ชุมชนที่เกิดจากการแสวงหาที่ทำกินใหญ่ของกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อ และการตั้งชุมชนบนพื้นที่ที่มีความสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติ

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อกับประวัติศาสตร์ชุมชนที่น่าสนใจ และ "พระเจ้านั่งแท่น" พระพุทธรูปโบราณ ศูนย์รวมศรัทธาชุมชน

การขยายตัวของชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทยลื้อขนาดใหญ่ ทำให้เกิดการแยกตัวออกมาสร้างชุมชนใหม่ และการรักษาวิถีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อที่เกิดจากการแยกตัวของชุมชนเดิม มาตั้งชุมชนใหม่บนพื้นที่แหล่งต้นน้ำสำคัญและมีทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อ จากปัญหาโรคระบาดสู่การรับวัฒนธรรมจากการเผยแผ่ศาสนา การเปลี่ยนแปลงความเชื่อและการสร้างชุมชนใหม่