ชุมชนศาลายา เป็นชุมชนทีมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ทั้งในเชิงพื้นที่ วัฒนธรรมและวิถีชีวิต ตลอดจนความเชื่อมโยงของการคมนาคมขนส่งทางถนน ทางน้ำ และทางระบบรางไว้ในที่แห่งเดียว นอกจากนี้ยังเป็นเขตพื้นที่ชานเมืองนครปฐมซึ่งอยู่ไม่ห่างจากกรุงเทพฯ ทำให้มีความเจริญเป็นอันดับต้น ๆ ของจังหวัดนครปฐม ทั้งนี้ภายในชุมชนยังเป็นที่ตั้งของสถานีรถไฟศาลายา และอยู่ริมสองฝั่งคลองมหาสวัสดิ์ ทำให้มีวิถีชีวิตที่ผูกพันธ์กับสายน้ำ

ชุมชนทางการค้าริมน้ำที่มีอายุกว่า 100 ปี โดยเป็นชุมชนตลาดที่มีการผลิตและจำหน่ายสินค้าจำพวกสินค้าบริโภคเป็นส่วนใหญ่ ทำให้ชุมชนโดดเด่นเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สินค้าแปรรูปและสินค้าอาหาร โดยภายในตลาดมีร้านค้าชื่อดังหลายร้านที่เป็นที่รู้จักในปัจจุบัน ทั้งนี้ชุมชนตลาดดอนหวายได้ตั้งอยู่ภายในเขตวัดคงคารามดอนหวาย ซึ่งวัดแห่งนี้ถือเป็นวัดเก่าแก่และสำคัญที่อยู่เคียงคู่กับจังหวัดนครปฐมมาอย่างยาวนาน

ชุมชนริมน้ำที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของแม่น้ำนครชัยศรี ใกล้กรุงเทพ เดินทางได้สะดวก อยู่ใกล้กับวัดไร่ขิงที่มีชื่อเสียง มีธรรมชาติที่สวยงามบรรยากาศเย็นสบาย มีท่าน้ำที่กว้างใหญ่สะดวกแก่การพักผ่อนหย่อนใจและการคมนาคม

ชุมชนตลาดเก่าเเบบเรือนห้องแถวไม้อันเป็นสถาปัตยกรรมสมัยรัชกาลที่ 5 ที่โดดเด่น และเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางด้านวัฒนธรรมไทย - จีน เห็นได้จากบรรยากาศของสถาปัตยกรรม รูปแบบวิถีชีวิต และการค้าขายของคนในชุมชน อาทิ ร้านขายยาจีนสมุนไพร ร้านทำทอง และร้านทำเส้นก๋วยเตี๋ยว เป็นต้น ซึ่งชุมชนยังคงรักษาวิถีชีวิตดั่งเดิมดังกล่าวมาจนถึงปัจจุบัน

พื้นที่ชุมชนรวมตัวของชนชาติชาวลาวครั่งแสดงผ่านศิลปกรรม ประติมากรรม และศาสนสถาน 

ชุมชนการค้าขายเก่าของชาวจีน เป็นท่าเรือขนถ่ายสินค้าที่สำคัญ และที่ทำการธุรกิจขนส่งสินค้าและโดยสารทางแม่น้ำ ภายในชุมชนมีตลาดโบราณเก่าแก่อายุประมาณกว่า 100 ปี

ชุมชนหมู่บ้านของชาวไทดำหรือลาวโซ่งที่มีการตั้งถิ่นฐานมากว่า 100 ปี โดยชุมชนแห่งนี้ยังคงความเป็นเอกลักษณ์ของชาวชาติพันธุ์ไทดำ โดยเฉพาะในด้านวิถีชีวิตที่ยังคงมีการประกอบอาชีพเกษตรกรรมทำนาที่มีมาตั้งแต่บรรพบุรุษ รวมถึงในด้านวัฒนธรรมที่ยังคงรักษาความเชื่อ ประเพณีและพิธีกรรมไว้ได้อย่างดี เช่น การนับถือผี พิธีกรรมเสนเรือน การเล่นคอน (เทศกาลอิ้นก้อน) การลงข่วง 

ชุมชนตลาดกำแพงแสนเป็นเมืองเก่า ที่เป็นดินแดนขนาดใหญ่ และมีความสำคัญในทางประวัติศาสตร์ โดยเมืองเก่ากำแพงแสนนั้นเป็นเมืองเก่าสมัยทวาราวดี อายุประมาณพุทธศตวรรษที่ 12-16

ชุมชนตลาดนครชัยศรีเคยเป็นท่าเรือขนถ่ายสินค้าที่สำคัญในอดีต ต่อมาได้กลายเป็นชุมชนย่านการค้าประเภทอาหารคาวหวานและผลไม้ต่าง ๆ เช่น ส้มโอนครชัยศรี ร้านเป็ดพะโล้-เป็ดย่าง ร้านแม่ทองย้อยขนมไทย-นครชัยศรี ทั้งนี้ภายในชุมชนยังมีสถาปัตยกรรมโดดเด่นคืออาคารไม้เก่าแก่ที่มีอายุกว่า 90 ปี

ชุมชนบ้านหัวถนนเป็นชุมชนที่มีชาวไทดำอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก โดยยังคงมีการดำรงอัตลักษณ์ในด้านต่าง ๆ เช่น การทำผ้าซิ่นลายแตงโม เสื้อไทและเสื้อฮี และชุมชนบ้านหัวถนนยังมีพิพิธภัณฑ์วิถีชีวิตไทยทรงดำบ้านหัวถนน ที่ได้นำเสนอเกี่ยวกับวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวไทดำ