ชุมชนสวนหลวง 1 กับสังคมเมือง และมัสยิดเก่าแก่สมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ เกิดขึ้นจากการตั้งถิ่นฐานของชาวมลายูที่ถูกกวาดต้อนมาจากสงคราม

ชุมชนติดริมน้ำ ริมทางรถไฟสายนครราชสีมา-อุบลราชธานี ลักษณะพื้นที่จึงลาดชันลงสู่แม่น้ำ พื้นดินเป็นเนินสูงแต่บ้านเป็นที่ลาดต่ำคล้ายกับเมืองลับแล

สัมผัสวิถีประมงพื้นบ้านที่เรียบง่ายบนเกาะที่เชื่อมกับแผ่นดินใหญ่ด้วย “สะพานคอยร้อยปี” ชุมชน OTOP นวัตวิถี ทะเลทรายแสงแรกบนเกาะยาว เชยสุนทรียรสจากข้าวหอมกระดังงา อัตลักษณ์ของชาวตากใบ  

บ้านขี้เหล็กใหญ่ เกาะซึ่งถูกห้อมล้อมด้วยสายน้ำซึ่งรุ่มรวยไปด้วยอัตลักษณ์คนชาติพันธุ์ไทโส้ วิถีชีวิตเรียบง่าย งดงามถ่ายทอดผ่านพิพิธภัณฑ์มีชีวิต อุดมสมบูรณ์ด้วยธรรมชาติสมกับประโยคที่ว่า “ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว”

ชุมชนชาวไทภูเขาบนพื้นที่ตั้งชุมชนที่มีสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่สวยงาม มีทรัพยากรที่อุดมสมบูรณ์ และการพัฒนาศักยภาพชุมชนกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเพื่อส่งเสริมระบบเศรษฐกิจในท้องถิ่น

ชุมชนหลังสวนเป็นชุมชนเก่าแก่ที่ยังคงสภาพบ้านเรือนที่เป็นสถาปัตยกรรมโบราณอันแสดงถึงการเป็นศูนย์กลางเมืองหลังสวนมาตั้งแต่อดีตให้กับผู้มาท่องเที่ยว

ชุมชนพึ่งพาตนเองอย่างยั่งยืนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และหลักทฤษฎีใหม่ “โคก หนอง นา โมเดล” ด้านวัฒนธรรมยังคงสืบสานและปฏิบัติตามจารีตประเพณีฮีตสิบสองคองสิบสี่

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

วัดโพธิ์ศรี นาเวียง เป็นหนึ่งใน 4 วัดในอำเภอด่านซ้ายที่จัดงานบุญหลวง และมีการละเล่นผีตาโขน มีพิพิธภัณฑ์ผีตาโขนบ้านนาเวียง จัดแสดงหน้ากากผีตาโขนในรูปแบบต่างๆ อีกทั้งยังเป็นหนึ่งในวัดที่มีการต่อเรือยาว และเป็นหนึ่งในสนามแข่งเรือเมื่อครั้งสมัยก่อน เป็นหนึ่งใน 2 ชุมชนสุดท้ายในอำเภอด่านซ้ายที่ยังมี “พัดทดน้ำ” หรือ “ระหัดวิดน้ำ” ภูมิปัญญาของชาวลุ่มน้ำหมัน หลงเหลือให้เห็นอยู่ในแม่น้ำหมัน

หลาดลองแล@บางนุ