ชุมชนอูรักลาโวยจ มีวิถีชีวิตผูกพันอยู่กับท้องทะเลด้วยการทำอาชีพประมงพื้นบ้าน และมีภูมิปัญญาเกี่ยวกับการประดิษฐ์เครื่องมือหาปลาที่มีลักษณะเฉพาะตัว ได้แก่ ซัมปัง (ฉมวก), บูบู (ไซดักปลา) เป็นต้น

ถ้ำเสรีไทย อนุสรณ์สถานเพื่อรำลึกถึงวีรกรรมของเสรีไทย ที่เคลื่อนไหวในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

วิถีของชุมชนที่ยังคงทำนามาตั้งแต่อดีต ด้วยระบบการผลิตที่ต้องพึ่งพาธรรมชาติ จึงมีประเพณีเกี่ยวข้องสะท้อนให้เห็นผ่านคติความเชื่อและอำนาจเหนือธรรมชาติ เช่น การทำบุญบั้งไฟ การแห่นางแมว

ชุมชนดั้งเดิมของชาวลัวะ ที่มีประวัติศาสตร์เรื่องเล่าชุมชนที่น่าสนใจ ภายหลังจึงมีผู้คนชาวปกาเกอะญอเข้ามาอยู่อาศัยในบริเวณชุมชนจนถึงปัจจุบัน

บ้านคลองจรเข้น้อยเป็นชุมชนที่ให้ความสำคัญกับการจัดการบริหารทรัพยากรธรรมชาติให้เกิดประโยชน์สูงสุดอย่างยั่งยืน เพื่อให้ชุมชนคงความเป็นต่อทางชัยภูมิพื้นที่ต่อไป 

มีธรรมชาติริมลำภาชี มีลานกางเต็นท์ มีต้นผึ้งใหญ่อายุกว่า 100 ปี  มีภูมิปัญญาจักสานไม้ไผ่ มีการแสดงรำกะเหรี่ยงของเยาวชนโรงเรียนบ้านสวนผึ้ง และมี อบต. ตั้งอยู่ในพื้นที่

ชุมชนที่ติดถนนมะลิวัลย์ อาชีพส่วนใหญ่คือการทำไก่ย่างขายตามถนนที่รู้จักกันดีคือไก่ย่างภูเวียง

บ้านห้วยบง ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่เนินเขาสูงที่มีทรัพยากรธรรมชาติอยู่คู่กับการดำรงชีวิตและวิถีชุมชน และศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านห้วยบง แหล่งเรียนรู้และพัฒนาศักยภาพชุมชน

บ้านหล่อโย เป็นชุมชนชาวอาข่าที่ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายบนดอยแม่สลอง จังหวัดเชียงราย โดยได้นำการท่องเที่ยวชุมชนไปเป็นเครื่องมือพัฒนาชุมชนโดยไม่เปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตดั้งเดิม เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าไปเรียนรู้วิถีชุมชน กิจกรรมชุมชนมีทั้งเรื่องทำอาหาร เดินป่า เดินชุมชน การละเล่นพื้นบ้าน และกิจกรรมเชิงวิถีชีวิต ให้นักท่องเที่ยวสัมผัสและสร้างประสบการณ์ใหม่ด้วยตัวเอง

 อู่น้ำอู่ข้าว ลุ่มแน่น้ำสายบุรี