ชุมชนแห่งชาวดอยม่อนล้าน อนุรักษ์ประเพณีและวัฒนธรรมชาวอ่าข่า

หมู่บ้านปราสาทเยอมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม เนื่องจากพื้นที่มีทรัพยากรธรรมชาติมาก และเป็นจุดเชื่อมต่อกับพื้นที่ทางตอนใต้และตอนเหนือของจังหวัด ทำให้มีผู้คนเข้ามาอยู่อาศัยตั้งแต่อดีต

ชุมชนไทยวน, ผ้าทอไทยวน, พิธีแห่นาคม้าไม้, งานแทงหยวก, ศิลปะการตัดกระดาษของคนไทยวน, ศูนย์อนุรักษ์วัฒนธรรมไท-ยวน

บ้านทับยา ชุมชนติดริมแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นชุมชนที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นด้านเศรษฐกิจเกษตรกรรม วัฒนธรรมประเพณีสำคัญ อย่างงานบุญตามฮีตสิบสอง เช่น บุญข้าวใหม่ งานบุญสารทไทย ความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติ และความเข้มแข็งของชุมชน

บ้านตรอกตะแคงมีทุนทางวัฒนธรรมที่เป็นเสน่ห์ของชุมชนที่อนุรักษ์ไว้ มีจุดเด่นด้านภูมิปัญญาของหมู่บ้านที่มีผู้มีองค์ความรู้ในหลากหลายด้าน และยังมีการรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมที่สำคัญต่าง ๆ ซึ่งหายากในปัจจุบัน

ภูมิปัญญาด้านจักสานและแกะสลักหิน เขาสมอแคลงซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ แหล่งโบราณสถานด้านพุทธศาสนา รอยพระพุทธบาทตะแคงซึ่งมีแหล่งเดียวในโลก

มีประเพณีและวัฒนธรรมที่หลากหลาย แหล่งน้ำมากมาย ชุมชนมีการทำเกษตรกรรมที่หลากหลาย เช่น การปลูกข้าวและผักต่าง ๆ ที่สร้างรายได้ให้กับชุมชน 

เรื่องเล่าประวัติศาสตร์ของชุมชนที่สืบย้อนไปตั้งแต่สมัยก่อนกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี ชุมชนมีความหลากหลายของพืชพันธุ์ มีประเพณีท้องถิ่นที่น่าสนใจ เช่น ประเพณีทำบุญข้าวเปลือกหรือประเพณีก่อเจดีย์ข้าวเปลือก ภูมิปัญญาสำคัญ เช่น การทำขันโตก

วัฒนธรรมท้องถิ่น อาหารพื้นเมืองที่มีเอกลักษณ์ ธรรมชาติที่สวยงามสำหรับการล่องเรือ สินค้าชุมชนที่หลากหลาย และวิถีชีวิตของชาวบ้านที่เรียบง่ายและอบอุ่น 

"บ่อทอง" บ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ และภูมิปัญญาการทำผ้ามัดหมี่จากฝ้าย 

ชุมชนป่าแดงมีชาติพันธุ์ไทยพวน ทุกปีชุมชนจัดงานประเพณีพิธีกำฟ้า ที่นับถือฟ้าและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่อยู่บนฟ้า ชุมชนมีกลุ่มทอผ้าไหมมัดหมี่สามกษัตริย์ ไหมมัดหมี่ทั้งตัว และไหมหมี่เปี้ยง ในหมู่บ้านมีการรวมตัวกันในชื่อ “กลุ่มสตรีทอผ้าบ้านป่าแดง” 

ชุมชนชาติพันธุ์ชาวไทยวนแห่งบ้านดอนม่วง