จากชุมชนชนบทในอดีตที่มีกลุ่มชาติพันธุ์ไทญ้อ การเปลี่ยนแปลงมาสู่ชุมชนเมืองจากการเข้ามาของมหาวิทยาลัยมหาสารคาม สร้างความร่ำรวยให้ชาวบ้านที่เป็นเจ้าของที่ดิน สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชนได้ทำงานภายในมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ทำให้ ไทญ้อ อนุรักษ์ สร้างอัตลักษณ์เพื่อดำรงอยู่ซึ่งความเป็น ญ้อท่าขอนยาง

ชุมชนเก่าริมแม่น้ำโขง ที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ มีวัดพระธาตุท่าอุเทนเป็นศูนย์รวมจิตใจของชุมชน

ชุมชนชาวไทยญ้อและชาวภูไท และมีพระธาตุศรีเงินคำที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า

ชุมชนหนึ่งเดียวในอำเภอนาคูที่มีประชากรเป็นชาวญ้อและใช้ภาษาสำเนียงเดียวกับอำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม

"จักจั่นเลิศรส ไข่มดสดอร่อย มีไม่น้อยดอกกระเจียว สีเขียวแหล่งผักหวาน แลตระการเห็ดโคนดิน อุดมถิ่นวัฒนธรรม" นอกจากนี้ บ้านบะหว้าเป็นชุมชนที่มีภาษาพูดเฉพาะถิ่น คือ ภาษาญ้อ

ชุมชนชาวญ้อ ผู้คนในชุมชนมีภาษาพูดของตนเองในการสื่อสารระหว่างกัน เรียกว่า ภาษาญ้อ มีวิถีชีวิตผูกพันกับธรรมชาติ มีวิถีวัฒนธรรมตามฮีตสิบสองคองสิบสี่ตามแบบชาวอีสาน

ชุมชนอายุกว่า 200 ปี มีอาหารพื้นบ้านอย่าง หมกเจ๊าะปลากรายและปิ้งอั่วปลาที่หาทานได้ยาก

การประกอบอาชีพประมงท้องถิ่น

ในชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกร มีการมีการเพาะปลูกเห็ดเป็นรายได้เสริม

ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี ที่มีหอวัฒนธรรมญ้อ การแห่หอปราสาทผึ้งในช่วงออกพรรษา มีแหล่งท่องเที่ยวที่สะท้อนวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชุมชน และมีโครงการนวัตกรรม "กบยิ้ม ไก่แย้ม" ซึ่งเป็นการส่งเสริมอาชีพและเศรษฐกิจในชุมชน