ด้วยสายน้ำที่ใสสะอาดและเย็น จึงเป็นที่มาของชื่อชุมชน บ้านแม่เย็นนอก

บ้านมอวาคี เป็นชุมชนที่มีประวัติศาสตร์เกี่ยวกับการอยู่อาศัยของชาวปกาเกอะญอ มานานกว่า 300 ปี มีวัฒนธรรมและพิธีกรรมความเชื่อที่มีความสัมพันธ์ที่แนบแน่นระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ

ชุมชนมุสลิม ประกอบอาชีพการประมงพื้นบ้านและเกษตรกรรม ทั้งการทำนาปีละครั้ง รวมถึงการทำสวนยางพาราและยังคงดำรงความสัมพันธ์ในชุมชนแบบเครือญาติอย่างเข้มแข็ง

ชุมชนไทยวน, ผ้าทอไทยวน, พิธีแห่นาคม้าไม้, งานแทงหยวก, ศิลปะการตัดกระดาษของคนไทยวน, ศูนย์อนุรักษ์วัฒนธรรมไท-ยวน

เป็นแหล่งเรียนรู้การทำเทียนพรรษาประเภทแกะสลักขนาดใหญ่ 

ชุมชนบ้านห้วยหิน ชุมชนเครือข่ายวนเกษตรและศูนย์การเรียนรู้ชุมชนรอบป่าตะวันออก ที่มีหลักคิดสำคัญคือ การฟื้นฟูป่าพัฒนาชุมชน ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตสู่การพึ่งพาตนเอง

บ้านร่องฟอง ชุมชนขนาดใหญ่ที่ตั้งอยู่ไม่ไกลจากตัวเมืองแพร่มากนัก พื้นที่แห่งนี้มีศิลปวัฒนธรรมที่มีความหลากหลายทั้งด้านวิถีชีวิต การประกอบอาชีพ ศิลปะพื้นบ้าน และภูมิปัญญาประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่มีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ ชุมชนที่เต็มล้นด้วยมนต์เสน่ห์ เป็นพื้นที่แห่งการศึกษาเรียนรู้รากเหง้าพื้นเมือง และการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม

บ้านวัดโบสถ์เป็นชุมชนสังคมเกษตรกรรมที่มีพื้นที่ทางการเกษตรมากกว่า 2,800 ไร่

ภาพเขียนสีเพิงผากึ้ดสามสิบเล่าเรื่องราวความเป็นมาของพื้นที่ที่สันนิษฐานว่ามีผู้คนอาศัยอยู่มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ มรดกทางโบราณคดีของชุมชนบ้านกึ้ดสามสิบ

หมู่บ้านปากท่อ ชุมชนเก่าแก่ที่มีประวัติศาสตร์และภูมิปัญญาสั่งสม รวบรวม และถ่ายทอดมาเป็นเวลายาวนานกว่า 200 ปี