วัดโพธิ์ศรี นาเวียง เป็นหนึ่งใน 4 วัดในอำเภอด่านซ้ายที่จัดงานบุญหลวง และมีการละเล่นผีตาโขน มีพิพิธภัณฑ์ผีตาโขนบ้านนาเวียง จัดแสดงหน้ากากผีตาโขนในรูปแบบต่างๆ อีกทั้งยังเป็นหนึ่งในวัดที่มีการต่อเรือยาว และเป็นหนึ่งในสนามแข่งเรือเมื่อครั้งสมัยก่อน เป็นหนึ่งใน 2 ชุมชนสุดท้ายในอำเภอด่านซ้ายที่ยังมี “พัดทดน้ำ” หรือ “ระหัดวิดน้ำ” ภูมิปัญญาของชาวลุ่มน้ำหมัน หลงเหลือให้เห็นอยู่ในแม่น้ำหมัน

"ขนมตดหมา" ภูมิปัญญาการประกอบอาหารพื้นถิ่นที่มีเอกลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์เขมร และ "ผ้าไหมหางกระรอก" มรดกวัฒนธรรมอันล้ำค่าของชุมชนที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษนับร้อยปี

บ้านท่ามะขาม ชุมชนชาวไทยเชื้อสายชาติพันธุ์กะเหรี่ยงที่มีอัตลักษณ์วิถีชาติพันธุ์มาอย่างยาวนาน พื้นที่บริเวณหมู่บ้านมีลำภาชีไหลผ่าน มีภูเขา ป่าชุมชนและทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์ เป็นพื้นที่มีศักยภาพด้านการท่องเที่ยววิถีวัฒนธรรม วิถีธรรมชาติ และชุมชนได้พัฒนาตนเองให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของอำเภอสวนผึ้ง เกิดเป็นตลาดริมธารยามเช้าทุกวันเสาร์-อาทิตย์ ชื่อว่า "ตลาดโอ๊ะป่อย" สร้างรายได้ให้แก่คนในชุมชน ทำให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี 

ป้อมทุ่งเศรษฐี วัดเจดีย์กลางทุ่ง วัดซุ้มกอ วัดพระบรมธาตุเจดียาราม

มีความโดดเด่นด้านการอยู่อาศัยรวมกันของกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ และผ้าทอไทใหญ่ที่เป็นอัตลักษณ์ของหมู่บ้าน

เป็นชุมชนเกษตรกรรม ชุมชนชาติพันธุ์ของชาวพื้นเมือง กะเหรี่ยง ลีซู และไทใหญ่ 

ชาวบ้านทองหลางได้ตระหนักถึงความสำคัญของทรัพยากรป่าชายเลน จึงเกิดเป็นการก่อตั้งกลุ่มอนุรักษ์ป่าชายเลนเพื่ออนุรักษ์ฟื้นฟูป่าชายเลนชุมชนบ้านทองหลางให้กลับคืนคงสภาพความอุดมสมบูรณ์ดังเดิม

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

นวัตกรรมชุมชนท้องถิ่น หมู่บ้านจัดการตนเองตามวิถีบ้านกลาง