ชุมชนปกาเกอะญอที่ยังคงสามารถรักษาวัฒนธรรมและประเพณีดั้งเดิม มีวิถีชีวิตพึ่งพาเกษตรกรรมควบคู่กับการดูแลธรรมชาติ

เป็นชุมชนกลางเมืองที่ยังคงรักษาลักษณะของชุมชนวัดแบบดั้งเดิม มีพระพุทธไสยาสน์ (พระนอนหินทราย) และพระปรางค์โบราณที่สำคัญเชิงประวัติศาสตร์ ซึ่งเป็นหนึ่งในไม่กี่ชุมชนที่ยังรักษา รูปแบบ “วัดป่า” ไว้ในเขตเมือง

บ้านห้วยมะซางมีจุดเด่นด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดยเฉพาะการจัดการป่าต้นน้ำและการสร้าง "หัวน้ำหมู่บ้าน" ซึ่งช่วยฟื้นฟูระบบนิเวศและลดปัญหาภัยแล้งอย่างได้ผล ชุมชนยังเป็นต้นแบบของ "ชุมชนปลอดการเผา" ที่มีบทบาทสำคัญในการลดปัญหาหมอกควันในพื้นที่สูง นอกจากนี้ บ้านห้วยมะซางยังมีผลิตภัณฑ์เด่น คือ กระเป๋าผ้าปักลายชนเผ่าลาหู่ ซึ่งเป็นงานหัตถกรรมที่สะท้อนอัตลักษณ์วัฒนธรรม

บ้านป่าไม้แดงแม่โป่ง หมู่ 9 ตำบลแม่โป่ง อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ เป็นชุมชนที่มีความโดดเด่นด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โดยเฉพาะการดูแลป่าชุมชนขนาดกว่า 140 ไร่ ซึ่งเป็นป่าเต็งรังที่ยังคงความสมบูรณ์ ชาวบ้านมีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูและปกป้องพื้นที่ป่าให้กลับมาเขียวชอุ่ม

บ้านเจดีย์โคะเหนือ ได้มีการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาเป็นอาชีพและมีผ้าปักซึ่งชาวม้งมานำมาพัฒนาให้เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นและการนำวัตถุดิบที่ผลิตขึ้นจากชุมชน ผ้าใยกัญชง มาผสมผสานกับภูมิปัญญาการปักผ้าที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ซึ่งสามารถทำเป็นอาชีพหลักในครอบครัวและชุมชน

มาบมะค่า” สื่อถึงภูมิประเทศเดิม (เนินลาดที่มีต้นมะค่าขึ้นอยู่หนาแน่น) สะท้อนให้เห็นถึงการอยู่ร่วมกับธรรมชาติและทรัพยากรท้องถิ่นอย่างลึกซึ้ง มีวัดมาบมะค่า ศูนย์รวมจิตใจ มีวัดประจำหมู่บ้านที่มีบทบาททั้งด้านศาสนาและกิจกรรมชุมชน ชาวบ้านรวมกลุ่มทำผลิตภัณฑ์ชุมชน เช่น น้ำพริก ปลาร้า ปุ๋ยชีวภาพ มีกลุ่มแม่บ้าน กลุ่มเยาวชน และกลุ่มพัฒนาชุมชนที่เข้มแข็ง

ชุมชนบ้านโนนทันมีจุดเด่นด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หลากหลาย ทั้งการทอผ้า การแสดงหมอลำพื้นบ้าน และการทำกลองยาว โดยมีการรวมกลุ่มอนุรักษ์วัฒนธรรมอย่างเข้มแข็ง ควบคู่กับการทำเกษตรแบบวนเกษตรที่สอดคล้องกับสภาพภูมิประเทศ ส่งเสริมความมั่นคงทางอาหารจากทรัพยากรธรรมชาติ

ชุมชนบ้านห้วยสิบบาทมีจุดเด่นอยู่ที่การอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นและวิถีชีวิตที่เรียบง่ายตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ชาวบ้านมีความเชี่ยวชาญในงานหัตถกรรม การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ และการใช้สมุนไพรพื้นบ้าน

เข้าเยี่ยมชมเรื่องราวของชาวไทยพวนผ่านการเรียนรู้จากพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านไทยพวนบ้านดงกระทงยาม วัดบ้านใหม่ ซึ่งเป็นทั้งศูนย์รวมความรู้และความศรัทธาของคนในชุมชน

อยู่ใกล้แหล่งชุมชนเก่าอย่าง “นครชุม” ซึ่งเป็นพื้นที่ประวัติศาสตร์ของเมืองกำแพงเพชร มีการรวมกลุ่มอาชีพเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนและเสริมสร้างรายได้ให้แก่ครัวเรือน