บ้านนาทราย หมู่บ้านที่ได้รับคัดเลือกเป็นชุมชนที่มีวัฒนธรรมเข้มแข็งจากความพยายามในการอนุรักษ์วัฒนธรรม ประเพณีของบรรพบุรุษชาวล้านช้างที่สร้างไว้ให้ลูกหลาน สะท้อนผ่านการประกอบพิธีกรรมและดังที่ปรากฏเป็นภาพจิตรกรรมฝาผนังและสถาปัตยกรรมโบราณภายในวัดนาทราย 

หมู่บ้านอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ พลิกฟื้นวิกฤตสู่การพัฒนาเศรษฐกิจควบคู่กับการสนับสนุนแหล่งโบราณสถานในท้องถิ่นให้เป็นเอกลักษณ์และจุดเด่น สร้างรายได้แก่คนในชุมชน

บ้านวังผา ชุมชนชาวขมุที่สืบเชื้อสายมาจากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว หมู่บ้านที่ยังคงดำรงอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ไว้อย่างเหนียวแน่น

ภาพเขียนสีเพิงผากึ้ดสามสิบเล่าเรื่องราวความเป็นมาของพื้นที่ที่สันนิษฐานว่ามีผู้คนอาศัยอยู่มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ มรดกทางโบราณคดีของชุมชนบ้านกึ้ดสามสิบ

บ้านโป่งคำ ชุมชนเก่าแก่ของกลุ่มชาติพันธุ์ลาวพวนที่อพยพย้ายถิ่นฐานมากจากประเทศลาว การเข้ามาของผู้คน วิถีชีวิต และวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น

ชุมชนปกาเกอะญอที่ก่อตั้งมานานเกือบ 100 ปี แหล่งอนุรักษ์วัฒนธรรมสืบสานและวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชาวกะเหรี่ยงสะกอผ่านการเปิดให้นักท่องเที่ยวได้เข้าไปเยือนเพื่อสัมผัสกับประสบการณ์ เรียนรู้ ศึกษาวิถีชีวิตอย่างใกล้ชิดกับคนในชุมชน และสัมผัสแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่อยู่ห่างจากหมู่บ้านไม่ไกลนัก คือ ประตูผา ถ้ำหินธรรมชาติที่มีลำธารไหลผ่านตรงกลาง

บ้านผาแด่น เป็นหมู่บ้านในพื้นที่ดำเนินงานของโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาแตก ซึ่งได้เข้ามาพัฒนาส่งสริมการประกอบอาชีพ ให้ชาวกะเหรี่ยงบ้านผาแด่นสามารถดำเนินชีวิตโดยพึ่งพาตนเอง

บ้านกกสะทอน ชุมชนเก่าแก่บนพื้นที่อำเภอวังสะพุงกับประวัติศาสตร์การย้ายถิ่นฐานที่ตั้งชุมชนและการเข้ามาของอุตสาหกรรมเชิงพาณิชย์สู่การสร้างอาชีพและรายได้ในครัวเรือน

ชุมชนทอผ้าบ้านนาทะเล ชุมชนเก่าแก่ของชาวเชียงแสน และการอพย้ายถิ่นฐานของกลุ่มคน รวมถึงตำนานเรื่องเล่าพื้นบ้านถึงที่มาและประวัติศาสตร์ท้องถิ่นกับทรัพยากรท่องเที่ยวชุมชน

ชุมชนต้นแบบด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติสู่ความสำเร็จในการพลิกฟื้นผืนป่าชุมชนกว่า 1,000 ไร่ ตามแนวพระราชดำริให้กลับมาคืนคงความอุดมสมบูรณ์เป็นแหล่งอาหาร และแหล่งรายได้เป็นดอกผลจากความพยายามในการอนุรักษ์

บ้านห้วยน้ำริน ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ลาหู่เฌเล กับวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่มีลักษณะเฉพาะตัว และทรัพยากรชุมชนอันเป็นทุนทางวัฒนธรรมเอกลักษณ์ท้องถิ่น

หมู่บ้านที่ส่งเสริมให้สมาชิกภายในหมู่บ้านประกอบอาชีพเสริมที่มีความหลากหลาย มีการจัดตั้งกลุ่มผู้ปลูกผักปลอดสารพิษเพื่อสร้างรายได้เสริมแก่เกษตรกรภายในชุมชนหลังสิ้นสุดฤดูกาลทำนา และยังคงรักษาภูมิปัญญาชาวบ้านให้ดำเนินควบคู่ไปพร้อมกัน