การรวมตัวกันของผู้คนจากหลายพื้นที่เพื่อแสวงหาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น จนกลายเป็นชุมชนท่ามกลางธรรมชาติที่มีทรัพยากรอุดมสมบูรณ์ และมีวิถีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนมอญโบราณกับภูมิปัญญาท้องถิ่น การทำสไบมอญที่มีความเป็นเอกลักษณ์ เพื่อการรักษามรดกอันล้ำค่าของกลุ่มชาติพันธุ์ สู่การสร้างสรรค์ลวดลายบนผืนผ้า

ประเพณีพิธีกรรมอันเนื่องเกี่ยวกับความตายของคนเขมรถิ่นไทย กับการเล่นตุ้มโมงที่เป็นดนตรีชั้นสูงของชาวบ้านปอยตะแบง 

ชุมชนชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ ที่มีวิถีพึ่งพิงแหล่งน้ำธรรมชาติ ทั้งใช้ในครัวเรือนและเกษตรกรรม จากลำห้วยหลายสายรวมกันเป็น ลำน้ำห้วยหยวก ไหลผ่านหมู่บ้านตลอดทั้งปี

ชุมชนที่มีประวัติศาสตร์ชุมชนไทยพวน มีประเพณีท้องถิ่น รวมทั้งมีพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านโคกกะเทียม

เลโคะ หมู่บ้านชาวกะเหรี่ยงโปว์เล็ก ๆ ที่ยังคงประกอบอาชีพดั้งเดิม คือ การจักสานและทอผ้า ซึ่งช่างหัตถกรรมที่นี่มีฝีมือดี ต่อมาจึงได้พัฒนาหมู่บ้านเป็นหมู่บ้าน OTOP นวัตวิถี เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าของชุมชน นอกจากนี้ชาวบ้านยังปลูกกาแฟ ซึ่งเอกลักษณ์ของกาแฟบ้านเลโคะ คือ ต้นกาแฟปลูกในพื้นที่ที่ไม่สูงมากนักหากเทียบกับกาแฟของที่อื่น แต่เป็นต้นกาแฟที่ได้รับดิน น้ำ และอากาศที่อุดมสมบูรณ์ โดยจัดตั้งเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกาแฟธรรมชาติบ้านเลโคะ

เป็นชุมชนชาวไทยและกะเหรี่ยง ซึ่งอพยพจากริมแม่น้ำแควใหญ่เข้ามาอยู่ในพื้นที่บ้านปากนาสวน โดยภายในบริเวณวัดศรีเกษตรารามมีอุโบสถไม้เก่าแก่ที่สร้างด้วยไม้ประดู้ทั้งหลัง

การจัดการท่องเที่ยวโยชุมชนเพื่อให้ประชาชนในชุมชนได้กิน อยู่ อย่างพอเพียง ควบคู่กับอนุรักษ์ธรรมชาติ ประเพณี วัฒนธรรมอันดีงามของชาวไทใหญ่ไว้ไม่ให้สูญหายเพื่อเป็นสิ่งดึงดูดนักท่องเที่ยว และสืบสานวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของบรรพบุรุษไว้ให้คงอยู่ 

ชุมชนจัดตั้งใหม่โดยหน่วยงานรัฐในท้องถิ่น เป็นชุมชนชาติพันธุ์ที่แสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิตและวัฒนธรรมที่โดดเด่นของชาติพันธุ์ตนเอง รวมถึงการรวมกลุ่มจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนจักสานบ้านคลองโอน เพื่อการอนุรักษ์และสืบทอดภูมิปัญญา

ชุมชนที่มีเอกลักษณ์ด้านชาติพันธุ์ผู้ไท การตั้งชุมชนมีเอกลักษณ์ด้านชาติพันธุ์มีรูปแบบทางสถาปัตยกรรม มีพระธาตุเรณูเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ปัจจุบันเป็นชุมชนท่องเที่ยวแห่งหนึ่งของจังหวัดนครพนม

บ้านดงเย็นดินแดนแห่งวิถีเกษตรอินทรีย์ วิถีชีวิตความเป็นอยู่เรียบง่าย พึ่งพิงตัวเอง

ชุมชนบ้านผาแตก มีภูมิปัญญาในการทอผ้า ทำเสื้อ ผ้าย้อมและทอเอง เป็นภูมิปัญญาที่ตกทอดมาตั้งแต่บรรพบุรุษถึงปัจจุบัน