บ้านไร่พัฒนามีการรวมกลุ่มกันของคน 3 วัย เพื่อร่วมกันจัดการท่องเที่ยว เก็บข้อมูลภูมิปัญญาจากปราชญ์ในชุมชน สร้างเครือข่ายกับหมู่บ้านใกล้เคียง และรักษาอัตลักษณ์ของชาติพันธุ์ญัฮกุร

ชุมชนขนาดเล็ก ที่มีอาณาเขตติดต่อกับบ้านตลาดท้ายเหมือง

ประชากรในชุมชนมาจากหลายพื้นที่ไม่ได้มีลักษณะเป็นชาติพันธุ์เดียวกันและไม่มีความสัมพันธ์ทางเครือญาติ เหมือนกับชุมชนอื่น ๆ ชาวบ้านจึงมีทั้งคนไทย คนไทยเชื้อสายจีน และคนไทยเชื้อสายลาว การตั้งบ้านเรือนจึงตั้งตามกลุ่มที่อพยพเข้ามาโดยมีการตั้งชื่อเป็นคุ้มต่าง ๆ อยู่ด้วยกันอย่างสันติ

ไทดำบ้านกลาง เป็นชุมชนชาติพันธุ์ที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัฒนธรรมทางภาษาของชาวไทดำไว้เป็นอย่างดี 

บ้านทุ่งแป้งเป็นชุมชนท้องถิ่นที่มีความศรัทธาในศาสนาพุทธ ชุมชนท้องถิ่นที่มีความศรัทธาในศาสนาพุทธ มีวัดมงคลทุ่งแป้งเป็นวัดเก่าแก่ มีอายุประมาณ 500 ปีขึ้นไป ภายในวัดปรากฎซากโบราณสถาน ได้แก่ ซุ้มประตูโขงทางด้านทิศเหนือและทิศตะวันตก นอกจากนี้ยังมีวิหารเก่าที่มีความสวยงามภายในประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย ซึ่งวิหารดังกล่าวปัจจุบันได้รับการบูรณะเป็นที่เรียบร้อยแต่ยังคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์และความสวยงามดั้งเดิม

ปางห้าหน้าใส ใยไหมทองคำ

ชุมชนชาติพันธุ์ ที่มีวิถีการทอผ้า ที่ทอขึ้นเอง เป็นผ้าทอของชนเผ่า ปกาเกอะญอ ทอด้วยเครื่องมือที่ทำจากธรรมชาติ ทำขึ้นเองและสืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษและเป็นเอกลักษณ์เด่นของชนชาวเผ่าปกาเกอะญอ

บ้านแม่เย็น ชุมชนที่มีพื้นที่ทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กับการมีส่วนร่วมของชาวบ้านในการจัดการป่าชุมชนเพื่อความมั่นคงและยั่งยืนของทรัพยากร

ชุมชนชาวไทใหญ่ ที่ยังคงประเพณีและวัฒนธรรมไว้

ชุมชนเก่าแก่คู่เมืองสงขลา กับเรื่องราวประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และพัฒนาการทางสังคมในพื้นที่ชุมชนใจกลางเมือง และวัดสำคัญโดยรอบชุมชน