ชุมชนบ้านเนินตะเคียนมีความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่อยู่ร่วมกันอย่างลงตัว มีทั้งชาวพุทธและมุสลิมอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขตามวิถีชีวิตชนบท มีความเชื่อเรื่อง "ต้นตะเคียน" และสืบสานประเพณีท้องถิ่น เช่น บุญบั้งไฟ บุญเข้าพรรษา

หมู่บ้านบางเบ้า ตั้งอยู่ทางด้านใต้ของเกาะช้าง เป็นชุมชนชาวประมงเก่าแก่ ซึ่งสร้างบ้านเรือนยื่นลงไปในน้ำโดยใช้เสาไม้ และเชื่อมต่อกันด้วยสะพานไม้หรือทางเดินยาว เป็นลักษณะเฉพาะที่หาได้ยากในยุคปัจจุบัน ประภาคารเกาะช้างสีขาว ที่ตั้งอยู่บริเวณปลายสะพานทอดยาวลงไปในทะเล ซึ่งกลายเป็นแลนด์มาร์คยอดนิยมสำหรับการถ่ายภาพและชมวิวทะเลอ่าวไทย ภายในหมู่บ้านมีตลาดชุมชนและร้านอาหารทะเลสด พร้อมผลิตภัณฑ์พื้นบ้านและของฝาก รวมถึงเป็นจุดให้บริการทริปรอบเกาะด้วยเรือหาปลาและสปีดโบ๊ต

บ้านไม้รูดเป็นชุมชนประมงพื้นบ้านดั้งเดิมตั้งอยู่ริมคลองไม้รูด จังหวัดตราด มีจุดเด่นด้านวิถีชีวิตที่เรียบง่าย กลมกลืนกับธรรมชาติ ชาวบ้านประกอบอาชีพประมงชายฝั่งโดยใช้เครื่องมือพื้นบ้าน เช่น ลอบปู อวนปู และยังคงอนุรักษ์ธรรมชาติผ่านกิจกรรม "ธนาคารปูม้า" และการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เช่น ล่องเรือชมหิ่งห้อย งมหอยถ่าน ปล่อยลูกปูคืนทะเล รวมถึงการสานลอบปูและเรียนรู้การแปรรูปอาหารทะเลแบบพื้นถิ่น

โดดเด่นด้วยธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ ทั้งทะเล ป่าชายเลน และป่าชุมชน ชาวบ้านมีวิถีชีวิตผูกพันกับประมงและเกษตรกรรม พร้อมรวมกลุ่มทำโฮมสเตย์และวิสาหกิจชุมชนเพื่อสร้างรายได้เสริม ปัจจุบันได้รับการพัฒนาเป็นชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีดาวรุ่งที่สะท้อนความสามัคคีและความสุขของผู้คนควบคู่กับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ

มีการฟื้นฟู "ป่าชุมชน" ที่วัดป่าช่องกุ่มโดยพระศราวุธ เตชะธรรมโม จนได้รับรางวัลลูกโลกสีเขียวจากการปลูกไม้สมุนไพร-ไม้ใหญ่ รักษาระบบนิเวศต้นน้ำ แหล่งน้ำซับ และเป็นแหล่งเรียนรู้ธรรมชาติให้เยาวชนอย่างยั่งยืน

ทำเลที่ตั้งติดชายฝั่งทะเลอ่าวไทย ทำให้ชุมชนมีทรัพยากรทางทะเลอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การทำประมงพื้นบ้าน อาชีพหลักของชาวบ้านส่วนใหญ่ยังคงเกี่ยวข้องกับทะเล ทั้งการจับสัตว์น้ำและการแปรรูป เช่น ปลาหมึกแห้ง กะปิ น้ำปลา ซึ่งไม่เพียงเป็นแหล่งรายได้ แต่ยังสะท้อนภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สั่งสมมาอย่างยาวนาน