ชุมชนเก่าแก่ที่มีการตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณโดยรอบสถานีรถไฟบ้านกรูด ปรากฏสถาปัตยกรรมประเภทเรือนไม้ 2 ชั้น หลังคามุงด้วยกระเบื้องว่าว กระจายตัวอยู่ทางฝั่งตะวันออกของสถานีรถไฟ มีวัดดอนยางเป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน และมีหาดบ้านกรูดเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สวยงาม และเป็นที่นิยมของทักท่องเที่ยว

วัฒนธรรมมอญรามัญ วัดดอนกระเบื้อง จุดศูนย์รวมชุมชน ที่มีอายุเก่าแก่สืบมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 2 

ชุมชนที่มีการจัดตั้งสภาวัฒนธรรมหมู่บ้านแห่งแรกของประเทศไทยและได้รับการแต่งตั้งให้เป็นหมู่บ้านวัฒนธรรมแห่งแรกของประเทศไทย ในปี 2540 

ชุมชนต้นแบบแห่งการต่อสู้เพื่อเรียกร้องทวงสิทธิและความยุติธรรมจากหน่วยงานรัฐ ให้ได้มาซึ่งความเท่าเทียมและสวัสดิการพื้นฐานที่ประชาชนชาวปากมาบพึงได้รับเช่นเดียวกับหมู่บ้านอื่นที่อยู่บริเวณโดยรอบ ภายใต้การดำเนินการของกลุ่มประมงบ้านปากมาบพัฒนา

ชุมชนเข้มแข็ง มีแหล่งน้ำจืดขนาดใหญ่เพื่อการเกษตรเพียงพอ มีความอุดมสมบูรณ์ อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ถูกสุขลักษณะ ได้รับสวัสดิการครบครัน คนมีคุณภาพชีวิตดี ภายใต้เศรษฐกิจพอเพียง

ชุมชนที่มีโรงงานเผาถ่านด้วยไม้โกงกาง บรรพบุรุษมีการหาเลี้ยงชีพแบบหากินในคลอง

ชุมชนที่มีราษฎรอพยพมาจากเมืองเวียงจันทร์ เข้ามาตั้งถิ่นฐานทำมาหากินแถบเชิงเขาบริเวณหมู่ที่ 4 ตำบลเขาพระในปัจจุบัน 

ชุมชนและวัดเก่าแก่แห่งเมืองสงขลากับพัฒนาการและการเปลี่ยนแปลงทางสัมคมจากอดีตถึงปัจจุบัน

เป็นชุมชนที่ตั้งอยู่บริเวณโดยรอบสถานีรถไฟปากท่อ มีวัดปากท่อ เป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน ภายในชุมชนปรากฏสถาปัตยกรรมประเภทเรือนไม้ ลักษณะเป็นห้องแถวไม้ 2 ชั้น ของชาวไทยเชื้อสายจีน

หมู่บ้านได้รับคัดเลือกและได้รับงบประมาณจากกรมการพัฒนาชุมชนให้เป็นหมู่บ้าน OTOP เพื่อการท่องเที่ยว พ.ศ. 2560 อีกทั้งบ้านยายดายังเป็นแหล่งท่องเที่ยวด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่มีสวนผลไม้นับหลายสิบสวน โดยในหนึ่งปีจะมีนักท่องเที่ยวมาเที่ยวชมสวนผลไม้จำนวนมาก ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่ได้รับน่าสนใจ