-
ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยเฉพาะปลูกกระเทียมและถั่วเหลือง ทั้งยังมีน้ำตกม่วงสร้อย น้ำตกสี่ชั้นไหลผ่านผาหิน เป็นแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติ ซึ่งจะงดงามที่สุดในช่วงฤดูฝน นอกจากนี้มีเส้นทางศึกษาธรรมชาติในชุมชนบ้านป่ายางด้วย
-
หมู่บ้านที่ชาวลาหู่ดำกลุ่มบุกเบิกเข้ามาตั้งถิ่นฐานในอำเภอปางมะผ้า เป็นหมู่บ้านที่มีอายุเก่าแก่ในอำเภอ และตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ห่างไกลจากศูนย์กลางของเมือง
-
-
หมู่บ้านเล็ก ๆ ของชาวปกาเกอะญอที่มีประชากรเพียงไม่กี่หลังคาเรือน และยังคงดำรงวิถีชีวิตอย่างเรียบง่าย มีมรดกทางธรรมชาติและวัฒนธรรมที่สวยงาม
-
บ้านตาลเจ็ดต้นเป็นหมู่บ้านที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาควบคู่ไปกับการก่อตั้งเมืองปาย เป็นชุมชนชาวไทใหญ่ที่มีแม่น้ำปาย ท่าแพตาลเจ็ดต้น และเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลาที่มีการจัดการโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน
-
ชุมชนชาวปกาเกอะญอที่มีอายุมากว่า 200 ปี มีทรัพยากรทางธรรมชาติที่สมบูรณ์และสวยงาม
-
พื้นที่ทางประวัติศาสตร์ของจังหวัดแม่ฮ่องสอนและภาคเหนือของประเทศไทย ในอดีตเป็นย่านการค้าที่สำคัญ จำหน่ายสินค้าจากเมียนมา และเป็นพื้นที่แลกเปลี่ยนสินค้าระหว่างเชียงใหม่กับเมียนมา ป๊อกกาดเก่าจึงเป็นสถานที่แห่งความทรงจำของผู้เฒ่าผู้แก่ที่เล่าขานสืบต่อกันมา ปัจจุบันเป็นพื้นที่เรียนรู้ด้านศิลปวัฒนธรรมไทใหญ่ของเมืองแม่ฮ่องสอน
-
ชุมชนชาวกะเหรี่ยงหรือปกาเกอะญอที่มีประวัติศาสตร์ว่าเคยเป็นเมืองที่ชาวลัวะและไทใหญ่เคยอยู่อาศัยมาก่อน ในชุมชนพบหลักฐานทางโบราณคดีของสมัยล้านนา ได้แก่ โบราณสถาน และกล้องยาสูบดินเผาที่เป็นของใช้ของชาวลัวะ ปัจจุบันคนในชุมชนยังคงใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย และสืบทอดการทำงานหัตถกรรมดั้งเดิม ได้แก่ การทอผ้ากี่เอว การแกะสลักไม้ และการทำเครื่องจักสาน ซึ่งผ้าฝ้ายทอมือจากบ้านเมืองแพมเป็นผลิตภัณฑ์ของชุมชนที่ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยว