ชุมชนริมน้ำโรคี่ หนึ่งในกลุ่มบ้านสมาชิกวิสาหกิจกาแฟไล่โว่ วิสาหกิจจาก 5 กลุ่มบ้านที่อยู่ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก 

1. มีลำห้วยภูเหม็นไหลผ่าน ซึ่งเปรียบเสมือนเป็นเส้นเลือดใหญ่หล่อเลี้ยงผู้คนในชุมชนบ้านภูเหม็นโท2. วัดคลองแห้งวัฒนาราม เป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวกะเหรี่ยงโปว์บ้านภูเหม็นโท เป็นสถานที่ประกอบศาสนกิจและเป็นที่พึ่งทางใจของชาวบ้าน

วัดเฟือยไฮ เป็นวัดเก่าแก่ของหมู่บ้าน ซึ่งเป็นวัดที่ก่อตั้งแต่เมืองเวียงป่าเป้า

ชุมชนชาวปกาเกอะญอ พึ่งพิงธรรมชาติ ประกอบอาชีพการเกษตรแบบไร่หมุนเวียน

หมู่บ้านวัฒนธรรมผู้ไท สืบสานภูมิปัญญาการรักษาโรคด้วยพิธีกรรมเหยาที่มีมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ปลูกฝังค่านิยมตามแบบฉบับชาวผู้ไท เอกลักษณ์ที่พบเห็นได้จากบ้านม่วงไข่

บ้านเลาวู อยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเล 1,550-1,600 เมตร อากาศหนาวทั้งปี มีป่าธรรมชาติสวยงาม มีสถานที่ท่องเที่ยวและผลไม้ตามฤดูกาล 

ชุมชนมีลำธารห้วยสลกไหลผ่านในหมู่บ้าน และมีประเพณีสำคัญ อาทิเช่น ประเพณีกรรมบ้าน ประเพณีเลี้ยงผีขุนน้ำ ประเพณีเลี้ยงผีฝาย ประเพณีส่งเคราะห์บ้าน ประเพณีเลี้ยงผีเหล่า (ผีพญาแก้วเจ้าเนื้อ) ที่มีการปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่ในอดีต   

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ลาหู่ดำและลาหู่แดงที่มีความเข้มแข็งทางด้านศาสนาและความเชื่อ 

หมู่บ้านบนดอยสูงที่อยู่อาศัยของชาวอิ้วเมี่ยนที่มีถิ่นกำเนิดมาจากพื้นที่ภูเขาสูงของจีน ชุมชนที่ยังตั้งมั่นในวัฒนธรรมดั้งเดิมของตนกับวิถีการดำรงชีพท่ามกลางธรรมชาติที่โอบล้อมอย่างอบอุ่น

กาแฟสะนามเหนือ สวนยาหลวง วังปลาโบราณ ข้าวเหนียวดำ (ข้าวเหนียวดอย) ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนชาวไทยภูเขา "แม่ฟ้าหลวง" บ้านสะนามเหนือ

ชาติพันธุ์ลาวเวียงที่ยังคงใช้ภาษาลาวในการสื่อสาร และมีอัตลักษณ์ด้านการทอผ้าที่กลายเป็นสินค้า OTOP ที่มีชื่อเสียง ศูนย์การเรียนรู้และแสดงภูมิปัญญาด้านการทอผ้าด้วยลวดลายที่สวยงามลึกซึ้ง วัดผาทั่งมีรูปจำลองของหลวงพ่อโต ที่เป็นเคารพศรัทธาของคนในและนอกชุมชน เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ จัดงานประเพณีแห่ค้างดอกไม้และงานไหลบ้านผาทั่งในช่วงเดียวกับเทศกาลสงกรานต์

ชุมชนชาติพันธุ์ ที่มีวิถีการทอผ้า ที่ทอขึ้นเอง เป็นผ้าทอของชนเผ่า ปกาเกอะญอ ทอด้วยเครื่องมือที่ทำจากธรรมชาติ ทำขึ้นเองและสืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษและเป็นเอกลักษณ์เด่นของชนชาวเผ่าปกาเกอะญอ