ชุมชนบ้านขาม การอยู่อาศัยของผู้คนในบริเวณพื้นที่ที่มีทรัพยากรทางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กับวิถีพื้นบ้านและวัฒนธรรมท้องถิ่น และการจัดการระบบชุมชนเพื่อการดูแลและพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ

ชุมชนคนไทยเชื้อสายจีนและมีศาลเจ้าภายในชุมชน

ชุมชนที่มีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติทั้งบนบกและในทะเลรอบเกาะ ประชาชนประกอบอาชีพการประมงและห่วงโซ่การประมงเป็นหลัก มีความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐาน มีวิถีชีวิตที่มีความเป็นเอกลักษณ์

ชุมชนที่มีชาวไทยพวนอพยพเข้ามาอาศัยอยู่และเคยมีภูมิปัญญาท้องถิ่นในการทำหัตถกรรมพื้นบ้านเครื่องจักสาน

ชุมชนชาวไทใหญ่ที่มีต้นสักอุดมสมบูรณ์ตามชื่อของหมู่บ้าน มีที่ราบท้องทุ่งนาเขียวขจีและทะเลหมอกยามเช้าในหน้าหนาว รวมถึงมี "ซูตองเป้" สะพานบุญที่เกิดแรงกาย แรงใจ และแรงศรัทธาของพระภิกษุสามเณรและชาวบ้าน

น้ำตกขุนต๊ำ จำปาทองลือชื่อ ศักดิ์สิทธิ์ คือพระธาตุโป่งขาม ลือนามแดนข้าวโพดหวาน เล่าขานถิ่นสาวงาม โดดเด่นวัฒนธรรมล้านนา ผลิตภัณฑ์ผักตบชวา ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ซึมซับวัฒนธรรมปกาเกอะญอ สัมผัสความงามธรรมชาติและกลิ่นไอแห่งการผสมผสานของวิถีชีวิตดั้งเดิมและพลวัตทางสังคมที่ไหลบ่าในชุมชนบ้านแม่อูคอหลวง

ชุมชนชาวอีสานที่ให้ความสำคัญกับพระพุทธศาสนา มีการปฏิบัติฮีตสิบสองคองสิบสี่อันเป็นขนบธรรมเนียมปฏิบัติในสิบสองเดือนตามแนวพุทธศาสนาภายในชุมชน

บ้านภูเขาทอง เป็นผืนนาผืนใหญ่ที่สุดของคนกำพวน อีกทั้งยังมีพันธุ์ข้าวที่ปลูกในผืนนามากกว่า 10 สายพันธุ์ จนได้รับขนานนามว่าเป็น “นาพรุใหญ่” แห่งตำบลกำพวน

ชุมชนที่มีกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลอูรักลาโวยจ ชนพื้นเมืองเดิม จากหลักฐานการตั้งถิ่นฐานในอดีตและยังปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน คือ สุสานบรรพบุรุษ