ชุมชนบ้านสองคอนตั้งอยู่ที่ ตำบลป่งขาม อำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดมุกดาหาร ซึ่งเมื่อก่อนอยู่ในจังหวัดนครพนม เริ่มมีผู้คนมาตั้งถิ่นฐานราว พ.ศ. 2425 โดยขุนอิน (จากบ้านน้ำกำ) และครอบครัวรวมถึงทาสประมาณ 30 คน ปัจจุบันชาวบ้านส่วนใหญ่เป็นคริสตศาสนิกชนสายโรมันคาทอลิก  

เมื่อปี พ.ศ. 2483 หรือ ค.ศ. 1940 มีความตึงเครียดระหว่างไทยกับฝรั่งเศส รัฐบาลไทยหวั่นเกรงว่าศาสนาคริสต์ถูกใช้เป็นเครื่องมือของฝรั่งเศสในการขยายอิทธิพล จึงสั่งปิดกิจกรรมทางศาสนาในเขตบ้านสองคอน โดยเฉพาะวิถีของชาวคาทอลิกในชุมชน บาทหลวงชาวฝรั่งเศสถูกขับออกนอกประเทศ และเจ้าหน้าที่เรียกร้องให้ชาวบ้านละทิ้งความเชื่อเดิม หลายคนปฏิเสธ นำมาซึ่งการสังหารหมู่ในหมู่บ้านแห่งนี้ คริสตชนชาวไทย 7 คน ได้แก่ ฟิลิป สีฟอง, อักแนส, ลูซีอา, อากาทา, เซซีลีอา, บีบีอานา และมารีอา พร ได้ถูกตำรวจเรียกตัวไปที่สุสานชุมชนในวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2483 และถูกยิงเสียชีวิตขณะที่ยืนยันที่จะไม่ละทิ้งความเชื่อ เหตุการณ์นี้ถือเป็นการพลีชีพ “มรณสักขี” ที่สะท้อนความศรัทธาอันแน่วแน่ของพวกเขา แม้จะมีเด็กหญิงมารีอา สอน รอดชีวิตเพียงคนเดียวก็ตาม  ทั้งเจ็ดได้รับการประกาศให้เป็นบุญราศีเมื่อวันที่ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2532 โดยสมเด็จพระสันตะปาปา ยอห์น ปอลที่ 2 ซึ่งเป็นกลุ่มแรกของชาวไทยที่ได้รับเกียรติสูงสุดนี้ในคริสตจักรโรมันคาทอลิก

พ.ศ. 2538 ได้มีการสร้าง สักการสถานพระมารดาแห่งมรณสักขี หรือที่เรียกกันว่า “วัดสองคอน” เพื่อเป็นอนุสรณ์และสถานที่แสดงความเคารพต่อมรณสักขีทั้งเจ็ด โบสถ์ออกแบบสถาปัตยกรรมทันสมัย ใช้กระจกโปร่ง ผนังนูนต่ำเรื่องราวของวีรชนทั้งเจ็ด และไม้กางเขน 7 อันที่มีความหมายลึกซึ้ง โบสถ์แห่งนี้ได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่นจากสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อปี พ.ศ. 2539 ซึ่งถือเป็นหนึ่งในโบสถ์คริสต์ที่สวยและทันสมัยที่สุดในภูมิภาคอุษาคเนย์ 

ส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูงมีแม่น้ำไหลผ่านและมีลำห้วยหลากหลาย จึงเหมาะแก่การทำนาทำไร่ มีห้วยชะโนดซึ่งเป็นลำห้วยใหญ่ไหลผ่านตอนกลางลงสู่แม่น้ำโขง

อาณาเขต

• ทิศเหนือ ติดต่อกับเทศบาลตำบลน้ำก่ำ อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม
• ทิศใต้ ติดต่อกับเทศบาลตำบลหว้านใหญ่ อำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดมุกดาหาร
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับแม่น้ำโขง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบลอุ่มเหม้า อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม

ประชากรบ้านสองคอนใต้ หมู่ที่ 2 ตำบลป่งขาม อำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดมุกดาหาร มีประชากร 738 คน เป็นชาย 365 คน  และหญิง 373 คน ประชากรส่วนใหญ่มีเชื้อสายลาวเวียง ที่มีบรรพบุรุษอพยพมาจากประเทศลาวในสมัยรัชกาลที่ 3

ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ได้แก่ ทำนา ทำไร่ ทำสวน และรับจ้าง สำหรับพืชที่เพาะปลูก ได้แก่ ข้าว ยางพารา อ้อย มันสำปะหลัง ฟักทอง มะเขือเทศ แตงโม และพืชผักสวนครัวอื่น ๆ ในด้านปศุสัตว์นั้นมีการเลี้ยงไว้เพื่อเป็นการบริโภคและจำหน่ายเป็นรายได้แก่ครอบครัว ได้แก่ เป็ด ไก่ โค กระบือ และปลา เป็นต้น

บ้านสองคอนมีการส่งเสริมการสร้างผลิตภัณฑ์สินค้าเพื่ออาชีพเสริมและเป็นรายได้หลักให้กับประชาชน ซึ่งเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนและการส่งเสริมสินค้า OTOP ได้แก่

1. ส่งเสริมกลุ่มหินธรรมชาติ
2. ส่งเสริมกลุ่มเลี้ยงหมู
3. ส่งเสริมกลุ่มการค้า
4. ส่งเสริมกลุ่มผลิตอาหารและขนม
5. ส่งเสริมกลุ่มหัตถกรรมตอไม้ประดิษฐ์
6. ส่งเสริมกลุ่มผ้าไหม

กุมภาพันธ์ : ประเพณีบุญกองข้าว

มีนาคม-เมษายน : ประเพณีบุญมหาชาติ

เมษายน : งานประเพณีมหาสงกรานต์แหล่งท่องเที่ยวแก่งกะเบา ไทย-ลาว

พฤษภาคม : งานบุญบั้งไฟ

กรกฎาคม : แห่เทียนเข้าพรรษา

ตุลาคม : งานไหลเรือไฟ, งานบุญราศีให้แก่นักบุญราศี 7 ท่าน

พฤศจิกายน : งานแห่เรือ/เทศกาลลอยกระทง งานบุญข้าวเปลือก

ธันวาคม : งานบุญราศีให้แก่นักบุญราศี 7 ท่าน, งานคริสต์มาสมีแห่ดาว ประดับดาวแสงสี

บ้านสองคอนมี "วัดสองคอน" เป็นศูนย์รวมจิตใจและศูนย์กลางการทำกิจกรรมทางศาสนาของชุมชน

• ภาษาไทยถิ่นอีสาน เป็นภาษาพูดหลักในชีวิตประจำวัน มีโครงสร้างใกล้เคียงกับภาษาลาว
• ภาษาไทยกลาง ใช้ในสถานศึกษา การติดต่อราชการ

กรมการปกครอง. (2567). สถิติจำนวนประชากรทางการทะเบียนราษฎร. สืบค้นจาก  https://stat.bora.dopa.go.th

ชัยวิวัฒน์ วงศ์สวัสดิ์. (2559). การคลี่คลายประวัติศาสตร์บาดแผลและความเป็นชายขอบของชุมชนคาทอลิกอีสาน : กรณีศึกษาหมู่บ้านสองคอน จังหวัดมุกดาหาร.

องค์การบริหารส่วนตำบลป่งขามดงหมู. (2568). ประวัติและข้อมูลสภาพทั่วไป. สืบค้นจาก https://pongkam.go.th