ชุมชนย่านการค้าและชุมชนชาวประมงบริเวณชายฝั่งทะเล ที่เรียกว่า “ตลาดสดบ้านเพ” มีท่าเทียบเรือและแพปลาที่เป็นแหล่งจำหน่ายของฝากประเภทสินค้าทะเลสดและสินค้าทะเลแปรรูป ซึ่งเป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยวมายาวนาน นอกจากนี้ยังมีผ้าทอตาสมุกที่เป็นผ้าอัตลักษณ์พื้นถิ่นของชุมชนแห่งนี้

ชุมชนจีนฮ่อบ้านสันติชล ได้นำเอาประเพณี วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นแบบจีนฮ่ออันเป็นรากฐานของชุมชน ทั้งการรักษาโรค บ้านดิน และการแปรรูปอาหารแบบจีนยูนนาน มานำเสนอเป็นเอกลักษณ์ของชุมชนดึงดูกนักท่องเที่ยวให้เข้ามาเยี่ยมชม  

หมู่บ้านชาวกะเหรี่ยงที่ยังมีการรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีดั้งเดิมเอาไว้ ไม่ว่าจะเป็นประเพณีความเชื่อต่างๆ และการแต่งกาย

ชุมชนการค้าขายเก่าของชาวจีน เป็นท่าเรือขนถ่ายสินค้าที่สำคัญ และที่ทำการธุรกิจขนส่งสินค้าและโดยสารทางแม่น้ำ ภายในชุมชนมีตลาดโบราณเก่าแก่อายุประมาณกว่า 100 ปี

ชุมชนลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา หนึ่งในพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์มากที่สุดแห่งหนึ่งในภาคใต้ หมู่บ้านที่ประชากรมากกว่าครึ่งหมู่บ้านประกอบอาชีพทำสวนยางพาราซึ่งนำไปสู่การกำหนดวิถีการดำเนินชีวิตอย่างเป็นระบบระหว่างช่วงเวลาการผลิตในสวนยางพารากับวัฒนธรรมท้องถิ่น จนกลายเป็น “ปฏิทินวิถีชีวิตชาวสวนยาง”

บ้านคำชะอี เป็นหมู่บ้านเก่าแก่ที่มีประวัติศาสตร์การอพยพเข้ามาอยู่อาศัยของชาวผู้ไทดำเป็นเวลากว่า 100 ปี ชาวบ้านในชุมชนยังคงสืบทอดรักษาคติความเชื่อ วัฒนธรรม และประเพณีที่ได้รับมาจากบรรพบุรุษ มีการผสมผสานระหว่างหลักธรรมในศาสนาพุทธกับความเชื่อเรื่องผีดั้งเดิม อันถือเป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชาวผู้ไท 

บ้านตะโหนด มีรูปแบบวิธีการทำนาแบบพิเศษที่มีความแตกต่างจากการทำนาทั่วไป เรียกว่า "นาพรุ" ซึ่งต้องเลือกสรรพันธุ์ข้าวที่ใช้สำหรับนาพรุเป็นการเฉพาะ 

ชุมชนหมู่บ้านของชาวไทดำหรือลาวโซ่งที่มีการตั้งถิ่นฐานมากว่า 100 ปี โดยชุมชนแห่งนี้ยังคงความเป็นเอกลักษณ์ของชาวชาติพันธุ์ไทดำ โดยเฉพาะในด้านวิถีชีวิตที่ยังคงมีการประกอบอาชีพเกษตรกรรมทำนาที่มีมาตั้งแต่บรรพบุรุษ รวมถึงในด้านวัฒนธรรมที่ยังคงรักษาความเชื่อ ประเพณีและพิธีกรรมไว้ได้อย่างดี เช่น การนับถือผี พิธีกรรมเสนเรือน การเล่นคอน (เทศกาลอิ้นก้อน) การลงข่วง 

ชุมชนที่มีการทอผ้าไหมและได้รับการตั้งโครงการฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริฯบ้านกำพี้ 

หนองเดิ่นใหญ่ ปลาชุม ลุ่มน้ำเสียว วัฒนธรรมงามเลิศ แหล่งกำเนิดเกลือสินเธาว์ เป็นชุมชนที่มีความโดดเด่นในเรื่องการผลิตเกลือสินเธาว์ตั้งแต่อดีต