ชุมชนเก่าแก่ของกลุ่มชาติพันธุ์ขมุ บนพื้นที่ทางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กับการจัดการทรัพยากรและการปลูกกาแฟจนเป็นผลิตภัณฑ์ที่สร้างชื่อเสียงให้กับชุมชน

เมืองเก่าแก่ กาแฟโบราณ จักสานเตยปาหนัน สวรรค์ทุ่งทะเล พื้นเพคนดี ศรีขุนเกาะกลาง

ชุมชนชาติพันธุ์ มีวัฒนธรรมถิ่นให้ได้ศึกษาเรียนรู้ ได้รับการส่งเสริมให้ปลูกกาแฟ อะโวคาโด แมคคาเดเมีย ลูกพลับ และเกาลัดเพื่อการดำรงชีพ ซึ่งอยู่ใกล้กับอุทยานภูหินร่องกล้าที่สามารถส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมได้

บ้านห้วยน้ำกืน หมู่บ้านขนาดเล็กกลางหุบเขา ขึ้นชื่อในเรื่องของการปลูกชาและทำเมี่ยง เพราะมีไร่ชารายล้อมหมู่บ้าน จึงยึดอาชีพทำเมี่ยงส่งไปขายยังที่ต่าง ๆ ไร่ชาที่นี่ปลูกตามธรรมชาติแทรกตัวอยู่ตามบ้านแต่ละหลัง ไม่ได้เป็นแบบไร่ชาที่กว้างใหญ่เห็นเป็นขั้นบันไดชัดเจนเหมือนไร่ชาตามสถานที่ท่องเที่ยวอื่น ๆ และที่นี่ยังมีโรงผลิตชา นักท่องเที่ยวสามารถชมขั้นตอนการผลิตชาตั้งแต่การเก็บ คั่ว จนกลายมาเป็นชาหอม ๆ  

ชุมชนมีความรู้ ภูมิปัญญา ทั้งการทอผ้า การตีมีด และแนวคิดในการอนุรักษ์และปกป้องพื้นที่ป่าอีกด้วย

แม่จันใต้ อยู่สูงเด่น เห็นสง่า เผ่าอ่าข่า น่าอยู่ ดูหลากหลาย ห้วย น้ำ ป่า อุดมดิน ถิ่นชา กาแฟไทย ปวงรวมใจ ให้ยิ่งใหญ่ ไพรพนา ร่วมสืบสาน วัฒนธรรม ดินน้ำป่าอันทรงค่า จารึกไว้ ในแดนดง

ชุมชนมีห้วยน้ำโรคี่ไหลผ่าน มีภูเขาล้อมรอบ เต็มไปด้วยป่าไม้นานาพันธุ์ ในหมู่บ้านมีทรัพยากรธรรมชาติที่ยังอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การปลูกพืชผักทุกชนิด และมีแหล่งน้ำสะอาดใช้อุปโภคบริโภค และเป็นแหล่งเพาะเลี้ยงปลาได้หลากหลายชนิด

ชุมชนที่ประสบความสำเร็จด้านขับเคลื่อนเศรษฐกิจแบบพอเพียงและวิถีด้านการเกษตรกรรม จึงได้รับการยกย่องให้เป็นชุมชนต้นแบบด้านการเกษตรกรรมที่เป็นมิตรกับธรรมชาติ

บ้านเลาวู อยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเล 1,550-1,600 เมตร อากาศหนาวทั้งปี มีป่าธรรมชาติสวยงาม มีสถานที่ท่องเที่ยวและผลไม้ตามฤดูกาล 

ชุมชนชาติพันธุ์ ที่มีวิถีการทอผ้า ที่ทอขึ้นเอง เป็นผ้าทอของชนเผ่า ปกาเกอะญอ ทอด้วยเครื่องมือที่ทำจากธรรมชาติ ทำขึ้นเองและสืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษและเป็นเอกลักษณ์เด่นของชนชาวเผ่าปกาเกอะญอ