ชุมชนพหุวัฒนธรรมไทย มอญ และจีน ที่ก่อตั้งตั้งแต่สมัยอยุธยา มีวัดมะขามเป็นสถานที่ศูนย์รวมของชุมชนและยังรักษาการสวดมนต์แบบมอญที่นับวันจะหายากขึ้น

เรื่องเล่าประวัติศาสตร์ของชุมชนที่สืบย้อนไปตั้งแต่สมัยก่อนกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี ชุมชนมีความหลากหลายของพืชพันธุ์ มีประเพณีท้องถิ่นที่น่าสนใจ เช่น ประเพณีทำบุญข้าวเปลือกหรือประเพณีก่อเจดีย์ข้าวเปลือก ภูมิปัญญาสำคัญ เช่น การทำขันโตก

ชุมชนแห่งชาวดอยม่อนล้าน อนุรักษ์ประเพณีและวัฒนธรรมชาวอ่าข่า

มีการแสดงหรือการละเล่นที่หลากหลาย ได้แก่ การแสดงมังคละ วงปี่พาทย์ วงกลองยาว บริเวณรอบ ๆ มีทิวทัศน์ที่สวยงามของภูเขาและป่าไม้ เหมาะสำหรับการเดินป่าและทำกิจกรรมกลางแจ้ง

ชุมชนชาติพันธุ์ชาวไทยวนแห่งบ้านดอนม่วง

หมู่บ้านอนุรักษ์กระบือพื้นเมือง เจ้าของรางวัลหมู่บ้านอนุรักษ์และพัฒนาควายแห่งชาติระดับประเทศ แหล่งพลิกฟื้นชีวิตกระบือไทยจากความเงียบเหงาหลังเครื่องจักรกลเข้ามามีบทบาทในการเกษตรแทนที่ ผ่านการพัฒนาหมู่บ้านเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่สร้างทั้งรายได้ให้แก่ชุมชน และสร้างให้กระบือไทยยังอยู่ได้ท่ามกลางพลวัตของสังคมปัจจุบัน

ชุมชนยังมีภูมิปัญญาแพทย์แผนโบราณ มีผู้สูงอายุที่ยังมีความรู้ในการเป่ารักษาโรค ซึ่งควรที่จะถ่ายทอดความรู้เก็บไว้ นอกจากนี้แม่วะแล้วยังถือเป็นตัวอย่างของการศึกษาเกี่ยวกับชุมชนคนย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศ ที่คนในชุมชนมีประสบการณ์ไปทำงานในฐานะแรงงานย้อนกลับไปราว 30-40 ปีได้ บ้านแม่วะแล้งอยู่ไม่ไกลจากอุทยานแห่งชาติแม่วะ แหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติที่สามารถไปชื่นชมน้ำตกและธรรมชาติอื่น ๆ 

ชุมชนที่มีความโดดเด่นด้านศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยเฉพาะงานหัตถกรรมและสินค้าโอท็อปที่สะท้อนอัตลักษณ์ของชุมชน นอกจากนี้ยังเป็นพื้นที่ที่มีการอนุรักษ์วิถีชีวิตแบบดั้งเดิม ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนผ่านการผลิตและจำหน่ายสินค้าท้องถิ่น ตลอดจนเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญสำหรับผู้ที่สนใจในวัฒนธรรมและภูมิปัญญาพื้นบ้าน

จุดเริ่มต้นของการสร้างทางรถไฟสายมรณะในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นเสี้ยวหนึ่งของประวัติศาสตร์ ปัจจุบันสถานีรถไฟชุมทางหนองปลาดุก มีอาหารที่ขึ้นชื่อเป็นเอกลักษณ์ ข้าวแกงใส่กระทงใบตอง ที่ขายมานานกว่า 40 ปี