Advance search

ชุมชนดอนม่วง ชุมชนที่มีทุนทางธรรมชาติ คลองปากท่อไหลผ่าน น้ำใช้ในการเกษตรมีอย่างเพียงพอ ผู้คนส่วนใหญ่จึงประกอบอาชีพเกษตรกรรม

หมู่ที่ 8
ปากท่อ
ปากท่อ
ราชบุรี
ทต.ปากท่อ โทร. 0 3228 2499
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
21 ส.ค. 2025
นิศา สุขประเสริฐ
23 ก.ค. 2025
ดอนม่วง

เมื่อปี พ.ศ. 2542 ได้มีพระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะสุขาภิบาลเป็นเทศบาลตําบล ทําให้มีการตั้งชุมชนขึ้นโดยที่ประชุมได้เห็นชอบใช้ชื่อว่า ชุมชนดอนม่วง 


ชุมชนชนบท

ชุมชนดอนม่วง ชุมชนที่มีทุนทางธรรมชาติ คลองปากท่อไหลผ่าน น้ำใช้ในการเกษตรมีอย่างเพียงพอ ผู้คนส่วนใหญ่จึงประกอบอาชีพเกษตรกรรม

หมู่ที่ 8
ปากท่อ
ปากท่อ
ราชบุรี
70140
13.37409767
99.83942494
เทศบาลตำบลปากท่อ

ชุมชนดอนม่วง เดิมเป็นหมู่บ้านใหญ่รวมกับชุมชนดาวลอย ประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพทำนา รับจ้าง ในสมัยก่อนไม่มีโรงพยาบาลแต่ในชุมชนมีหมอ ยาต้ม/ยาหม้อ คือ หมอสงัด ต่อมารุ่นลูกคือ หมอซ้อน และได้เลิกกิจการไปแล้วเนื่องจากมีการรักษาสมัยใหม่ใช้ยาปฏิชีวนะจากโรงพยาบาล น้ำสําหรับการอุปโภคและบริโภคจะมีบ่อน้ำสาธารณะเป็นบ่อดิน (บ่อยายเขียว) ในสมัยก่อนตอนเย็นใกล้มืดจะไม่มีคนไปตักน้ำเพราะมีคนเจอผีอยู่บนต้นตาล ทำให้ชาวบ้านกลัวกันมาก (ตามประวัติเล่าว่ามีโจรปล้นฆ่ามาจากที่อื่นมาล้างมือที่บ่อน้ำทำให้มีการเตือนลูกหลานไม่ให้ไปทางบ่อยายเขียวเพราะเป็นที่ป่าทึบ) และจะมีบ่อน้ำท้ายหมู่บ้านเป็นบ่อกลางแจ้งโดยทางอําเภอขุดบ่อให้เป็นที่ของนางเจือ นาคปนคํา ประชาชนสามารถใช้น้ำได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ถ้าหน้าแล้งน้ำแห้งจะมีเรือไปตักน้ำจากคลองประดู่มาขายให้ ราคา 3 หาบต่อ 1 บาท

มีการเล่ากันว่าในปี พ.ศ. 2430 สมัยรัชกาลที่ 5 มีการสร้างทางรถไฟสายใต้ มีนายช่างฝรั่งมาส่องกล้อง คาดว่าต้องเจออะไรจึงเลี่ยงออกไปและพบว่ามีอาถรรพ์ที่คนพบกันหลายคน สถานีรถไฟปากท่อ จะมีข้าวแกง ก๋วยเตี๋ยวหมู ขายประจําอยู่ที่สถานี ชื่อป้าจิต ซึ่งปัจจุบันยังมีทายาททำขายแต่ทำอยู่ที่บ้าน นําไปขายบนรถไฟสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือสิ่งที่ชาวบ้านนับถือ/เชื่อถือ คือ ศาลเจ้าแม่ต้นกร่าง มีโยมพวงเป็นคนทรง เจ้าแม่ต้นกร่างคนแรก มีโยมจันทร์และอีกคนไม่ทราบชื่อและไม่ปรากฏว่ามีร่างทรงอีกหรือไม่ ประชาชนจะทำบุญให้เจ้าแม่ต้นกร่าง ในวันแรม 1 ค่ำ เดือน 6 ของทุกปี การค้าขาย มีร้านรับซื้อข้าวเปลือกเพื่อนําไปขายให้กับโรงสีที่วัดเพลง รับจากชาวนาที่มาจากเขาหลาว เก็บในฉางข้าว มีนายเหมือน แซ่ลี และนายแก่น แซ่ลี มีร้านขายผ้า 2 ร้าน มีร้านทำขนมขาย มีการจักสานจากไม้ไผ่ จําพวก ตะกร้า กระบุง กระจาด มี นายเตี้ยม ยายยุ้ง ทำส่งราคาลูกละ 1 บาท มีการเลี้ยงไก่และทำไก่ขาย

ประมาณปี 2490 มีนางประเสริฐ เป็นทายาทรุ่นที่ 3 ป้าสีนวล ทำขนมจีนขาย มียายกลิ่นและยายเรียน รับหอยแมลงภู่จากแม่กลอง จังหวัดสมุทรสงคราม มาแกะขายและทำกันหลายครัวเรือน จนได้ชื่อว่า ซอยหอยเมื่อก่อนจะใช้แสงสว่างจากการจุดคบไฟ ตะเกียง เมื่อบ้านเมืองเจริญขึ้น จึงมีคนใช้เครื่องปั่นไฟขายให้กับชาวบ้านที่มีฐานะร่ำรวยใช้ ชื่อ นายกล่ำ ส่วนราคาขายไม่ทราบการปกครองมี นายสนอง อินทร์พรหมเป็นผู้ใหญ่คนแรก

