ชุมชนโบราณในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายหรือยุคโลหะตอนปลาย มีโบราณสถานในวัฒนธรรมเขมร(กู่เมืองบัว) สิมหรืออุโบสถในวัฒนธรรมลาว มีความเชื่อเรื่องผีที่เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของคนในชุมชนและข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาร้องไห้

เป็นชุมชนที่มีการผลิตเสื่อกกและแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเสื่อกกที่ใหญ่ที่สุดในจังหวัดมหาสารคามและยังเป็นชุมชนที่มีคณะหมอลำสาวน้อยเพชรบ้านแพงที่สร้างชื่อเสียงให้แก่คนในชุมชนและจังหวัดมหาสารคาม

ถนนนครใน เป็นถนนที่อยู่ตรงกลางระหว่างถนนนครนอกและถนนนางงาม ถนนนครในนี้มีสถานที่สำคัญ คือ บ้านนครใน จะเป็นพิพิธภัณฑ์แห่งการอนุรักษ์ เสริมสร้างคุณค่าบ้านนครในเป็นบ้านไม้จีนแบบโบราณและบ้านตึกสีขาว ภายในจะเป็นการจัดแสดงของเก่า การอนุรักษ์ของเก่าให้ได้ชมกัน 

บ้านบ้องตี้บนชุมชนพหุวัฒนธรรมที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ อันได้แก่ ชาวพม่า ชาวทวาย ชาวกะเหรี่ยง ชาวมอญ ชาวไทยและชาวอินเดีย

เป็นชุมชนที่โดดเด่นด้วยกายภาพเพราะมีทะเล มีแม่น้ำลำคลองลายสายและที่สำคัญมีป่าชายเลนที่กว้างมากขนาด 7,818 ไร่ ทำให้ที่ชุมชนนี้จึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย 

ชุมชนชาวม้งคีรีราษฎร์เป็นชุมชนม้งที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในจังหวัดตาก นับรวมประชากรชาวม้งทั้งหมดมากกว่า 19,000 คน อีกทั้งยังเป็นชุมชนพหุวัฒนธรรมการอยู่อาศัยร่วมกันของผู้คนถึง 5 กลุ่มชาติพันธุ์

เลตองคุหมู่บ้านชาวกะเหรี่ยงที่ตั้งอยู่บนพื้นที่ราบเชิงเขา รอบนอกมีผาเขาสูงเป็นกำแพงธรรมชาติ ภายในหมู่บ้านนับถือลัทธิฤาษีที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานและเป็นหมู่บ้านกะเหรี่ยงฤาษีแห่งเดียวในประเทศไทย

ชุมชนเขาราวเทียนทองได้ตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญจากการมีอยู่ของทรัพยากรธรรมชาติ จึงมีการก่อตั้งกลุ่มป่าชุมชนบ้านเขาราวเทียนทอง และกำหนดพื้นที่ป่าชุมชนเป็นเส้นทางศึกษาธรรมชาติป่าเขาราวเทียนเพื่อบริหารจัดการทรัพยากรในชุมชนให้คงอยู่ได้อย่างยั่งยืน

ชุมชนบ้านน้ำเชี่ยวเป็นชุมชนพหุวัฒนธรรม และมีศูนย์ศึกษาธรรมชาติระบบนิเวศป่าชายเลน 

แลลูกลม ชมถ้ำเขาช้างหาย เรียนรู้วิถีชีวิตวัฒนธรรมผ้าทอนาหมื่นศรี