เมืองโบราณ ตั้งแต่ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ในปัจจุบันมีประเพณีวัฒนธรรมที่มีความผสมระหว่างไทย-จีน 

ชุมชนตลาดคลองสวนเป็นชุมชนที่มีประวัติยาวนานกว่าร้อยปี โดยชุมชนนี้ตั้งอยู่บริเวณริมคลองประเวศบุรีรมย์ มีลักษณะเป็นเรือนไม้โบราณแนวยาวขนานไปตามคลอง นอกจากนี้ภายในชุมชนยังมีศาลเจ้าพ่อคลองสวนที่มีอายุกว่าร้อยปีและมีความศักดิ์สิทธิ์เป็นที่นับถือของผู้คนในชุมชน

ชุมชนแห่งนี้เป็นชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ มีการปลูกผักปลอดสารพิษพิชิตความยากจน โดยนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร มาใช้เป็นหลักในการดำเนินชีวิต

นกกระเรียนพันธ์ุไทย สัตว์ป่าสงวนที่เคยสูญพันธุ์ไปจากประเทศไทยจนต้องมีโครงการนำนกกระเรียนคืนนถิ่น มิติความสัมพันธ์ระหว่างคนกับสัตว์ สู่การอนุรักษ์ระบบนิเวศชุมชนบ้านสวายสอ เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน

ชุมชนแหลมมะขามเป็นชุมชนที่สมาชิกในชุมชนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลนและสั่งสมภูมิปัญญาการใช้ประโยชน์จากป่าชายเลน

ชุมชนวิถีชาวไทยพุทธและมุสลิมอาศัยอยู่ร่วมกันจนถูกขนานนามว่าเป็น “ชุมชนสองศาสนา" ประเพณี วัฒนธรรม มีความผสมผสานอย่างไม่แบ่งแยก และมีวิถีชีวิตในการอยู่ร่วมกันกับป่า

รักษาประเพณี พัฒนาท้องที่ สร้างสามัคคีในสังคม นิยมประหยัด

เป็นพื้นที่ชุมชนโบราณที่มีผู้คนอยู่อาศัยมาแต่โบราณ เนื่องจากมีโบราณสถานที่สำคัญของจังหวัดมหาสารคามแห่งหนึ่งคือ กู่มหาธาตุ (ปรางค์กู่บ้านเขวา) ซึ่งเป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์และพบโบราณวัตถุชิ้นสำคัญ รูปเคารพพระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต พระพุทธเจ้าบรมครูแห่งการแพทย์ ผู้มีความเมตตาประทานธรรมโอสถแก่สรรพสัตว์ทั้งปวง ในอิริยาบถประทับนั่งขัดสมาธิ

"แคน พิณ โหวด หลากหลาย ผ้าไหมสวยงาม วัฒนธรรมล้ำค่า ภาษาเฉพาะ ไพเราะเสียงดนตรี” แหล่งผลิตเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ สมกับขนานนาม "หมู่บ้านแห่งเสียงดนตรี" 

หมู่บ้านห้วยน้ำขาว ชุมชนเข็กน้อย เป็นชุมชนวัฒนธรรมชาวม้งที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย 

บ้านไม้ฝาดเป็นหมู่บ้านท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี ชุมชนมีการจัดการท่องเที่ยวสัมผัสวิถีประมงพื้นบ้าน วิถีชีวิตคนทำสวนยาง และการท่องเที่ยวเรียนรู้วิถีชีวิตของชุมชน

ชุมชนที่ผลิตไม้กวาดเป็นอาชีพเสริมทำให้เกิดรายได้ของชุมชนเป็นเอกลักษณ์ที่คนในชุมชนใกล้เคียงและคนในจังหวัดสกลนครรู้จักเป็นอย่างดี ในปัจจุบันชุมชนบ้านเต่างอยกลายเป็นพื้นที่ท่องเที่ยวแหล่งสำคัญของจังหวัดสกลนคร