค์กรต่าง ๆ ในหมู่บ้านกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมู่บ้านจํานวน 10 คน
  • กลุ่มอาสาพัฒนาชุมชนจํานวน 4 คน
  • กลุ่มสตรีอาสาพัฒนาจํานวน 6 คน
  • กลุ่มอาสายาเสพติด ตาสับปะรดจำนวน 25 คน

วิถีชีวิตประจำวันในชุมชนจะประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีอาสาสมัครหมู่บ้านคอยดูแลความสงบเรียบร้อยและสอดส่องปัญหาในชุมชน และรวมตัวกันประกอบพิธีทางศาสนาในวันสำคัญ

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล
  • ความสัมพันธ์ทางสังคมหรือโครงสร้างทางสังคม ชุมชนดาวลอยมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีระหว่างคนในชุมชนมีการช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันแลกันเกิดเป็นการเรียนรู้รับรู้และส่งผ่านข้อมูลข่าวสารระหว่างกันได้ อีกทั้งชุมชนดาวลอยมีทุนทางสังคมที่ดี ได้แก่ ผู้นำชุมชนผู้ใหญ่บ้านและคณะกรรมการหมู่บ้านที่ทำหน้าที่บริหารจัดการชุมชนสอดส่องดูแลพัฒนาหมู่บ้านและให้ความช่วยเหลือในด้านต่าง ๆ ให้คำแนะนำช่วยเหลือดูแลคนในชุมชนเป็นอย่างดี
  • ด้านระบบโครงสร้างพื้นฐาน ได้แก่ น้ำประปา ไฟฟ้า ถนนกล้องวงจรปิด การคมนาคม ทางม้าลาย ชุมชนดาวลอยสามารถเข้าถึงระบบโครงสร้างพื้นฐานเหล่านั้นช่วยให้อำนวยความสะดวกในการดำเนินชีวิตและทำให้คนในชุมชนได้รับความสะดวกสบายและความปลอดภัยในการใช้ชีวิตมากขึ้น
  • ด้านงบประมาณ ชุมชนดาวลอยมีการบริหารจัดการงบประมาณที่ดี ทั้งในส่วนที่เป็นเงินทุนชุมชนสำหรับการพัฒนาและจัดสวัสดิการต่าง ๆ ให้แก่สมาชิกที่ชุมชน กองทุนหมู่บ้าน ที่เป็นแหล่งเงินทุน สำหรับสมาชิกในชุมชนที่มีความประสงค์กู้ยืมเงินซึ่งมีอัตราดอกเบี้ยที่ต่ำและยังเป็นการส่งเสริมการออมให้แก่สมาชิกในชุมชน ซึ่งสมาชิกในชุมชนจะได้รับเงินปันผลทุกปี นอกจากนี้ผลกำไรที่ทางกองทุนได้รับจากการเก็บดอกเบี้ยจะถูกนำมาใช้ช่วยหลือกิจกรรมต่าง ๆ ในชุมชน อีกทั้งคนในชุมชนให้ความร่วมมือในการเข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ที่ทางเทศบาลตำบลปากท่อจัดขึ้นเป็นอย่างดี
  • วัดดาวลอย วัดดาวลอยตั้งอยู่เลขที่ 164 ถนนดาวลอย หมู่ที่ 5 ตำบลปากท่ออำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีอาคารเสนาสนะ ประกอบด้วย อุโบสถกว้าง 6.50 เมตรยาว 23 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2512 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กทรงไทย ศาลากลางเปรียญ กว้าง 16.40 เมตร ยาว 21 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2506 เป็นอาคารไม้ทรงไทย หอสวดมนต์ กว้าง 16 เมตร ยาว 34 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ 2533 เป็นอาคารไม้ กุฏิสงฆ์ จำนวน 4 หลัง วิหารกว้าง 6 เมตรยาว 15 เมตรเป็นอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้สร้างเมื่อ พ.ศ. 2529 ศาลาบำเพ็ญกุศลจำนวน 1 หลัง ปูชนียวัตถุมีพระประธานประจำอุโบสถวัดดาวลอยตั้งเมื่อ พ.ศ. 2439 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อ พ.ศ. 2517 เขตวิสุงคามสีมากว้าง 40 เมตร ยาว 80 เมตร มีโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกธรรมเปิดสอนเมื่อ พ.ศ. 2494
  • โรงเรียนอนุบาลปากท่อ โรงเรียนอนุบาลปากท่อเดิมชื่อโรงเรียนปากท่อ (ประถมศึกษาตอนปลาย) สร้างขึ้นเมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2495 แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 25 เมษายน 2476 มีเนื้อที่ 10 ไร่ 3 งาน 67 ตารางวา โรงเรียนปากท่อเปิดทำการสอนครั้งแรกเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 2496 ในชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปี 6 โดยมีนายสุทัศน์ออกเวหาเป็นครูใหญ่คนแรกของโรงเรียน ต่อมาวันที่ 2 กันยายน 2496 ได้โอนโรงเรียนประชาบาลวัดดาวลอยมารวมเป็นโรงเรียนเดียวกันเปิดสอนตั้งแต่ระดับชั้น ประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ปี พ.ศ. 2521 ได้เปลี่ยนชื่อเป็นโรงเรียนชุมชนปากท่อเปิดทำการสอนภาคบังคับตามพระราชบัญญัติประถมศึกษา มีอาคารเรียน 5 หลังโรงอาหาร 1 หลังห้องประชุม 1 หลังและมีสนามฟุตบอล 1 สนาม เมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2543 ได้รับการแต่งตั้งเป็นโรงเรียนอนุบาลประจำอำเภอแห่งแรกของอำเภอปากท่อโดยใช้ชื่อว่า "โรงเรียนอนุบาลปากท่อ" และในปีการศึกษา 2543 ได้รับการคัดเลือกให้เป็นโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาให้เปิดทำการสอนตั้งแต่ชั้นอนุบาลจนถึงระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น (ม.1-ม.3) นับแต่นั้นเป็นต้นมา

ภายในชุมชนส่วนใหญ่ใช้ภาษาไทยเพื่อการสื่อสารเป็นหลัก


  • เศรษฐกิจในชุมชนได้รับผลกระทบจากสถานการณ์โควิด 19 และผลกระทบจากการสร้างสะพานสูง ส่วนใหญ่เป็นทางผ่านของคนเดินทาง ไม่มีการเข้ามาจับจ่ายใช้สอยในหมู่บ้าน

  • สมาชิกในชุมชนส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ การทํากิจกรรมต่าง ๆ ภายในชุมชนส่วนใหญ่มักจะเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มสตรี และ อสม.

  • เป็นชุมชนริมทางรถไฟ ทำให้มีปัญหาการสัญจรการเดินทางลําบากเนื่องจากมีทางรถไฟตัดผ่าน

  • เยาวชนในชุมชนเริ่มไม่ค่อยสืบต่อพิธีกรรมทางศาสนาหรือกิจกรรมในชุมชน ไม่ค่อยเข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวกับประเพณีทางศาสนา
  • เยาวชนคนรุ่นใหม่มีการย้ายออกจากพื้นที่เพื่อไปประกอบอาชีพ
กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. (2566). รายงานการฝึกภาคปฏิบัติ 2 (ชุมชน) ปีการศึกษา 2566. คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ทต.ปากท่อ โทร. 0 3228 2499