บ้านแม่ใสเหนือ ที่มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ราบ เดิมอยู่รวมกับบ้านแม่ใส หมู่ที่ 2 ก่อนภายหลังได้แยกตัวมาตั้งเป็นอีกหมู่บ้านหนึ่ง

พื้นที่ต้นแบบด้านการบริหารจัดการขยะระดับแถวหน้าของประเทศ โดยได้รับรางวัลชนะเลิศชุมชนปลอดขยะระดับประเทศ ประจำปี 2556 ประเภทชุมชนขนาดกลาง ของกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม ได้รับถ้วยพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9

ชุมชนที่มีวัฒนธรรมของชาวปกาเกอะญอและคนเมือง (คนภาคเหนือ) และมีชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี 

ชุมชนเกษตรกรรมที่ทำนาเป็นอาชีพหลักและมีการรวมกลุ่มทำอาชีพเสริมคือ การทอผ้า ที่มีชื่อเสียงอย่างผ้าไหมลายสร้อยดอกหมาก

หมู่บ้านชาวปกาเกอะญอที่อยู่ติดกับชายแดนประเทศเมียนมา มีมรดกธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ และเป็นที่พักพิงสุดท้ายของทหารญี่ปุ่นในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 หลังจากที่ญี่ปุ่นแพ้สงครามและถอยทัพกลับจากเมียนมาเข้ามาในประเทศไทย ผู้เฒ่าผู้แก่ของชุมชนแห่งนี้จึงมีความทรงจำมากมายเกี่ยวกับสงครามโลกครั้งที่ 2 

ในชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกร มีการมีการเพาะปลูกเห็ดเป็นรายได้เสริม

บ้านนาทราย หมู่บ้านที่ได้รับคัดเลือกเป็นชุมชนที่มีวัฒนธรรมเข้มแข็งจากความพยายามในการอนุรักษ์วัฒนธรรม ประเพณีของบรรพบุรุษชาวล้านช้างที่สร้างไว้ให้ลูกหลาน สะท้อนผ่านการประกอบพิธีกรรมและดังที่ปรากฏเป็นภาพจิตรกรรมฝาผนังและสถาปัตยกรรมโบราณภายในวัดนาทราย 

บ้านทุ่งคาพะเนียงแตกเป็นชุมชนชาวจีนที่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานเพื่อประกอบอาชีพทำเหมืองแร่ดีบุก สภาพแวดล้อมชุมชนในปัจจุบันมีขุมเหมือง แสดงถึงร่องรอยความรุ่งเรืองของยุคอุตสาหกรรมแร่ดีบุก 

บ้านโก้งโค้ง หมู่บ้านชายทะเลลุ่มน้ำปากพนัง หมู่บ้านชาวประมงที่ซึ่งเกี่ยวโยงกับเรื่องราววิถีชีวิตไว้กับความงดงามของทรัพยากรธรรมชาติ

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอบนพื้นที่สูงท่ามกลางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กับวิถีวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์ และภูมิปัญญาการจัดการทรัพยากรท้องถิ่นเพื่อการอนุรักษ์อย่างยั่งยืน