เป็นชุมชนที่มีการตั้งถิ่นฐานวิถีชีวิตความเป็นอยู่และความเชื่อที่ปรากฏในหลักฐานต่างๆมาช้านาน จนกลายเป็นชุมชนขนาดใหญ่ที่มีความโดดเด่นเรื่องการค้าขาย และการเข้ามาของศาสนาความเชื่อต่างๆ

ผู้คนในชุมชนส่วนใหญ่มีวิถีแบบสังคมชาวนา ในภาคเกษตรกรรม

ชุมชนเก่าแก่มีที่มีประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ ผู้คนกับสายน้ำ วิถีความเชื่อในพระพุทธศาสนา และวัดบางช้างใต้ศูนย์รวมศรัทธาชุมชน 

ชุมชนชาวม้งในบนพื้นที่สูงที่มีชื่อแปลกหู มีจุดชมหมอกทะเลและพระอาทิตย์ขึ้นยามเช้า ผู้คนในชุมชนยังคงมีวิถีชีวิตที่เรียบง่ายและรักษาประเพณีดั้งเดิม

เมืองน่าอยู่ เชิดชูคุณธรรม บ้านแม่สุกกลาง กลุ่มส่งเสริมอาชีพเข้มแข็ง ร่วมแรงร่วมใจ ร่วมสร้างอาชีพไว้ในชุมชน เพื่อคนบ้านแม่สุกกลาง  

ชุมชนเกษตรกรรม มีป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ มีดอยฟ้างาม ชาวบ้านใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายและพอเพียง

ชุมชนตั้งอยู่นอกเขตเมืองของลำปาง หนึ่งในเส้นทางการเดินทางไปนมัสการพระธาตุลำปางบริเวณลุ่มน้ำวัง

ชุมชนบ้านสามสบบน ในพื้นที่บริเวณจุดบรรจบของลำห้วยใหญ่สามสาย เรียกว่า “สามสบ” พื้นที่อยู่อาศัยของชาวไทยภูเขากะเหรี่ยง (สะกอ) กับวิถีชีวิตที่ผูกพันกับธรรมชาติ

ชุมชนเก่าแก่ที่มีประชาชนเข้ามาอาศัยอยู่เป็นเวลานาน ประชากรส่วนใหญในชุมชนมีเชื้อสายลาวตี้ที่ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานในบริเวณพื้นที่นี้

ชุมชนปกาเกอะญอ กับการเปลี่ยนแปลงด้านพื้นที่ทำกิน วิถีชุมชนและทรัพยากรทางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์