ตะลุงเก่าเมืองโบราณ บานสะพรั่งดอกบัวแดง แหล่งต้นกำเนิดประโคนชัย มากมายอารยธรรม ดินแดนประวัติศาสตร์แหล่งอารยธรรมเก่าแก่ที่พบหลักฐานวัฒนธรรมสมัยทวารวดี และปรากฏร่องรอยการตั้งถิ่นฐานของผู้คนในอดีต

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไท-ยวนมีทุนทางวัฒนธรรมเป็นอัตลักษณ์อันโดดเด่นทางด้านการสร้างบ้าน การแต่งกาย ความเชื่อและประเพณีมากมาย

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

ชุมชนสามัคคีร่วมใจ คือหนึ่งในชุมชนริมคลองบางบัว ที่ถูกขุดขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ตลอดสองฝั่งคลอง 9 ชุมชน พบปัญหาการรุกล้ำ จึงได้มีการจัดตั้ง "เครือข่ายพัฒนาชุมชนและสิ่งแวดล้อมคูคลองบัว" เพื่อพัฒนาสิ่งแวดล้อมและสร้างความเข้มแข็งในชุมชน

ชุมชนลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา หนึ่งในพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์มากที่สุดแห่งหนึ่งในภาคใต้ หมู่บ้านที่ประชากรมากกว่าครึ่งหมู่บ้านประกอบอาชีพทำสวนยางพาราซึ่งนำไปสู่การกำหนดวิถีการดำเนินชีวิตอย่างเป็นระบบระหว่างช่วงเวลาการผลิตในสวนยางพารากับวัฒนธรรมท้องถิ่น จนกลายเป็น “ปฏิทินวิถีชีวิตชาวสวนยาง”

ชุมชนที่ภูมิปัญญาด้านยาสมุนไพร คนในชุมชนสร้างฐานะจากการเร่ขายยาสมุนไพรและเป็นชุมชนที่มีการแสดงงู/เลี้ยงงูจงอางเป็นจำนวนมาก

มีการรวบรวมประวัติความเป็นมาของชาวไทลื้อเชียงคำที่ศูนย์วัฒนธรรมไทลื้ออันเป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ศูนย์ทอผ้า อาหาร และบ้านดั้งเดิม (เฮินลื้อ) ของชาวไทลื้อ

บ้านเลอตอ พื้นที่ซึ่งอยู่ห่างไกลจากตัวเมือง จึงมีการการส่งเสริมพัฒนาโครงสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐาน ภายหลังการสร้างศูนย์โครงการหลวงเลอตอและข้อจำกัดที่เกิดจากการประกาศพื้นที่เขตป่าสงวนและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ชุมชนจึงหันมาเพาะปลูกพืชไร่และไม้ยืนต้นแทนการปลูกฝิ่นและการทำไร่หมุนเวียน

เป็นพื้นที่ชุมชนโบราณที่มีผู้คนอยู่อาศัยมาแต่โบราณ เนื่องจากมีโบราณสถานที่สำคัญของจังหวัดมหาสารคามแห่งหนึ่งคือ กู่มหาธาตุ (ปรางค์กู่บ้านเขวา) ซึ่งเป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์และพบโบราณวัตถุชิ้นสำคัญ รูปเคารพพระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต พระพุทธเจ้าบรมครูแห่งการแพทย์ ผู้มีความเมตตาประทานธรรมโอสถแก่สรรพสัตว์ทั้งปวง ในอิริยาบถประทับนั่งขัดสมาธิ

บ้านไม้ฝาดเป็นหมู่บ้านท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี ชุมชนมีการจัดการท่องเที่ยวสัมผัสวิถีประมงพื้นบ้าน วิถีชีวิตคนทำสวนยาง และการท่องเที่ยวเรียนรู้วิถีชีวิตของชุมชน