
เป็นชุมชนที่ยังคงอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่นชาติพันธุ์ลาว ทั้งภาษา อาหารพื้นบ้าน การแต่งกาย การแสดงพื้นบ้าน มีการรวมตัวเพื่อทำกิจกรรมท่องเที่ยวชุมชน เช่น ปั่นจักรยานชมสวนดอกดาหลาที่เป็นดอกไม้ท้องถิ่นสามารถทานสดได้ เรียนรู้วิถีถิ่น ประดิษฐ์จานกาบหมากซึ่งเป็นอีกผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติของหมู่บ้านวังรี
เป็นชุมชนที่ยังคงอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่นชาติพันธุ์ลาว ทั้งภาษา อาหารพื้นบ้าน การแต่งกาย การแสดงพื้นบ้าน มีการรวมตัวเพื่อทำกิจกรรมท่องเที่ยวชุมชน เช่น ปั่นจักรยานชมสวนดอกดาหลาที่เป็นดอกไม้ท้องถิ่นสามารถทานสดได้ เรียนรู้วิถีถิ่น ประดิษฐ์จานกาบหมากซึ่งเป็นอีกผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติของหมู่บ้านวังรี
เริ่มจากการมีราษฎรอพยพมาจากเมืองเวียงจันทน์ เข้ามาตั้งถิ่นฐานและทำมาหากินในป่าลึกที่ปัจจุบันคือบ้านวังรี นำโดยนายลี อพยพ มาตั้งถิ่นฐานในป่าลึกที่ปัจจุบันคือบ้านวังรี
วันที่ 23 พฤศจิกายน มีการก่อสร้าง วัดบ้านวังรี โดยพระสงฆ์ธุดงค์ ต่อมาสร้างใหม่โดยหลวงปู่ทองคำใกล้เชิงเขา และใช้ชื่อ “วังรี” อันมาจาก “วังน้ำวน” หรือชื่อผู้ก่อตั้ง
ในช่วงปี พ.ศ. 2550 ผู้นำชุมชน นายถวัลย์ จำใจ จัดตั้ง “กองทุนแม่ของแผ่นดิน” ที่บ้านวังรี เพื่อขับเคลื่อนโครงการลดปัญหายาเสพติดและพัฒนาชุมชนอย่างสันติวิธี
ช่วงหลัง 2550 – ปัจจุบัน ชุมชนพัฒนาศักยภาพด้านการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและธรรมชาติ เช่น กิจกรรมประดิษฐ์สินค้าจากเปลือกหอย หมาก ดอกดาหลา และทัวร์มรดกวัฒนธรรมชาวลาวเวียงที่มีรายได้ภาพรวมดีขึ้น
สภาพโดยทั่วไปเป็นที่ราบ ทางตอนบนมีภูเขาสูง สภาพดินส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทรายเหมาะแก่การทำเกษตรกรรม
อาณาเขต
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี
- ทิศใต้ ติดต่อกับหมู่ 11 บ้านเขาลำดวน
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับตำบลสาริกา อำเภอเมืองนครนายก
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบลพรหมณี อำเภอเมืองนครนายก
บ้านวังรี หมู่ที่ 12 ตำบลเขาพระ อำเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก ส่วนมากเป็นชาวลาวเวียง เป็นชนกลุ่มเดิมที่อพยพมาตั้งแต่เริ่มตั้งรกราก มีประชากรชาย 384 คน หญิง 359 คน รวม 743 คน
ลาวเวียงประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยมีกิจกรรมการเกษตรที่สำคัญ ได้แก่ ทำนา ทำสวน รองลงมา คือ ทำไร่ เลี้ยงสัตว์ และรับจ้าง
มีการรวมกลุ่มอาชีพที่โดดเด่น เช่น
- กลุ่มผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ ไม่มีการจดทะเบียนรัฐวิสาหกิจชุมชน แต่จัดการร่วมกันภายในหมู่บ้าน โดยมีการวางระบบการผลิตจำหน่ายและแบ่งรายได้อย่างเป็นกลุ่ม โดยสินค้าจะเป็นสินค้าจากธรรมชาติ เช่น จานกาบหมาก พวงกุญแจเปลือกหอยหอม ซึ่งเป็นงานฝีมือที่เชื่อมฝดยงกับแนวคิด "ลดขยะ-ลดโลกร้อน"
- กลุ่มท่องเที่ยวชุมชน มีกิจกรรม DIY ให้กับนักท่องเที่ยว เช่น สร้างผลิตภัณฑ์จากดอกดาหลา นั่งจักรยานชมหมู่บ้าน กิจกรรมเวิร์กช็อปต่าง ๆ
ในชุมชนมีอ่างเก็บน้ำและแหล่งทรพยากรธรรมชาติ ได้แก่ อ่างเก็บน้ำทรายทอง น้ำตกทรายทอง อ่างเก็บน้ำห้วยปรือ
วัดวังรี วัดราษฎร์ สักการะหลวงพ่อทองคำศูนย์รวมจิตใจของชาวบ้านในชุมชน
ศูนย์ช่วยเหลือสัตว์ป่าที่ 1 สังกัดกรมอุทยานแห่งชาติ
สวนโปรงฟ้า เป็นสวนดอกดาหลาของคุณป้าประจวบและคุณลุงสมชาย ภายในสวนมีอุโมงค์ดอกดาหลาและโฮมสเตย์ในบรรยากาศธรรมชาติ
- ภาษาไทย ใช้ในชีวิตประจำวัน การติดต่อราชการ และสื่อสารกับคนนอกพื้นที่
- ภาษาลาวเวียง ใช้สื่อสารกันภายในครอบครัว และกิจกรรมท้องถิ่น เช่น งานประเพณี เพลงพื้นบ้าน การละเล่น
กรมการปกครอง. (2567). สถิติจำนวนประชากรทางการทะเบียนราษฎร. สืบค้นจาก https://stat.bora.dopa.go.th
ฐิตาภา บำรุงศิลป์ และคณะ. (2564). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนบ้านวังรี จังหวัดนครนายก. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม.
องค์การบริหารส่วนตำบลเขาพระ. (2558). สภาพทั่วไป. สืบค้นจาก http://www.kaopralocal.go.th