ชุมชนพึ่งพาตนเองอย่างยั่งยืนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และหลักทฤษฎีใหม่ “โคก หนอง นา โมเดล” ด้านวัฒนธรรมยังคงสืบสานและปฏิบัติตามจารีตประเพณีฮีตสิบสองคองสิบสี่

ชุมชนติดริมน้ำ ริมทางรถไฟสายนครราชสีมา-อุบลราชธานี ลักษณะพื้นที่จึงลาดชันลงสู่แม่น้ำ พื้นดินเป็นเนินสูงแต่บ้านเป็นที่ลาดต่ำคล้ายกับเมืองลับแล

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

บ้านขี้เหล็กใหญ่ เกาะซึ่งถูกห้อมล้อมด้วยสายน้ำซึ่งรุ่มรวยไปด้วยอัตลักษณ์คนชาติพันธุ์ไทโส้ วิถีชีวิตเรียบง่าย งดงามถ่ายทอดผ่านพิพิธภัณฑ์มีชีวิต อุดมสมบูรณ์ด้วยธรรมชาติสมกับประโยคที่ว่า “ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว”

บ้านกุดแฮด หนึ่งในชุมชนท่องเที่ยวในแคมเปญ CEO LOVE LOCAL ของ ททท. หมู่บ้านที่มีชื่อเสียงด้านการผลิตผ้าย้อมคราม มีการรวมกลุ่มและได้รับการสนับสนุนในการส่งเสริมและพัฒนาการทำผ้าย้อมครามและบริหารจัดการการท่องเที่ยวอย่างเป็นระบบ 

วัดโพธิ์ศรี นาเวียง เป็นหนึ่งใน 4 วัดในอำเภอด่านซ้ายที่จัดงานบุญหลวง และมีการละเล่นผีตาโขน มีพิพิธภัณฑ์ผีตาโขนบ้านนาเวียง จัดแสดงหน้ากากผีตาโขนในรูปแบบต่างๆ อีกทั้งยังเป็นหนึ่งในวัดที่มีการต่อเรือยาว และเป็นหนึ่งในสนามแข่งเรือเมื่อครั้งสมัยก่อน เป็นหนึ่งใน 2 ชุมชนสุดท้ายในอำเภอด่านซ้ายที่ยังมี “พัดทดน้ำ” หรือ “ระหัดวิดน้ำ” ภูมิปัญญาของชาวลุ่มน้ำหมัน หลงเหลือให้เห็นอยู่ในแม่น้ำหมัน

วิถีการดำเนินชีวิตของชาวโส้ที่ยังคงห่างไกลจากอิทธิพลของวัฒนธรรมจากในเมือง 

'สมาคมคนทาม' เครือข่ายชุมชนที่เกิดจากการรวมตัวของภาคประชาชนซึ่งได้รับผลกระทบจากโครงการพัฒนาของรัฐ คือ โครงการโขง ชี มูน โครงการผันน้ำขนาดใหญ่ของรัฐเพื่อแก้ปัญหาการขาดแคลนน้ำในภาคอีสาน โดยดำเนินงานภายใต้แนวคิดสามก้อนเส้า ได้แก่ สมาคมคนทาม ในฐานะองค์กรเครือข่ายเพื่อฟื้นฟูและพัฒนาคุณภาพชีวิตวิถีชุมชน เศรษฐกิจและทรัพยากรธรรมชาติ, กองทุนสวัสดิการ และศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงเครือข่ายทามมูน

ดงจงอางงามวิถีฮีตสิบสอง ตามครรลองไทอีสาน

ชุมชนท้องถิ่นที่มีความเข้มแข็งและขยันในการประกอบอาชีพเสริม เพื่อสร้างรายได้ให้กับชุมชนและยังคงรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมอีสานไว้อย่างเหนียวแน่น

“ไทพวนบ้านหม้อ” เป็นคนขยันทํามาหากิน ชอบทําบุญทําทาน โดยมากอยู่กันแบบครอบครัวใหญ่ ดังคำกล่าวว่า “กิ๋นข๋าวฮ่วมพา กิ๋นปลาฮ่วมถ้วย กิ๋นกล้วยฮ่วมหวี กิ๋นปีฮ่วมกาบ อาบน้ำฮ่วมท่า” แสดงถึงความรักความผูกพันในครอบครัว และความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

ชุมชนที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางทรัพยากรทางธรรมชาติ