วัดพระธาตุลำปางลำปางหลวง ที่มีศิลปะแบบพม่าและล้านนา บ่อน้ำเลี้ยงพระนางจามเทวี น้ำพุร้อนโป่งร้อน พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช อนุสาวรีย์พระแม่จามเทวี แนวกำแพงเมืองเป็นคันดิน 3 ชั้น

บ้านแม่ยางส้าน ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ (กะเหรี่ยงสะกอ) กับการตั้งถิ่นฐานบนพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ และภูมิปัญญาวิถีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนเมืองขนาดใหญ่ในพื้นที่สำคัญทางเศรษฐกิจ กับพัฒนาการทางสังคมและการปรับตัวของสมาชิกในชุมชน

การตีเหล็ก อาชีพหลักที่เคยสำคัญ แม้ปัจจุบันการถลุงแบบโบราณได้สูญหายไปแล้ว แต่ผู้คนบางส่วนก็ยังคงมีความผูกพันอย่างเช่นอดีต

ประติมากรรมงานปั้นพระพุทธชนะมาร ปางมารวิชัยทรงเครื่ององค์ใหญ่ ภายในวัดม่วงสระน้อย สลักโดยฝีมือช่างพื้นบ้าน ตั้งตระหง่านเป็นที่ประจักษ์แก่สายตาผู้คนบริเวณริมลำน้ำคลองพระเพลิง  

วัดโบราณที่มีประวัติที่สัมพันธ์กับชาวมอญในย่านฝั่งธนบุรีในอดีตอย่างใกล้ชิด วัดเทพากร (วัดท่านท้าวทอง/วัดบางพลูบน) คู่กับวัดเทพนารี (วัดท่านท้าวเงิน/วัดบางพลูล่าง ) อันมีความสัมพันธ์ระหว่างกันในเชิง “วัดพี่วัดน้อง”

วัดโป่งน้ำร้อน ศูนย์กลางของชุมชนและเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์การก่อตั้งชุมชน 

ศูนย์เรียนรู้ท่องเที่ยวชุมชนบ้านนาตีน การสอนศาสนาอิสลามแบบดั้งเดิมที่ปอเนาะครุเดีย ผลิตภัณฑ์กะลามะพร้าวฝีมือ ผ้าบาติก กระดาษใยสับปะรด หาดอ่าวนาง ทะเลแหวก สวนไพรวิถี เกาะปอดะ สัมผัสวิถีชีวิตของชาวประมงพื้นบ้าน

วัดท่าไคร้

ชุมชนที่มีความเจริญรุ่งเรืองในฐานะเมืองท่าริมชายฝั่งอันดามัน และเป็นชุมชนการค้าที่มีความคึกคักในยุคการทำเหมืองแร่

ในตำบลท้ายเหมือง ตลาดท้ายเหมืองคือตัวเมือง

วัดเก่าแก่มีศิลปะกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ และพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นที่จัดแสดงเรื่องราววิถีชีวิตของชุมชน วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไว้ให้ได้ศึกษาเรียนรู้