ชุมชนต้นแบบที่ได้รับรางวัลหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ปี 2550 ที่ตั้ง “มหาวิทยาลัยบ้านนอก” แหล่งท่องเที่ยวเชิงเรียนรู้ที่มุ่งเน้นเรื่องปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและการทำเกษตรแบบครบวงจร ด้วยหลักการ “วิถีบ้านนอก” วิถีชีวิตบนความเรียบง่ายและพอเพียง สะท้อนเรื่องราวความเป็นคนบ้านนอกและวิถีชุมชนท้องถิ่น จุดแข็งที่ทำให้บ้านจำรุงยังคงรักษาวิถีชีวิตดั้งเดิมไว้ได้

ชุมชนความรู้จากปรัชญาเศรษฐกิจ ทั้งเกษตรพื้นบ้านไร้สารเคมี เกษตรธรรมชาติ มีผลงานเป็นรูปธรรม ด้วยความร่วมมือของชาวบ้านที่เข้มแข็งกลายเป็นเครือข่ายองค์กรบ้านจำรุง ต่อมาปี พ.ศ. 2549 จึงจัดตั้งเป็น “มหาวิทยาลัยบ้านนอก” เพื่อการเรียนรู้ของสังคม 

เป็นชุมชนท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ ซึ่งจะมีกิจกรรมล่องแก่งชมธรรมชาติสองฝั่งคลองห้วยแร้ง 

ชุมชนบ้านป่า คือชุมชนดั้งเดิมที่มีการตั้งถิ่นฐานมานานกว่า 100 ปี ยึดพื้นที่คลองระบม และคลองสียัด ที่มีฐานทรัพยากร ดิน น้ำ ป่า วิถีชีวิต ความเชื่อ และสายสัมพันธ์ร่วมกัน จนก่อเกิดเป็นวัฒนธรรมท้องถิ่นชุมชนบ้านป่า อย่าง ชุมชนบ้านป่าต้นน้ำคลองระบม - สียัด

หนึ่งในหมู่บ้านที่มีวัฒนธรรมและกลุ่มชาวกะซองมากที่สุดในบรรดาสี่หมู่บ้านของตำบลด่านชุมพล

บางสระเก้าชุมชนที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในด้านวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชาวบ้านที่ยังคงรักษาและสืบทอดประเพณีท้องถิ่นที่มีคุณค่า ชุมชนแห่งนี้มีจุดเด่นที่สะท้อนถึงการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน การผลิตสินค้าท้องถิ่นที่มีคุณภาพ และกิจกรรมท่องเที่ยวที่สะท้อนถึงวิถีชีวิตดั้งเดิมของชุมชน

บ้านไม้รูดเป็นชุมชนประมงพื้นบ้านดั้งเดิมตั้งอยู่ริมคลองไม้รูด จังหวัดตราด มีจุดเด่นด้านวิถีชีวิตที่เรียบง่าย กลมกลืนกับธรรมชาติ ชาวบ้านประกอบอาชีพประมงชายฝั่งโดยใช้เครื่องมือพื้นบ้าน เช่น ลอบปู อวนปู และยังคงอนุรักษ์ธรรมชาติผ่านกิจกรรม "ธนาคารปูม้า" และการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เช่น ล่องเรือชมหิ่งห้อย งมหอยถ่าน ปล่อยลูกปูคืนทะเล รวมถึงการสานลอบปูและเรียนรู้การแปรรูปอาหารทะเลแบบพื้นถิ่น

ทำเลที่ตั้งติดชายฝั่งทะเลอ่าวไทย ทำให้ชุมชนมีทรัพยากรทางทะเลอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การทำประมงพื้นบ้าน อาชีพหลักของชาวบ้านส่วนใหญ่ยังคงเกี่ยวข้องกับทะเล ทั้งการจับสัตว์น้ำและการแปรรูป เช่น ปลาหมึกแห้ง กะปิ น้ำปลา ซึ่งไม่เพียงเป็นแหล่งรายได้ แต่ยังสะท้อนภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สั่งสมมาอย่างยาวนาน