ชุมชนชาวไทใหญ่ที่ยังคงดำรงวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม เและเป็นชุมชนที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์

ชุมชนชาวปกาเกอะญอที่ยังคงรักษาวัฒนธรรมดั้งเดิมไว้ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในชุมชน

หมู่บ้านคนเมืองและชาวไทใหญ่ในอำเภอปายที่ยังคงรักษาวัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิม  

หัตถกรรมจักสาน เกษตรพอเพียง ไร่หมุนเวียน พอเพียงนำวิถี ลือชื่อพริกกะเหรี่ยงแดง

ชุมชนชาวไทใหญ่ที่มีประวัติการอพยพเคลื่อนย้ายมาจากที่ต่าง ๆ และเป็นชุมชนที่มีธรรมชาติที่สวยงาม

บ้านเมืองปอนเป็นหมู่บ้านที่ยังคงอนุรักษ์รูปแบบไทใหญ่ไว้ตั้งแต่ดั้งเดิม การทำจองพารา มีลักษณะคล้ายปราสาท โครงทำจากไม้ไผ่ ชนชาติไทยใหญ่ที่ยังคงสืบสานความศรัทธาในพระพุทธศาสนา

บ้านแม่ลามาน้อย ชุมชนชาติพันธุ์บนดอยสูงของจังหวัดแม่ฮ่องสอน สถานที่ที่ผู้มาเยือนจะได้เรียนรู้วิถีชีวิตที่คนอยู่ร่วมกับป่า ชมดอกไม้หลากสีละลานตาในไร่หมุนเวียน

หมู่บ้านแม่อีแลบเป็นหมู่บ้านที่มีแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ คือ ดอยเมี่ยงหรือยอดดอยกึ่งกลางระหว่างหมู่บ้านแม่อีแลบกับบ้านแพมบก และมีแหล่งท่องเที่ยวอีกแห่งคือ ดอยธง ยอดดอยสูงสุดบริเวณสันเขาแห่งนี้ มีวิว 360 องศา สามารถมองเห็น 2 อำเภอปายและปางมะผ้า วิวธรรมชาติสวยงามอากาศเย็นตลอดทั้งปี มีกฎระเบียบว่าด้วยการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่ดี และมีพิธีกรรมสำคัญชนเผ่าลีซูเกี่ยวข้องกับทรัพยากรป่าไม้ธรรมชาติที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ

เกษตรนำพาวิถี ประเพณีคู่ชุมชน สามัคคีบ้านเห่ปู่แล

หมู่บ้านที่ชาวลาหู่ดำกลุ่มบุกเบิกเข้ามาตั้งถิ่นฐานในอำเภอปางมะผ้า เป็นหมู่บ้านที่มีอายุเก่าแก่ในอำเภอ และตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ห่างไกลจากศูนย์กลางของเมือง 

ชุมชนชาวปกาเกอะญอที่มีอายุมากว่า 200 ปี มีทรัพยากรทางธรรมชาติที่สมบูรณ์และสวยงาม

บ้านตาลเจ็ดต้นเป็นหมู่บ้านที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาควบคู่ไปกับการก่อตั้งเมืองปาย เป็นชุมชนชาวไทใหญ่ที่มีแม่น้ำปาย ท่าแพตาลเจ็ดต้น และเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลาที่มีการจัดการโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน