-
-
บ้านใหม่ปางค่า เป็นหมู่บ้านใหญ่ของกลุ่มชาติพันธุ์อิ้วเมี่ยนหรือกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยน จึงมีทั้งเรื่องความเชื่อ เช่น ภาพผีใหญ่ หิ้งบูชาของบรรพชน ตลอดจนมีเอกสารเรื่องราวความเป็นเอกลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์
-
ชุมชนติดกับป่า ชาวบ้านหลายคนจึงมีอาชีพหาของป่า ล่าสัตว์ และเลื่อยไม้แปรรูป ส่งผลให้ชุมชนประสบปัญหาความแห้งแล้งอย่างหนักในเวลาต่อมา โดยเฉพาะในปี 2518 เป็นเหตุให้ชุมชนขณะนั้น เป็นผู้ริเริ่มให้มีการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าต้นน้ำขึ้น โดยจัดเขตให้เป็นเขตป่าชุมชน มีการจัดการป่าโดยชาวบ้านเอง เป็นเครือข่ายต้นแบบของการอนุรักษ์ป่าชุมชนที่เข้มแข็งมาอย่างยาวนาน
-
ธรรมมาสโบราณที่วัดตุ่นใต้มีอายุในราว 100 ถึง 150 ปี ที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมา ธรรมมาสเอกลักษณ์คือลายกระแสจีนและใช้แก้วโบราณหรือแก้วอังวะซึ่งมีความพิเศษกว่าแก้วปัจจุบัน
-
มีการรวบรวมประวัติความเป็นมาของชาวไทลื้อเชียงคำที่ศูนย์วัฒนธรรมไทลื้ออันเป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ศูนย์ทอผ้า อาหาร และบ้านดั้งเดิม (เฮินลื้อ) ของชาวไทลื้อ
-
แหล่งกักเก็บน้ำสำคัญ อ่างเก็บน้ำแม่ปืม เป็นบริเวณที่มีสายน้ำกว้างใหญ่ มีทุ่งหญ้าเขียว และมีภูเขาสูงชัน ต้นไม้เรียงรายอย่างสวยงาม เป็นจุดต้นกำเนิดของลำน้ำสำคัญ 2 สายคือ ลำน้ำแม่แก้ว และลำห้วยแม่ปืม ทำให้ที่นี่มีน้ำไหลตลอดทั้งปี และมีธรรมชาติอุดมสมบูรณ์เป็นอย่างมาก
-
ชุมชนชาวอีสานที่อพยพย้ายถิ่นฐานมาอาศัยอยู่ในพื้นที่ภาคเหนือที่ยังคงรักษาวิถีวัฒนธรรมแบบอีสานผสมผสานกับวัฒนธรรมล้านนาได้อย่างลงตัว
-
หมู่บ้านหัตถกรรมผักตบชวา ประมงพื้นบ้านกว๊านพะเยา ทิศตะวันออกติดกับพื้นที่กว๊านพะเยาตลอดแนวพนังกั้นน้ำมีทัศนียภาพที่สวยงามใช้เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจและเป็นที่ออกกำลังกายของคนในหมู่บ้าน
-
น้ำบ่อหินเย็นใส ป่าไม้สมบูรณ์ เพิ่มพูนผลผลิต พัฒนาคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจพอเพียง รุ่งเรืองวัฒนธรรม งามล้ำ พระธาตุภูขวาง คำประกาศศักดิ์สิทธ์ ยาเสพติดสูญหาย ครอบครัวคลายทุกข์ สุขสบายทุกครัวเรือน
-
ท่าจำปีกลิ่นหอมกรุ่น ร่วมทำบุญประเพณีผีขุนน้ำ ธรรมชาติงดงามห้วยแม่ตุ้ม แหล่งชุมนุมผลิตภัณฑ์งานจักสาน