ชุมชนประมงพื้นบ้าน ต้นแบบการดำเนินงานจัดการทรัพยากรชุมชน เพื่อชุมชน โดยชุมชน สู่การสร้างอาชีพจากพืชท้องถิ่นบนพื้นน้ำ "จักสานต้นคลุ้ม" ผลิตภัณฑ์ผลิตผลจากการอนุรักษ์

ชุมชนที่มีอาณาเขตติดต่อกับป่าชายเลนและทะเลอันดามัน ซึ่งเปรียบเสมือนบ่อสมบัติทรัพยากรทางทะเลอันอุดมสมบูรณ์ หล่อเลี้ยงวิถีชีวิตชาวบ้านบางครั่งมาอย่างยาวนาน 

ปลูกป่า บวชป่า สืบชะตาแม่น้ำ (น้ำแม่ปืม) และหนองเล็งทราย

ชุมชนอูรักลาโวยจ มีวิถีชีวิตผูกพันอยู่กับท้องทะเลด้วยการทำอาชีพประมงพื้นบ้าน และมีภูมิปัญญาเกี่ยวกับการประดิษฐ์เครื่องมือหาปลาที่มีลักษณะเฉพาะตัว ได้แก่ ซัมปัง (ฉมวก), บูบู (ไซดักปลา) เป็นต้น

ชุมชนริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ชุมชนที่มีวิถีชีวิตความเป็นอยู่ผูกพันกับธรรมชาติ แหล่งวัฒนธรรมประเพณีอันเก่าแก่ของชาวไทยเชื้อสายมอญ 

ชุมชนไทใหญ่ที่ยังรักษาอัตลักษณ์ด้านวิถีชีวิต และสามารถปรับตัวรองรับการเข้ามาของนักท่องเที่ยวได้เป็นอย่างดี

การอยู่รวมกันของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวบน ไทยลาว และไทยโคราช ซึ่งมีความต่างกันด้านภาษา การแต่งกาย คติความเชื่อ ประเพณีและพิธีกรรม ทำให้บ้านน้ำลาดเกิดการแบ่งแยกคุ้มบ้านออกเป็น 3 คุ้มคือ คุ้มน้ำลาด คุ้มซับหงส์ และคุ้มซับเจริญ

ชุมชนเก่าแก่ของชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตเทศบาลนครยะลา

ชุมชนชาวไทใหญ่ ที่มีความรุ่งเรืองทางพุทธศาสนา สถาปัตยกรรมและประเพณี 12 เดือน

บ้านขนิมมีการรวมกลุ่มของแม่บ้านที่อาศัยอยู่ในชุมชนมาฝึกเขียนลายผ้าบาติก และสามารถพัฒนาฝีมือชาวบ้านให้ผลิตเป็นสินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ระดับ 4 ดาว