ชุมชนคนอีสาน อายุกว่าร้อยปี ยังมีชาวบ้านรุ่นบุกเบิกหลงเหลือให้บอกเล่าเรื่องราวในอดีต

ลักษณะพื้นที่เป็นรูปวงกลมล้อมรอบหมู่บ้าน มีป่าทึบล้อมรอบด้วยพรรณไม้นานาชนิด และแหล่งน้ำธรรมชาติสำหรับใช้ในภาคการเกษตร

ชุมชนชาวญ้อ ผู้คนในชุมชนมีภาษาพูดของตนเองในการสื่อสารระหว่างกัน เรียกว่า ภาษาญ้อ มีวิถีชีวิตผูกพันกับธรรมชาติ มีวิถีวัฒนธรรมตามฮีตสิบสองคองสิบสี่ตามแบบชาวอีสาน

ละเอาะถิ่นชาวกูย รวยวัฒนธรรม งามล้ำผ้าไหมลายลูกแก้ว งานใหญ่บุญผเหวด เขตแม่ตะเคียนทอง

พระมุจลินท์ล้ำค่า งามสง่าพิพิธภัณฑ์ เก้าชั้นน้ำตก ผาน้ำโจ้กตระการตา สูงค่าผาผักหวาน

แห่กัณฑ์หลอน เอาบุญผะเหวด ฟังเทศน์มหาชาติ สืบสานภูมิปัญญาพื้นบ้าน กลองยาวฟ้าใหม่นานกเขียน

ปราสาทเต่าทอง ศิลปะขอมโบราณ ตั้งอยู่บนเนินรูปหลังเต่า มีคูน้ำล้อมรอบตามแบบผังเมืองโบราณ ในปี พ.ศ. 2521 มีการพบทองคำ และเครื่องประดับโบราณ รวมถึงประเพณีสารทเดือนสิบที่เป็นจุดเด่นของชุมชน

เจดีย์พระธาตุหนุนดวง หรือ เจดีย์พุทธาคม รตนญาณมุณีศรีนครลำดวน

เหล่าสำราญ เป็นชุมชนชาติพันธุ์ภูไทที่ยังคงรักษาอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมไว้ทั้งการแต่งกายพื้นเมือง การฟ้อนภูไท และประเพณีผีฟ้า วิถีชีวิตของชาวบ้านส่วนใหญ่ยังคงยึดการเกษตรแบบผสมผสานเป็นหลัก โดยใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างรู้คุณค่า มีการจัดตั้งกลุ่มต่าง ๆ เช่น กลุ่มแม่บ้าน กลุ่มออมทรัพย์ และกลุ่มอนุรักษ์วัฒนธรรม เพื่อส่งเสริมการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน