หมู่บ้านคนเมืองและชาวไทใหญ่ในอำเภอปายที่ยังคงรักษาวัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิม  

ชุมชนเมืองขนาดใหญ่บนพื้นที่ทางการรถไฟแห่งประเทศไทย กับพัฒนาการของสังคมและการพัฒนาชุมชน

เป็นหมู่บ้านชาวไทยภูเขา มีประชากรประมาณ 1,633 คน มีหลังคาเรือน 324 หลังคาเรือน มีโรงเรียน 1 แห่ง  เปิดสอนตั้งแต่อนุบาล 1 – มัธยมศึกษาปีที่ 3 มีศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 1 แห่ง สถานีอนามัย 1 แห่ง วัด  1  แห่ง สำนักสงฆ์ 2 แห่ง

เป็นชุมชนที่มีประวัติศาสตร์อายุราวคราวเดียวกับเมืองเชียงใหม่และลำพูน หรือมีอายุประมาณ 400 - 700 ปี สังเกตจากการพบเห็น ซากโบราณสถาน ซากโบราณวัตถุต่างๆ เช่น ถ้วยชาม เครื่องมือ เครื่องใช้ เครื่องปั้นดินเผา หิน อิฐ ซากปรักหักพังที่ทับถมกันมาเป็นเวลาช้านาน ไม่ว่าจะเป็นบริเวณที่อยู่อาศัย ที่นา ที่สวน ที่ไร่ และเป็นชุมชนที่มีวัฒนธรรมและพิธีกรรมความเชื่อ ที่มีความสัมพันธ์ที่แนบแน่นระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ

บ้านมืดหลอง ชุมชนชาวลัวะเก่าแก่ในหุบเขาสูงทางทิศตะวันตกของอำเภอแม่แจ่มกับวิถีชีวิตอันเรียบง่ายที่ดำรงอยู่ท่ามกลางการห้อมล้อมด้วยภูเขาสูงและทรัพยากรธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์

ชุมชนริมทางรถไฟสายเหนือที่เพียงแค่สถานีเดียวก็สามารถเดินทางไปยังพื้นที่ใจกลางเมืองของลำปาง

ชุมชนชาวไทใหญ่ที่ยังคงดำรงวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม เและเป็นชุมชนที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์

ถิ่นอำเภอเก่า มะพร้าวงาม ลือนามบ่อหว้า พัฒนาไทยทรงดำ

บ้านนาค้อใต้ ชุมชนเกษตรกรรมในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ หมู่บ้านที่มีประวัติศาสตร์การตั้งถิ่นฐานมานานกว่า 600 ปี

ป่าโคกสำคัญของคนท้องถิ่นและมีการเปลี่ยนแปลงหลังการเข้ามาของมหาวิทยาลัยมหาสารคาม