และในปี 2561 นายกิตติรัฐ อินทร์พรหม ได้รับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน ปี พ.ศ. 2536 ถึง พ.ศ. 2562 นายสมชาย เดชารุ่งโรจน์ ได้รับเลือกเป็นกำนันตําบลปากท่อ ปี พ.ศ. 2499 มีพระราชบัญญัติสุขาภิบาลโดย อําเภอปากท่อได้จัดตั้งสุขาภิบาลปากท่อขึ้นจากการกําหนดพื้นที่เขตสุขาภิบาล ใช้เส้นทางรถไฟเป็นหลักในการกําหนดพื้นที่ จึงทำให้ชุมชนคลองนกน้อยต้องแยกการปกครองภายใน หมู่บ้านเป็นสองส่วนคือ ส่วนหนึ่งเป็นของสุขาภิบาล อีกส่วนหนึ่งเป็นของสภาตําบล (ปัจจุบันเป็นองค์การบริหารส่วนตําบล)

เมื่อปี พ.ศ. 2542 ได้มีพระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะสุขาภิบาลเป็นเทศบาลตําบล ทําให้มีการตั้งชุมชนขึ้นโดยที่ประชุมได้เห็นชอบใช้ชื่อว่าชุมชนดอนม่วง รูปแบบคณะกรรมการชุมชน ทำหน้าที่รวบรวมปัญหาในด้านต่าง ๆ เช่น ปัญหาสุขภาพ สิ่งแวดล้อม สังคม ประเพณีภายในชุมชน เสนอต่อนายกเทศมนตรี เพื่อช่วยเหลือในประชาชนในชุมชน พร้อมกับนําแนวทางการพัฒนาจากนายกเทศมนตรีไปแจ้งให้ประชาชนในชุมชนได้รับทราบ จัดทำประชาคมเพื่อทำแผนชุมชน มีนายประวิน เตียงอมรักษ์ เป็นประธานชุมชนคน และมีนายสมอางค์ เย็นยิ่ง เป็นคนที่ 2 จนถึงปัจจุบัน ชุมชนดอนม่วง ได้พัฒนาขึ้นโดยมีการก่อสร้างถนน ซอย ท่อระบายน้ำ ไฟฟ้าสาธารณะ เสียงตามสายและกล้องวงจรปิด

ดอนม่วง หมู่ที่ 8 ตําบลปากท่อ อําเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี

ลักษณะภูมิประเทศและอาณาเขต ชุมชนบ้านดอนม่วง มีพื้นที่ทั้งหมด 895 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นที่ดอน ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพค้าขาย รับจ้าง ทํานา เลี้ยงสัตว์ รับราชการ

  • ทิศเหนือ ติดต่อกับ หมู่ที่ 2 ชุมชนโคกพระ ตำบลปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี
  • ทิศใต้ ติดต่อกับ หมู่ที่ 5 ชุมชนดาวลอย ตำบลปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี
  • ทิศตะวันออก ติดต่อกับ หมู่ที่ 1 ชุมชนตลาดปากท่อ ตำบลปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี
  • ทิศตะวันตก ติดต่อกับ หมู่ที่ 4 ชุมชนหนองสรวง ตำบลปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี

ดอนม่วง มีประชากรอยู่จริงรวม 465 คน อยู่นอกพื้นที่ 116 คน และประชากรแฝงอีก 8 คน

มีกองทุนชุมชนในหมู่บ้าน จำนวน 2 กองทุน 1) กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง 2) กองทุนฌาปนกิจหมู่บ้าน

มีกลุ่มกิจกรรม/อาชีพ

  • ด้านแพทย์แผนไทย 
  • ด้านฝีมือ 
  • ด้านเกษตร 
  • ด้านถนอมอาหาร 
  • ด้านศาสนา 
  • ด้านการเงิน มีออมทรัพย์เพื่อการผลิต

ผู้นำชุมชน

  • นายสมชาย เดชารุ่งโรจน์ เป็นประธานชุมชน 
  • รองประธาน 2 คน
  • เลขานุการ 1 คน
  • เหรัญญิก 1 คน
  • กรรมการอีก 11 คน
  • กรรมการหมู่บ้านผู้ทรงคุณวุฒิ 2 คน

ชีวิตประจำวันของชุมชนคือ การประกอบอาชีพของตนเอง ได้แก่ เกษตรกรรม รับจ้างทั่วไป รับราชการ และมีการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาในวันสำคัญ

กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

ทุนชุมชน 

  • ทุนมนุษย์ มีผู้นำชุมชนมีความกระตือรือร้นในการแจ้งเหตุและประสานงานเพื่อพัฒนาชุมชน 
  • ทุนธรรมชาติ คือ คลองปากท่อที่ไหลผ่านหมู่บ้าน ทำให้มีน้ำใช้เพียงพอสำหรับการเกษตร

ภาษาในการสื่อสารใช้ภาษาไทย


  • ขาดความต่อเนื่องในการพัฒนาจากหน่วยงานรัฐ/เทศบาล ต่อโครงการต่างๆ

  • เศรษฐกิจในชุมชนได้รับผลกระทบมาอย่างต่อเนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 ราคาผลผลิตและกำลังซื้อในชุมชนน้อยลง

  • มีผู้สูงอายุอยู่ในหมู่บ้านจำนวนมากซึ่งบางครั้งอาจไม่เข้าใจข่าวสารโลกภายนอกและเทคโนโลยี

  • มีโรงพยาบาลปากท่อ
กำลังอยู่ระหว่างจัดทำข้อมูล

คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. (2566). รายงานการฝึกภาคปฏิบัติ 2 (ชุมชน) ปีการศึกษา 2566. คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ทต.ปากท่อ โทร. 0 3228 2499